جامعه شناسی
سعیده امینی؛ فاطمه امیدی؛ اردشیر انتظاری
چکیده
کنشهای اعتراضی بعنوان شکلی از مشارکت سیاسی واقعیت هر جامعه‌ای است. فراوانی این واقعیت در تاریخ پس از انقلاب اسلامی و تحولات روی داده در آنها ضرورت توجه به این شکل از کنش‌جمعی را دو چندان کرده است. در نتیجه این کنش‌ها معترضین شعارهایی را سر داده که بیان کننده مطالبات آنان برای تغییرات سیاسی، اجتماعی،... و آرمانهایشان برای تحولات ...
بیشتر
کنشهای اعتراضی بعنوان شکلی از مشارکت سیاسی واقعیت هر جامعه‌ای است. فراوانی این واقعیت در تاریخ پس از انقلاب اسلامی و تحولات روی داده در آنها ضرورت توجه به این شکل از کنش‌جمعی را دو چندان کرده است. در نتیجه این کنش‌ها معترضین شعارهایی را سر داده که بیان کننده مطالبات آنان برای تغییرات سیاسی، اجتماعی،... و آرمانهایشان برای تحولات اساسی است. این شعارها بدین سبب که انعکاس دهنده‌ی هویت معترضین، عاملی وحدت‌بخش برای بسیج و محرکی برای ساخت ایده‌های نو هستند از اهمیت زیادی در شناخت رفتارهای‌اعتراضی برخوردار می‌باشند. براین اساس در مقاله حاضر با استفاده از روش تحلیل محتوای مضمونی و بر مبنای نظریه چارچوب‌سازی (framing) اسنو و بنفورد تلاش شده تا ضمن تفکیک شعارهای اعتراض‌های سه دهه‌ی اخیر بر اساس چارچوب‌های تفسیری سه‌گانه، مضامین شعارها در هر چارچوب و هر دوره از اعتراض‌ها مشخص گردد تا بدین طریق سیر تحولات مضمونی شعارها در سه دهه آشکار گردند.بر مبنای نتایج حاصله، علیرغم تفاوت اعتراض‌های سه دهه اخیر در نقطه‌ی شروع و پس زمینه‌های روی داد آنها (پس زمینه‌ی اعتراض‌های 78 و 88 سیاسی و پس زمینه‌ی اعتراض‌های 96 و 98 اقتصادی) درهمه ی اعتراض‌ها، شعارهایی با مضامین سیاسی از بیشترین فراوانی در میان سایر مضامین برخوردار بوده است.
جامعه شناسی
زینب ملکی پور؛ سهیلا صادقی فسایی؛ عاصمه قاسمی
چکیده
واکاوی تکامل نهاد خانواده و فهم چگونگی ساخت ارتباط عاطفی در زندگی زناشویی یکی از دغدغه های اصلی نظریه اجتماعی مدرن بوده است. بر این اساس مقاله حاضر با استفاده از مطالعه کیفی و اتخاذ رویکرد پدیدارشناختی و استفاده از روش تحلیل مضمونی به دنبال پاسخ به این سؤال است که زوجین وفاداری را چگونه تجربه میکنند و مفهوم وفاداری در حیات معاصر شهروندان ...
بیشتر
واکاوی تکامل نهاد خانواده و فهم چگونگی ساخت ارتباط عاطفی در زندگی زناشویی یکی از دغدغه های اصلی نظریه اجتماعی مدرن بوده است. بر این اساس مقاله حاضر با استفاده از مطالعه کیفی و اتخاذ رویکرد پدیدارشناختی و استفاده از روش تحلیل مضمونی به دنبال پاسخ به این سؤال است که زوجین وفاداری را چگونه تجربه میکنند و مفهوم وفاداری در حیات معاصر شهروندان تهرانی، دارای چه گونهبندیهای معنایی است.ابزار گردآوری داده ها مصاحبه عمیق و نیمه ساخت یافته است. حجم نمونه شامل 31 مصاحبه با زنان و مردانی است که دارای تجربه زناشویی بالای یکسال بوده اند. شیوه نمونه گیری بر اساس استراتژی نمونه گیری هدفمند صورت پذیرفته و مدت زمان هر مصاحبه بین 50 تا 90 دقیقه است. یافته های پژوهش نشان می دهد که از حیث نگرشی 3 دیدگاه متمایز به وفاداری در زندگی زناشویی وجود دارد که دیدگاه نخست وفاداری را یک الزام بلندمدت و خدشه ناپذیر تصور می کند. دیدگاه دیگر وفاداری را امری سیال و تغییرپذیر می داند و امکان شکست و جدایی را یک امر بالقوه برای ارتباط می داند و در نهایت دیدگاهی که وفاداری را موضوعی ترمیمی و تجدیدشونده می داند که در حیات زناشویی بازخوانی و ابداع دوباره می‌شود.
جامعه شناسی
محمد امیرپناهی؛ فاطمه نامیان
چکیده
مهمترین چالش سیاستگذاری کاهش فقر و نابرابرای های اجتماعی در کشور تصویر درست و واقعی از این پدیده است. با وجود آنکه مطالعات نسبتا زیادی در زمینه فقر انجام شده است اما عمده این مطالعات منفرد، متنوع و بدون ارتباط با هم و بعضا متمرکز در یک حوزه علمی( اقتصاد) بوده است که امکان در نظر آوردن فقر در ابعاد مختلف آن را که لازمه سیاست گذاری است ...
بیشتر
مهمترین چالش سیاستگذاری کاهش فقر و نابرابرای های اجتماعی در کشور تصویر درست و واقعی از این پدیده است. با وجود آنکه مطالعات نسبتا زیادی در زمینه فقر انجام شده است اما عمده این مطالعات منفرد، متنوع و بدون ارتباط با هم و بعضا متمرکز در یک حوزه علمی( اقتصاد) بوده است که امکان در نظر آوردن فقر در ابعاد مختلف آن را که لازمه سیاست گذاری است با دشورای مواجه می کند. پژوهش حاضر با استفاده از روش فراتحلیل به دنبال فهم نسبتا جامع و منسجم از پدیده فقر است و در پی پاسخ به این سوال است که عوامل اجمالی موثر بر فقر کدام اند و هر کدام چه میزان از تغییرات فقر را تبیین می نماید.مطالعه فقر در ایران پراکنده، منفرد و عمدتا از منظر اقتصادی است و با فقرِ مطالعات جامعه شناختی فقر و نیر فقدان مطالعه بینارشته ای در این حوزه مواجه هستیم. به علاوه تحقیقات فقر اغلب بر ادعاهای توصیفی یا هنجاری بدون توضیح علل فقر تمرکز می کنند. عمده پژوهش ها نیر متکی بر اندازه گیری اثر متغیرها بر فقر بوده که به نظر می رشد تصویری پوزیتویستی و کمترواقع بینانه از پدیده فقر در جامعه ایران ارایه می کنند.
جامعه شناسی
سیده هاجر حسینی؛ احمد کلاته ساداتی
چکیده
تحقیق با هدف تحلیل روندها و زمینه‌های بنیادی، آثار برجسته و کانون‌های مطالعاتی و چشم‌انداز تحقیقاتی آینده جامعه‌شناسی آموزش پزشکی با نگاهی نقادانه بر وضعیت این شاخه در ایران انجام شد. روش، مروری از نوع غیرسیستماتیک روایتی است. ابزار گردآوری، فیش-برداری و تحلیل محتوای اسناد نوشتاری(کتب، مقالات و گزارش‌های چاپی و الکترونیکی) در ...
بیشتر
تحقیق با هدف تحلیل روندها و زمینه‌های بنیادی، آثار برجسته و کانون‌های مطالعاتی و چشم‌انداز تحقیقاتی آینده جامعه‌شناسی آموزش پزشکی با نگاهی نقادانه بر وضعیت این شاخه در ایران انجام شد. روش، مروری از نوع غیرسیستماتیک روایتی است. ابزار گردآوری، فیش-برداری و تحلیل محتوای اسناد نوشتاری(کتب، مقالات و گزارش‌های چاپی و الکترونیکی) در 70سال گذشته (دهه1950 تا 2020میلادی) است. کلیدواژه‌ها در پایگاه‌های اطلاعات علمی جهان و ایران جستجو شد. معیار ورود اسناد به‌صورت تعمّدی و انباشتی، شامل «تطابق کلیدواژه‌ها»، «پراستنادتر، نمایاتر و معنادارتر»، منحصراً درباره «دانشجویان پزشکی، پزشکان، موسسات/نظام پزشکی» با «حداقل یک نویسندۀ جامعه‌شناس یا منصوب در شاخه جامعه‌شناسی» بود. استخراج و ترکیب اطلاعات، براساس تحلیل محتوای مضمونی و توالی تاریخی بود. اصالت تحقیق براساس اصالت اسناد و رعایت موازین اخلاقی، تأمین شد. نتایج نشان داد که جامعه‌شناسی آموزش پزشکی از کانون‌های اصلی تولید معرفت جامعه‌شناختی در جهان است که در چند«کانون مطالعاتی» گسترده شده است. واکاوی در میدان آموزش و پایگاه‌های علمی ایران نشان داد که این شاخه در بستر جامعه پزشکی و جامعه‌شناسی کشور، ناشناخته است و به‌سختی نمونه‌هایی از آثار نظری و تجربی درآن یافت می‌شود؛ اما امکان حرکت در «کانون‌های مطالعاتی» موجود و چندین «چشم‌انداز معرفت‌شناختی و پژوهشی» بالقوه برای آن متصّور است.
جمعیت شناسی
لطیف پرتوی؛ محمد شایان مهر
چکیده
سالمندان از گروه‌های آسیب‌پذیر در بحران‌ها بوده و جنسیت هم یک عامل مؤثر در ارتباط با این آسیب‌پذیری محسوب می‌شود. پژوهش حاضر با هدف کشف و بررسی تفاوت جنسیتی تجارب زیسته سالمندان جوان در دوران همه‌گیری کووید-19 صورت گرفت. با استفاده از روش کیفی، 13 نفر از سالمندان جوان (74-60 ساله) شهر مهاباد با بهره‌گیری از نمونه‌گیری هدفمند انتخاب ...
بیشتر
سالمندان از گروه‌های آسیب‌پذیر در بحران‌ها بوده و جنسیت هم یک عامل مؤثر در ارتباط با این آسیب‌پذیری محسوب می‌شود. پژوهش حاضر با هدف کشف و بررسی تفاوت جنسیتی تجارب زیسته سالمندان جوان در دوران همه‌گیری کووید-19 صورت گرفت. با استفاده از روش کیفی، 13 نفر از سالمندان جوان (74-60 ساله) شهر مهاباد با بهره‌گیری از نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند و به مصاحبه عمیق نیمه‌ساختاریافته پاسخ دادند. سپس مصاحبه‌ها با استفاده از روش کلایزی تحلیل شدند. یافته‌ها در دو مضمون اصلی شامل «خانه‌ی متحول‌شده و قوای جسمی و روحی تحلیل‌یافته» برای زنان و مضمون اصلی «فاصله اجتماعی و بازنشستگی مختل‌شده» برای مردان دسته‌بندی شدند. یافته‌ها نشان داد که تجربه زیسته سالمندان جوان در دوران کووید-19 در بین زنان و مردان تجربه یکسانی نبوده است. براساس یافته‌ها میتوان نتیجه‌گیری کرد که در این دوران زنان سالمند جوان در محیط خانه با فشارهای جسمانی و روحی مضاعف و مردان نیز با فاصله گرفتن از محیط بیرون با افزایش فشارهای روحی مواجه بوده‌اند. بنابراین، پیشنهاد می‌شود که در سیاست‌گذاری‌ها برای آمادگی و مقابله با بحران‌های مشابه آینده ضمن درک جایگاه متفاوت زنان و مردان سالمند جوان، بهتر است در کنار حمایت‌های رسمی به نقش اعضای خانواده و حمایت‌های اجتماعی آنها توجه بیشتری شود.
جامعه شناسی
سیدمحمد مهدی زاده طالشی؛ محمد مقامیان زاده
چکیده
امروزه با فراگیری و نفوذ رسانه‌ها، سلبریتی‌ها به جایگاه و اهمیت بالایی در فرهنگ عامه دست یافته‌اند. آنها مراجع نوظهور جامعه مدرن‌اند و این ظرفیت را دارند تا جماعت‌های شیفته و هواخواه خود را بسازند. مطالعه هواخواهی از آن روی حائز اهمیت است که در برساخت هویت فردی و اجتماعی هواخواهان نقشی اساسی ایفا میکند. بنابراین پژوهش حاضر ...
بیشتر
امروزه با فراگیری و نفوذ رسانه‌ها، سلبریتی‌ها به جایگاه و اهمیت بالایی در فرهنگ عامه دست یافته‌اند. آنها مراجع نوظهور جامعه مدرن‌اند و این ظرفیت را دارند تا جماعت‌های شیفته و هواخواه خود را بسازند. مطالعه هواخواهی از آن روی حائز اهمیت است که در برساخت هویت فردی و اجتماعی هواخواهان نقشی اساسی ایفا میکند. بنابراین پژوهش حاضر با محوریت قراردادن مسئله نوجوانان و پدیده خرده‌فرهنگ‌هواخواهی، درپی مطالعه شیوه‌های هویت‌یابی نوجونان ایرانی از رهگذر هواخواهی امیرتتلوست. بدین منظور با تعداد نمونه 16 نوجوان که در شبکه اجتماعی اینستاگرام صاحب صفحه هواخواهی تتلو هستند مصاحبه نیمه ساخت یافته صورت گرفت و سپس داده‌ها در نرم افزار MAXQDA به روش تحلیل مضمون تحلیل شد. براساس نتایج تحقیق، هواخواهان تتلو دارای هنجارهای گروهی نظیر حمایت از تتلو و عدم انکار هویت تتلیتی، فردگرایی، احترام به سلایق گوناگون، زندگی هدفمند و امید به آینده و در نهایت پیروی از سبک زندگی تتلو هستند. بدین ترتیب تتلیتی‌ها را میتوان به‌عنوان یک خرده‌فرهنگ دیجیتالی برشمرد که از طریق برساخت مولفه‌های هویتی مذکور، خود را از سایرین متمایز می‌‌سازند. همچنین ناظر به پرسش دوم تحقیق، اَشکال درگیرشدن تتلیتی‌ها با تتلو بررسی شد تا به این جهت مشخص شود هواخواهان در چه سطحی از درگیری و رابطه با سلبریتی خود هستند.
)
