مطالعات زنان
محمدصالح طیب نیا؛ راحله کاردوانی؛ سعیده یراقی
چکیده
مطالعه حاضر باهدف تبیین عوامل مرتبط با نگرش دانشجویان دانشگاه اصفهان به پدیده ازدواج، در چارچوب رویکرد ترکیبی و با استفاده از استراتژی اکتشافی– متوالی به انجام رسیده است. روش مورداستفاده در مرحله کیفی پژوهش نظریه زمینهای و در مرحله کمی پیمایش بوده است. مشارکتکنندگان پژوهش در مرحله کیفی 30 نفر از دانشجویان دانشگاههای اصفهان، ...
بیشتر
مطالعه حاضر باهدف تبیین عوامل مرتبط با نگرش دانشجویان دانشگاه اصفهان به پدیده ازدواج، در چارچوب رویکرد ترکیبی و با استفاده از استراتژی اکتشافی– متوالی به انجام رسیده است. روش مورداستفاده در مرحله کیفی پژوهش نظریه زمینهای و در مرحله کمی پیمایش بوده است. مشارکتکنندگان پژوهش در مرحله کیفی 30 نفر از دانشجویان دانشگاههای اصفهان، صنعتی اصفهان و علوم پزشکی اصفهان و در مرحله کمّی 400 نفر از دانشجویان دانشگاههای اصفهان بودند. تکنیک گردآوری دادهها در دو مرحله کیفی و کمی پژوهش به ترتیب مصاحبه عمیق نیمهساختاریافته و پرسشنامه بود. یافتههای پژوهش در مرحله کیفی نشاندهنده این است که عوامل مرتبط با نگرش دانشجویان در قالب چند مقوله اصلی شامل موانع مفصلبندیشده، تصویرسازی ازدواج، خودارزیابی ذهنی، ترس نهادینهشده، فضای دانشگاهی و پیامدپنداری ازدواج صورتبندی شدهاند. نتایج پژوهش نشان داد عوامل مرتبط با نگرش دانشجویان به ازدواج درمجموع در حد متوسط به بالا توان تبیین واریانس این متغیر را دارند. ضرایب تأثیر نیز نشاندهنده اثر مستقیم و معنادار متغیرهای تصویرسازی ازدواج، خودارزیابی ذهنی، فضای دانشگاهی و پیامدپنداری بر نگرش دانشجویان به ازدواج بوده است و نتایج کمّی پژوهش تا حد زیادی نتایج کیفی را تأیید میکنند.
مهناز کرمی؛ مریم قاضی نژاد؛ منصوره اعظم آزاده
چکیده
بهرغم اینکه میتوان مدعی شد نابرابری، فاصله و طردشدگی اجتماعی همواره در جوامع وجود داشته است، نمیتوان از تأمل در چرایی، چگونگی و پیامدهای آن برای گروههای مختلف و نظامهای اجتماعی دارای تنوع و تکثر امروز، چشمپوشی کرد. پژوهش حاضر باهدف تبیین رابطه هویت مذهبی و احساس طرد اجتماعی با در نظر گرفتن متغیر واسط فاصله اجتماعی در میان ...
بیشتر
بهرغم اینکه میتوان مدعی شد نابرابری، فاصله و طردشدگی اجتماعی همواره در جوامع وجود داشته است، نمیتوان از تأمل در چرایی، چگونگی و پیامدهای آن برای گروههای مختلف و نظامهای اجتماعی دارای تنوع و تکثر امروز، چشمپوشی کرد. پژوهش حاضر باهدف تبیین رابطه هویت مذهبی و احساس طرد اجتماعی با در نظر گرفتن متغیر واسط فاصله اجتماعی در میان دو گروه دانشجویان شیعه و سنی انجام شده است. نمونه آماری شامل 279 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشکدههای علوم اجتماعی سه دانشگاه علامه طباطبائی، تهران و شهید بهشتی است که دانشجویان سنی به شیوه گلولهبرفی و دانشجویان شیعه به شیوه تصادفی انتخاب شدهاند. یافتهها حاکی از آن است که مقدار میانگین شاخصهای احساس طرد اجتماعی، فاصله اجتماعی و هویت مذهبی در میان دانشجویان سنی بیش از دانشجویان شیعه میباشد. همچنین، بین میزان هویت مذهبی با احساس طرد اجتماعی و بین فاصله اجتماعی با احساس طرد اجتماعی رابطه مستقیم وجود دارد. تحلیل رگرسیون چند متغیری بیانگر آن است که متغیرهای واردشده به معادله توانستهاند بخش قابلتوجهی از واریانس تغییرات مربوط به متغیر وابسته را تبیین نمایند. نتایج تحلیل مسیر نیز حاکی از آن است که متغیرهای هویت مذهبی، قومیت و فاصله اجتماعی با احساس طرد اجتماعی رابطه دارند.
جامعه شناسی
مریم مختاری؛ سیروس احمدی؛ اسلام یزدانمهر
چکیده
از جمله ابعاد جهانی شدن، جهانی شدن فرهنگ میباشد. جهانی شدن فرهنگ فرایندی پویا است که هر روز بر پیچیدگی و فشردگی آن افزوده میگردد. هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر جهانی شدن فرهنگ برهویت ملّی دانشجویان دانشگاه یاسوج است. روش انجام این پژوهش پیمایشی بوده و حجم نمونه در این پژوهش بر اساس فرمول لین 400 نفر دانشجوی زن و مرد دانشگاه یاسوج و ...
بیشتر
از جمله ابعاد جهانی شدن، جهانی شدن فرهنگ میباشد. جهانی شدن فرهنگ فرایندی پویا است که هر روز بر پیچیدگی و فشردگی آن افزوده میگردد. هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر جهانی شدن فرهنگ برهویت ملّی دانشجویان دانشگاه یاسوج است. روش انجام این پژوهش پیمایشی بوده و حجم نمونه در این پژوهش بر اساس فرمول لین 400 نفر دانشجوی زن و مرد دانشگاه یاسوج و با روش نمونه گیری طبقهای بصورت تصادفی انجام گرفته است. ابزار پرسشنامه حاوی گویههای محقق ساخته و هنجاریابی شده میباشد. روایی آن از طریق اعتبار صوری وپایایی آن از طریق محاسبه آلفای کرونباخ سنجیده شد. یافتههای پژوهش نشان داد که هویت ملّی افراد مورد مطالعه نسبتا قوی میباشد. با این حال جهانی شدن فرهنگ آنرا تحت تاثیر قرار میدهد. به طوری که از بین 5 فرضیه مرتبط با تاثیر جهانی شدن فرهنگ بر هویت ملّی، 4فرضیه تأیید شد. با استفاده از رگرسیون چند متغیره مهمترین متغیرهای مستقل اثر گذار بر هویت ملّی، استفاده از آثار مکتوب غیربومی، مصرف گرایی، کثرتگرایی و جنسیت شناخته شد. نتیجه نهایی آنکه حدود 38 درصد از واریانس هویت ملّی در این پژوهش از طریق متغیرهای مذکور تبیین گردید.
مصطفی باقریان؛ غلامرضا خوش فر
چکیده
مشارکت سیاسی به عنوان یکی از انواع مشارکت، از شاخصهای توسعه اجتماعی و سیاسی در کشورها بهشمار میرود. یکی از گروه های عمده جامعه که شرکت آنان در روند اداره جامعه و توسعه سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ضروری به نظر می رسد، دانشجویان می باشند. مشارکت سیاسی دانشجویان که بزرگترین گروه جمعیتی در کشورهای در حال توسعه و مسئولان اداره جامعه ...
بیشتر
مشارکت سیاسی به عنوان یکی از انواع مشارکت، از شاخصهای توسعه اجتماعی و سیاسی در کشورها بهشمار میرود. یکی از گروه های عمده جامعه که شرکت آنان در روند اداره جامعه و توسعه سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ضروری به نظر می رسد، دانشجویان می باشند. مشارکت سیاسی دانشجویان که بزرگترین گروه جمعیتی در کشورهای در حال توسعه و مسئولان اداره جامعه در آینده محسوب می شوند، اهمیت خاصی برای ثبات سیاسی و پویایی جامعه دارد. هدف از نگارش این مقاله بررسی رابطه میان دینداری و مشارکت سیاسی دانشجویان در دانشگاه مازندران مشهد می باشد. روش تحقیق پژوهش در جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده ها، روش پیمایشی است. این مطالعه بر روی 249 نفر از دانشجوی دانشگاه مازندران صورت گرفته و برای جمع آوری اطلاعات، از پرسشنامه استفاده شده که اعتبار آن، به روش صوری، و پایایی آن، به کمک آماره آلفایکرونباخسنجیدهشدهاستودادههاازطریقنرمافزار SPSS16 وlisrelتحت محیط ویندوز تجزیه و تحلیل شدند. با تقسیم دینداری به چهار متغیر (رفتارهای دینی ، باورهای دینی ،بعد پیامدی ، بعد تجربی )، به همراه در نظر گرفتن پنج وجه از مشارکت سیاسی مشاهده می شود که همبستگی های معناداری میان ابعاد دینداری و میزان مشارکت سیاسی پاسخگویان وجود دارد. کلمات کلیدی : دینداری ، دانشجویان ، مشارکت سیاسی، دانشگاه مازندران
سیدعلیرضا افشانی؛ زینب جعفری
چکیده
امید به آینده بویژه در بین نسل جوان از اهمیت شایانی برخوردار است و سرمایه اجتماعی از جمله متغیرهایی است که نقش مهمی در افزایش امید به آینده دارد. پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه سرمایه اجتماعی و امید به آینده در بین دانشجویان انجام شده است. پژوهش حاضر با روش پیمایشی و به صورت مقطعی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق، کلیه دانشجویان دانشگاه ...
بیشتر
امید به آینده بویژه در بین نسل جوان از اهمیت شایانی برخوردار است و سرمایه اجتماعی از جمله متغیرهایی است که نقش مهمی در افزایش امید به آینده دارد. پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه سرمایه اجتماعی و امید به آینده در بین دانشجویان انجام شده است. پژوهش حاضر با روش پیمایشی و به صورت مقطعی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق، کلیه دانشجویان دانشگاه یزد در سال تحصیلی 94-93 بودند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 374 نفر تعیین گردید. نمونهها با روش نمونهگیری طبقهای تصادفی انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده پرسشنامه بود که اعتبار ابزار با روش اعتبار محتوایی محرز گردید و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به دست آمد. دادهها با کمک نرمافزارهای SPSS و Amos مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد بین سن و امید به آینده رابطهی مثبت و معناداری وجود دارد. بین امید به آینده زنان و مردان تفاوت معنیداری وجود نداشت. همچنین بین امید به آینده بر حسب متغیرهای رشته تحصیلی و مقطع تحصیلی تفاوت معنیداری وجود نداشت ولی بین سرمایه اجتماعی و امید به آینده در دانشجویان رابطه مستقیم و معنیداری وجود داشت. همچنین بین ابعاد سرمایه اجتماعی (اعتماد اجتماعی، هنجارهای اجتماعی و شبکه اجتماعی) و امید به آینده رابطه مثبت و معنیداری وجود داشت.
امید قادرزاده؛ عباس شفیعی نیا
چکیده
در رویکردهای نظری معاصر، در چارچوب موضوع ساختار اجتماعی آموزش بر نقش آموزش به طور عام و آموزش عالی به طور خاص، بر تقویت کنشهای ارتباطی عام، تقویت مسئولیت پذیری اجتماعی، همبستگی اجتماعی، تولید سرمایه اجتماعی جدید و به تبع آن تلطیف خاص گراییهای فرهنگی و اجتماعی تأکید شده است. حال این که در واقعیت امر خاص گراییهای فرهنگی و قومی ...
بیشتر
در رویکردهای نظری معاصر، در چارچوب موضوع ساختار اجتماعی آموزش بر نقش آموزش به طور عام و آموزش عالی به طور خاص، بر تقویت کنشهای ارتباطی عام، تقویت مسئولیت پذیری اجتماعی، همبستگی اجتماعی، تولید سرمایه اجتماعی جدید و به تبع آن تلطیف خاص گراییهای فرهنگی و اجتماعی تأکید شده است. حال این که در واقعیت امر خاص گراییهای فرهنگی و قومی در دانشگاهها چه وضعیتی پیدا کرده است و تا چه اندازه ساختار اجتماعی آموزش در تعدیل قومگرایی مؤثر بوده است، قابل تعمق است. به همین دلیل این پژوهش با هدف بررسی وضعیت قومگرایی در دانشگاههای شهر سنندج و به عنوان پژوهشی پیمایشی انجام شد. جامعۀ آماری شامل تمام دانشجویان دانشگاههای کُردستان، پیام نور و آزاد اسلامی شهر سنندج در سال تحصیلی 91-90 بود که 600 نفر از جامعۀ یادشده بر پایۀ روش برآورد نمونه کوکران و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفیِ طبقهای انتخاب شد. به منظور جمع آوری دادهها از یک پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. نتایج تجزیه و تحلیل دادهها حاکی از آن است که میانگین قومگرایی (نمونه کل) معادل 15/54 است که بر مبنای یک مقیاس صفر تا 100 متوسط ارزیابی میشود. بر مبنای نتایج تحقیق، متغیرهای سابقۀ دانشجویی، یادگیری تعاملی، تعاملات اجتماعی و روابط انجمنی اثرات مؤثر و کاهشدهنده ای بر قومگرایی داشته و در مجموع 40 درصد تغییرات قومگرایی دانشجویان را تبیین میکنند. در بخش پایانی مقاله، دلالتهای یافتهها و نتایج تحقیق در زمینۀ مدیریت مسالمت آمیز تغییرات فرهنگی در محیط دانشگاه مورد بحث قرار گرفته است
چکیده
چکیده فرایند جهانی شدن می تواند فرهنگهای سنتی را در معرض تهدید قرار دهد و موجب اشاعه ارزشها و هنجارهای فرهنگ جهانی یا غربی شود. این مسئله برای جامعه ایران که سه دهه قبل انقلابی را بر مبنای ارزشهای اخلاقی دینی پشت سر گذاشته و داعیه ایجاد جامعهای متمایز با فرهنگ مسلط جهانی داشته است بسیار پر اهمیت میباشد. شواهدی حاکی از آن است ...
بیشتر
چکیده فرایند جهانی شدن می تواند فرهنگهای سنتی را در معرض تهدید قرار دهد و موجب اشاعه ارزشها و هنجارهای فرهنگ جهانی یا غربی شود. این مسئله برای جامعه ایران که سه دهه قبل انقلابی را بر مبنای ارزشهای اخلاقی دینی پشت سر گذاشته و داعیه ایجاد جامعهای متمایز با فرهنگ مسلط جهانی داشته است بسیار پر اهمیت میباشد. شواهدی حاکی از آن است که گرایش به نقض هنجارهای معارض با ارزشهای سنتی و دینی در بخشهایی از جامعه از جمله جوانان رو به افزایش بوده است. با توجه به اینکه روز به روز شمار بیشتری از افراد جامعه به خصوص جوانان در معرض فرایندهای جهانی شدن قرار می گیرند، پرسشهای اصلی تحقیق این است که آیا قرار گرفتن در معرض فرایند جهانی شدن با گرایش به فرهنگ جهانی رابطه دارد؟ آیا کسانی که بیشتر در معرض فرایند جهانی شدن قرار دارند بیشتر هنجارهای سنتی و دینی را نقض می کنند و به اصطلاح "کجروی فرهنگی" بیشتری دارند؟ این پرسشها با استفاده از دادههای فراهم آمده از یک نمونه 376 نفری از دانشجویان دختر و پسر دانشگاه شهید بهشتی تهران در بهار سال 1386 مورد بررسی قرار گرفت. یافتهها نشان میدهد که بین قرار گرفتن در معرض فرایند جهانی شدن، با پذیرش فرهنگ جهانی رابطه نسبتا ضعیفی (466/0gamma= ، 210/0kendalls tau=) وجود دارد. همچنین قرار گرفتن در معرض فرایند جهانی شدن و کجروی فرهنگی نیز رابطه متوسطی (630/0gamma= ، 313/0kendalls tau=) دارند اما بین پذیرش فرهنگ جهانی- غربی وکجروی فرهنگی رابطه نسبتاً قوی (837/0gamma= ، 474/0kendalls tau=) وجود دارد. در بین ابعاد چهار گانه جهانی شدن فرهنگی، بر اساس مفهوم سازی برگر، پاسخگویان به ابعادی از فرهنگ جهانی که به اقتصاد بازار و حقوق شهروندی مربوط می شود گرایش بالا و به بُعدی که شامل زندگی به شیوه و سبک جهانی- غربی است، کمترین گرایش را داشتند. بنابراین میتوان گفت که در ارتباط با فرهنگ جهانی باید بین عناصر عام و انسانی آن مثل اقتصاد بازار و حقوق شهروندی و جنبههای خاص و غربی آن تمایز قائل شد.
طاهره قادری
دوره 16، شماره 44 ، خرداد 1388، ، صفحه 123-154
چکیده
این مقاله حاصل تحقیقی اکتشافی است که در سال ۱۳۸۱ انجام شد و هدف آن بررسی نظرات و نگرش های دانشجویان رشته پژوهشگری اجتماعی نسبت به جامعه شناسی بوده اند. در رابطه با دانشگاه 9/35 درصد دارای نگرش مثبت بوده اند. نتایج بررسی های مختلف این تحقیق نشان می دهد که سال های تحصیل در دانشکده در رابطه با برخی نظرات دانشجویان نسبت به جامعه شناسی تأثیرگذار ...
بیشتر
این مقاله حاصل تحقیقی اکتشافی است که در سال ۱۳۸۱ انجام شد و هدف آن بررسی نظرات و نگرش های دانشجویان رشته پژوهشگری اجتماعی نسبت به جامعه شناسی بوده اند. در رابطه با دانشگاه 9/35 درصد دارای نگرش مثبت بوده اند. نتایج بررسی های مختلف این تحقیق نشان می دهد که سال های تحصیل در دانشکده در رابطه با برخی نظرات دانشجویان نسبت به جامعه شناسی تأثیرگذار نبوده است، اما در رابطه با نظرات و نگرش های دانشجویان نسبت به دانشگاه تأثیر سال های تحصیل بر این نظرات و نگرش ها مشخص شده است.
رحمان سعیدی
دوره 12، شماره 30 ، شهریور 1384، ، صفحه 91-121
چکیده
پژوهش حاضر سعی دارد دیدگاه دانشجویان دانشگاه های اصفهان و شهرکرد را نسبت به برنامه های شبکه ۴ سیمای جمهوری اسلامی ایران مورد بررسی قرار دهد. این تحقیق در دو دانشگاه اصفهان و شهرکرد که تفاوت های محسوسی از نظر اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و جغرافیایی دارند، انجام شده است. جامعه مورد بررسی کلیه دانشجویان دانشگاه های اصفهان و شهرکرد هستند ...
بیشتر
پژوهش حاضر سعی دارد دیدگاه دانشجویان دانشگاه های اصفهان و شهرکرد را نسبت به برنامه های شبکه ۴ سیمای جمهوری اسلامی ایران مورد بررسی قرار دهد. این تحقیق در دو دانشگاه اصفهان و شهرکرد که تفاوت های محسوسی از نظر اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و جغرافیایی دارند، انجام شده است. جامعه مورد بررسی کلیه دانشجویان دانشگاه های اصفهان و شهرکرد هستند که در سال تحصیلی ۸۳-۱۳۸۲ مشغول به تحصیلی بوده اند. به این منظور، متغیرهایی از جمله میزان رضایت دانشجویان در دانشگاه از برنامه های شبکه ۴، ارزیابی محتوای علمی برنامه ها توسط دانشجویان، میزان استفاده دانشجویان از برنامه های این شبکه و ... تعریف و با روش تحقیق پیمایشی و تهیه پرسشنامه اطلاعات جمع آوری گردید. اطلاعات جمع آوری شده با تکنیک های توصیفی و تحلیلی بررسی شدند و از آزمون «کایاسکور» جهت تعیین معنی داری رابطه متغیرها استفاده گردید.
عبدالعلی لهسایی زاده
دوره 9، شماره 19 ، آذر 1381، ، صفحه 137-149
چکیده
.
در گزارشهای سازمان ملل آمده است که زنان در مجامع قدرت و تصمیمگیری اقلیت بسیار کوچکی هستند. تعداد نمایندگان زن مجالس قانون گذاری جهان از 5/12 درصد در سال به ۱/ ۱۰ درصد در سال ۱۹۹۳ کاهش یافته است. در این سال تنها شش تن از سران کشورهای جهان زن بودند و هشت کشور از ۱۸۴ کشور عضو سازمان ملل متحد، یک زن را به نمایندگی دایمی خود در این سازمان منصوب ...
بیشتر
.
در گزارشهای سازمان ملل آمده است که زنان در مجامع قدرت و تصمیمگیری اقلیت بسیار کوچکی هستند. تعداد نمایندگان زن مجالس قانون گذاری جهان از 5/12 درصد در سال به ۱/ ۱۰ درصد در سال ۱۹۹۳ کاهش یافته است. در این سال تنها شش تن از سران کشورهای جهان زن بودند و هشت کشور از ۱۸۴ کشور عضو سازمان ملل متحد، یک زن را به نمایندگی دایمی خود در این سازمان منصوب کردند. میزان مشارکت زنان در فعالیت های سیاسی بسیار پایین است. در نزدیک به ۱۰۰ کشور هیچ زنی در مجالس قانونگذاری شرکت ندارد. در پایان سال 1993، زنان تنها شش مقام از مهمترین مقام های سازمان ملل متحد را در اختیار داشتند.