علیرضا شجاعی زند
دوره 10، شماره 21 ، خرداد 1382، صفحه 1-51
چکیده
.
مفاهیم در حوزه علوم انسانی، بنیادی ترین عنصر و کوچک ترین جزء تشکیل دهنده نظریاتند و در عین حال، آسیب زاترین بخش، به سبب احتمال بد فهمی های فراوان و دامن زدن به مجادلات بی سرانجام؛ خصوصاً اگر آن موضوع، در آوان شکل گیری و نظریه پردازی باشد و هنوز مجال کافی برای جرح و اصلاح و شرح و ایضاح مفاهیم اصلی خویش را نیافته باشد. این معضل، هنگامی ...
بیشتر
.
مفاهیم در حوزه علوم انسانی، بنیادی ترین عنصر و کوچک ترین جزء تشکیل دهنده نظریاتند و در عین حال، آسیب زاترین بخش، به سبب احتمال بد فهمی های فراوان و دامن زدن به مجادلات بی سرانجام؛ خصوصاً اگر آن موضوع، در آوان شکل گیری و نظریه پردازی باشد و هنوز مجال کافی برای جرح و اصلاح و شرح و ایضاح مفاهیم اصلی خویش را نیافته باشد. این معضل، هنگامی پیچیده تر می شود که مسئله سهل انگاری در ترجمه متون نظری و بی دقتی در معادل یابی واژه های تخصصی از زبان های دیگر نیز بدان افزوده گردد. ما در این بحث، ابتدائاً چهار مفهومی را که ناظر به چهار مسئله متفاوت هستند، از هم جدا خواهیم کرد و سپس به بررسی و ارزیابی نسبت دین به طور عام و اسلام به طور خاص با هر یک از آنها خواهیم پرداخت. «جهانیت» در درجه اول، «واقعیتی» است مربوط به اشباع کمّی جهان و افزایش ارتباط و بستگی آحاد و اجزایی تشکیل دهنده آن به هم : در عین حال بدون شکل گیری «ذهنیتی» راجع به اوضاع جدید و رسوخ آن در باور بخش قابل توجهی از مردمان، به تحقق عینی خویش نمی رسد. اما «جهانی شدن» عنوان عامی است برای آن بخشی از ادبیات نظری درباره این پدیده نوظهور که تلاش دارد به نحوی بی طرفانه به تبیین علل و عوامل پدیدآورنده، تحلیل فرآیند و پیش بینی مسیر، جهت و غایت آن در گذشته، حال و آینده بپردازد. این اصطلاح کاربرد عام تری نیز دارد و بعضاً برای اشاره به خصلت «فرآیندی» و فرا ارادی این پدیده نیز به کار می رود. یکی از مخالطات رایج در بحث جهانی شدن، به هم درآمیخته بودن سطوح تئوریک، استراتژیک و ایدئولوژیکی آنهاست. «جهانی شدن» از جمله نظریاتی است که در عصر کاربردی شدن تئوری ها، استعداد و میل شگرفی برای نزول به سطح راهبردی و حتی عقیدتی دارد. این همان سطحی است که ما از آن تحت عنوان «جهانی سازی» یاد کرده ایم. «جهانیت» به مثابه یک واقعیت تحقق یافته و «جهانی شدن» به مثابه یک فرآیند در حال وقوع یا نظریه تبیینی آن، برای نیروهای مسلط و جریانات فائقی که روند قضایا را به نفع خویش پیش بینی می کردند، به تدریج ماهیت استراتژیک و ایدئولوژیک پیدا کرد. اگر واقعیتی به نام جهانیت را به خوبی بشناسیم و از جهانی شدن به عنوان نظریه مؤید وجود این فرایند، درک روشنی داشته باشیم، آنگاه اذعان خواهیم کرد که جریانات رقیب در عرصه جهانی نمی توانند نسبت به آن بی تفاوت باشند: لذا طبیعی است که بر حسب ارزیابی این جریانات از روند اوضاع، حداقل دو ایدئولوژی مدافع و مخالف جهانیت و جهانی شدن شکل بگیرد. «جهانی گرایی» همان ایدئولوژی مدافع تحقق این فرآیند است. برای دست یابی به پاسخ هایی روشن و معتبر درباره مناسبات پدیده جهانی و دین، لازم است آن را به بررسی نسبت هر یک از شقوق اشاره شده از آن مفهوم کلی، با انواع گونه های دین تفصیل داد. مهمترین بحث ها از این میان، طبعاً به ادیانی مربوط میشود که با داعیه جهانی شناخته شده اند و پس از پشت سر گذاشتن یک تاریخ طولانی و پرفراز و نشیب، اکنون با پدیده ای مواجه گردیده اند که برای آنها حکم شمشیر دو دم را دارد؛ یعنی هم فرصت هایی را پیش روی آنان گذاشته و هم به نحو نگران کننده ای، آینده آنها را مورد تهدید قرار داده است. ما این مناسبات و صورت های مختلف تهدید و فرصت را در نسبتی که اسلام با هر یک از مقولات و مفاهیم چهارگانه جهانی می تواند داشته باشد، جداگانه بررسی کرده ایم. به نظر میرسد. مهمترین برخوردها میان پدیده جهانی با اسلام در آن جا شکل بگیرد که این پدیده در قالب یک استراتژی و با جهت گیری هایی خاص ظاهر می شود و مطول ترین بحث ما در این مقالب نیز به همین سرفصل اختصاص دارد.
حسین فکر آزاد
دوره 10، شماره 21 ، خرداد 1382، صفحه 53-77
چکیده
دنیای امروز بی تردید از ویژگیهای خاصی برخودار است که برخی از عمده ترین آنها عبارتند از: تغییرات پرشتاب، جا به جایی شدید در قدرت، پیچیدگی فزاینده برنامه ها، تنوع و ناپایداری محصولات، کثرت الگوهای توسعه، رقابت روزافزون و تغییرات مستمر در نظام های مدیریتی. این موارد باعث شده اند تا گروه های انسانی و نهادهای مختلف به ویژه در جوامع در حال ...
بیشتر
دنیای امروز بی تردید از ویژگیهای خاصی برخودار است که برخی از عمده ترین آنها عبارتند از: تغییرات پرشتاب، جا به جایی شدید در قدرت، پیچیدگی فزاینده برنامه ها، تنوع و ناپایداری محصولات، کثرت الگوهای توسعه، رقابت روزافزون و تغییرات مستمر در نظام های مدیریتی. این موارد باعث شده اند تا گروه های انسانی و نهادهای مختلف به ویژه در جوامع در حال توسعه، با چالش های فراوانی رو به رور شوند. مددکاران اجتماعی می توانند در تعامل با دست آوردها و فرصت های مرتبط با این چالش ها و کاهش آسیب های ناشی از آن، نقش های موثری بر عهده گیرند. آنها قادرند با بهره گیری از دانش و مهارت های مددکاری در سطوح فردی، گروهی و جامعه ای، در تغییر نگرش، ایجاد و احیای فرهنگ مشارکت و همگرایی، مهندسی اجتماعی، بحران زدایی و توانبخشی اجتماعی حضور تعیین کننده ای داشته باشند. در این مقاله سعی شده است به مواردی از چالش های جوامع در حال توسعه و کارکرد مددکاران اجتماعی در این خصوصی اشاره شود.
علی اصغر مقدس؛ مریم مختاری
دوره 10، شماره 21 ، خرداد 1382، صفحه 79-105
چکیده
هدف از این تحقیق شناخت عوامل اقتصادی، اجتماعی و جمعیت شناختی مؤثر بر رضایت شغلی روزنامه نگاران روزنامه های محلی استان فارس است. این تحقیق به شیوه پیمایشی انجام شده است و به دلیل محدود بودن جامعه آماری، نمونة مورد مطالعه همان جامعه آماری به شمار می آید. این تعداد ۱۳۵ نفر است. عمده ترین نظریه های مورد استفاده در این پژوهش نظریه بلاو و ...
بیشتر
هدف از این تحقیق شناخت عوامل اقتصادی، اجتماعی و جمعیت شناختی مؤثر بر رضایت شغلی روزنامه نگاران روزنامه های محلی استان فارس است. این تحقیق به شیوه پیمایشی انجام شده است و به دلیل محدود بودن جامعه آماری، نمونة مورد مطالعه همان جامعه آماری به شمار می آید. این تعداد ۱۳۵ نفر است. عمده ترین نظریه های مورد استفاده در این پژوهش نظریه بلاو و فیشلر است. بررسی فرضیات نشان داد که از پانزده فرضیه موجود در پژوهش، یازده مورد آن تأیید گردیده است. با ورود کلیه متغیرها در معادله رگرسیونی، نهایتاً هفت متغیر در معادله باقی ماندند. نتیجه این که جنس، نوع روزنامه، میزان دست یابی به اهداف، میزان حرفه ای بودن شرایط روزنامه نگاری، حاکم بودن جو سانسور و سیاست زدگی، رفتار اجتماعی شهروندان و محل انتشار روزنامه در میزان رضایت روزنامه نگاران دارای بیش ترین تأثیر بوده است.
بی بی عشرت زمانی
دوره 10، شماره 21 ، خرداد 1382، صفحه 107-134
چکیده
هدف از این مقاله بررسی چگونگی استفاده از فن آوری های آموزشی در آموزش پیشگیری از اعتیاد در کشورهای پیشرفته است. معرفی روش های آموزش پیرامون اعتیاد، عواقب آن و مسائل معتادان در برنامه درسی و استفاده از شگردهای گوناگون از جمله ایجاد عادات پسندیده است. روش پژوهش، کیفی است. جمع اوری اطلاعات از طریق مصاحبه، بررسی اسناد و مدارک و تحقیق کتابخانه ...
بیشتر
هدف از این مقاله بررسی چگونگی استفاده از فن آوری های آموزشی در آموزش پیشگیری از اعتیاد در کشورهای پیشرفته است. معرفی روش های آموزش پیرامون اعتیاد، عواقب آن و مسائل معتادان در برنامه درسی و استفاده از شگردهای گوناگون از جمله ایجاد عادات پسندیده است. روش پژوهش، کیفی است. جمع اوری اطلاعات از طریق مصاحبه، بررسی اسناد و مدارک و تحقیق کتابخانه ای صورت گرفته است. نتایج پژوهش انجام شده از والدین و دانش آموزان ایرانی که تجاربی از مدارس کشورهای کانادا، امریکا، انگلستان و استرالیا داشته اند (۱۳۷۸ - ۱۳۸۰) نشان داد که در مدارس کشورهای مورد نظر، مسائلی نظیر اعتیاد و ایدز در کلاس های درس مورد بحث و بررسی قرار می گیرد و دانش آموزان ضمن آشنایی با این موارد، به عواقب و آثار مصرف مواد مخدر پی میبرند. نتایج تحقیقی همچنین نشان داد که در کلاس های درس کشورهای پیشرفته، مشکلات جامعه را به صورت باز مطرح می کنند و دانش آموزان برای آنها راه حل می یابند و راه حال های ارائه شده از طرف آنها توسط مسئولان دولتی مورد توجه و بهره برداری قرار می گیرند. بدین منظور، معلمان از شیوه ها و شگردهای مختلف آموزشی استفاده می کنند. در این مقاله سعی شده تا چگونگی برخورد مدارس با این پدیده و نقش دانش آموز در فرآیند آموزش مورد بررسی قرار گیرد.
جمال ریسی
دوره 10، شماره 21 ، خرداد 1382، صفحه 135-157
چکیده
مقاله حاضر، خلاصه پژوهشی اجتماعی است که در زمینه علل ناهنجاری های رفتاری جوانان صورت گرفته است. این پژوهش به روش پیمایشی انجام گرفته، جامعه آماری آن را جوانان شهرک رجایی شهر کرج تشکیل می دادند. چارچوب نظری پژوهش را نیز نظریه های آنومی، کنترل اجتماعی، علقه خانوادگی، ارتباطات نسبی، و برچسب زنی تشکیل می داد. یافته های پژوهش حاکی از آن ...
بیشتر
مقاله حاضر، خلاصه پژوهشی اجتماعی است که در زمینه علل ناهنجاری های رفتاری جوانان صورت گرفته است. این پژوهش به روش پیمایشی انجام گرفته، جامعه آماری آن را جوانان شهرک رجایی شهر کرج تشکیل می دادند. چارچوب نظری پژوهش را نیز نظریه های آنومی، کنترل اجتماعی، علقه خانوادگی، ارتباطات نسبی، و برچسب زنی تشکیل می داد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که ضعف کنترل اجتماعی و علقه خانوادگی ضعیف، ارتباط با دوستان ناهنجار و سابقه برچسب منفی خوردن در بروز ناهنجاری های رفتاری جوانان مؤثرند.
