نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• رسول صادقی

دانشیار جمعیت شناسی دانشگاه تهران

چکیده

امروزه به خاطر ثبات نسبی باروری و مرگ‌ومیر در سطوح پایین، سهم مهاجرت در پویایی جمعیت و تغییرات منطقه‌ای برجسته‌تر شده است. مهاجرت، فرایندی پویا و برخاسته از شرایط در حال تغییر اجتماعی است که می‌تواند نه‌تنها مهاجران، بلکه مناطق مبدأ و مقصد را نیز تحت‌تأثیر قرار دهد. در این راستا، این مقاله با استفاده از تحلیل ثانویه داده‌های فردی و انبوه سرشماری‌های 1390 و 1395 به بررسی الگوها و تعیین‌کننده‌های مهاجرت داخلی در کشور می‌پردازد. نتایج نشان داد با افزایش میزان شهرنشینی، گذارخالصِ جمعیت از مناطق روستایی به شهرها کاهش یافته و در مقابل، مهاجرت‌های بین شهری افزایش یافته است. تهران و استان‌های اطراف، با سود (افزایش) جمعیت ناشی از مهاجرت روبرو هستند، در حالی که استان‌های غربی و جنوبِ شرقی، با سطح پایین توسعه، زیانِ (کاهش) جمعیت ناشی از مهاجرت را تجربه می‌کنند. با توجه به نابرابری‌های منطقه‌ای، ساختار سنی جوان و میانسال، افزایش سطح تحصیلات، بیکاری بالای جوانان، و کمبود فرصت‌های شغلی در بیشتر استان‌ها و شهرستان‌های کشور، انتظار می‌رود روند مهاجرت‌های داخلی‌، به ویژه مهاجرت‌های بین استانی، در سال‌های آینده افزایش یابد.

کلیدواژه‌ها

• مهاجرت داخلی
• مهاجرت‌های بین شهری
• پویایی جمعیت
• نابرابری منطقه‌ای
• توسعه

موضوعات

• جمعیت شناسی

عنوان مقاله [English]

Patterns and Determinants of Internal Migration in Iran

نویسنده [English]

• Rasoul Sadeghi

University of Tehran

چکیده [English]

Today, the contribution of migration to population dynamics and regional changes has become more noticeable. Migration is a dynamic process arising from changing social contexts that can affect not only migrants but also the origin and destination regions. The increase in migrations and displacements, especially from the border areas of the country towards the center and their settlement around megacities, especially the capital of Tehran, is one of the main social and demographic issues and challenges in Iran. In this regard, this article examines the patterns and determinants of internal migration in the country by using the secondary analysis of individual and aggregated data from the 2011 and 2016 censuses. The results showed that with the increase in urbanization, the net migration of the population from rural to urban areas decreased and inter-city migrations increased. Tehran and surrounding provinces are facing population gain (increase) due to migration, while western and south-eastern provinces, , experience population loss (decrease) due to migration. Considering regional inequalities, young and middle-aged age structure, increase in education level, high youth unemployment, and lack of job opportunities in most provinces and counties, it is expected that the trend of internal migration, , will increase.

کلیدواژه‌ها [English]

• Internal migration
• Inter-city migration
• Population dynamics
• Regional inequality
• development