در این مقاله که گزارش مقدماتی یک تحقیق است ، می خواهیم تحولات شگرف روند جمعیتی ایران را در پرتو نظریه گذار جمعیتی توضیح دهیم. یافته های اصلی از این قرار است. ۱ - در ایران پیش از دوره گذار، نظیر هر کشور دیگری در همین مرحله ، بارورى به طور نسبتاً ثابت در سطح بالایی قرار داشت، حال آن که مرگ و میر به طور متوسط در حول و حوش سطح باروری در نوسان ...
بیشتر
در این مقاله که گزارش مقدماتی یک تحقیق است ، می خواهیم تحولات شگرف روند جمعیتی ایران را در پرتو نظریه گذار جمعیتی توضیح دهیم. یافته های اصلی از این قرار است. ۱ - در ایران پیش از دوره گذار، نظیر هر کشور دیگری در همین مرحله ، بارورى به طور نسبتاً ثابت در سطح بالایی قرار داشت، حال آن که مرگ و میر به طور متوسط در حول و حوش سطح باروری در نوسان بود. به رغم این، در مقایسه با وضعیت جمعیتی کشورهای اروپای غربی و شمال امریکا در همین مرحله، باروری و مرگ ومیر ایران باید در سطح بالاتری بوده باشد. ۲ - گذار مرگ و میر در ایران باید از اوایل قرن حاضر (هجری شمسی) آغاز شده باشد؛ ولی ، در مقایسه با تجربه غرب، گذار مرگ ومیر در ایران بسیار دیرتر و از سطحی به مراتب بالاتر آغاز گردید؛ بسیار تند تر پیش رفت.
وضعیت، گسترش و موقعیت طبقه متوسط جدید در جوامع امروز، یکی از بحث برانگیزترین مباحث در محدوده قشربندی اجتماعی - اقتصادی است. البته طبقه متوسط جدید در جامعه شناسی کلاسیک سده نوزدهم و اوایل سده بیستم به دلیل دارا نبودد جایگاه ویژه ای در جامعه، چندان مورد عنایت و توجه نبود. ولی در تداوم سده بیستم و واقعیت یافتن گسترش کمی طبقه متوسط جدید، ...
بیشتر
وضعیت، گسترش و موقعیت طبقه متوسط جدید در جوامع امروز، یکی از بحث برانگیزترین مباحث در محدوده قشربندی اجتماعی - اقتصادی است. البته طبقه متوسط جدید در جامعه شناسی کلاسیک سده نوزدهم و اوایل سده بیستم به دلیل دارا نبودد جایگاه ویژه ای در جامعه، چندان مورد عنایت و توجه نبود. ولی در تداوم سده بیستم و واقعیت یافتن گسترش کمی طبقه متوسط جدید، پذیرش، اهمیت و لزوم بررسی این طبقه وضوح بیشتری یافت. در این مقاله، ضمن مروری تئوریک بر جایگاه، وضعیت، کمیت و چگونگی ملاک های تعیین طبقه متوسط جدید، با مروری بر وضعیت این طبقه در ایران با استفاده از الف) اطلاعات آماری موجود، ب) تحقیق میدانی در شهر تهران با نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای و تعین حجم نمونه از طریق رابطه کوکران و پ) استفاده از کتب و تحقیقات قبلی به بررسی ویژگی های کلی طبقه متوسط جدید در جوامع توسعه یافته و مقایسه آنها با ایران اهتمام گردید
این نوشته پس از اشاره ای که به نقوش و نمادهای نو یافته تیمره و مضامین این نقوش دارد، می کوشد به پرسش های بسیاری که در ذهن بیننده این نقوش یا خوانندگان چنین گزارش های برانگیخته می شود، پردازد. در کل، آدم از چه زمانی و برای چه و چگونه به هنرورزی ، از جمله نقاشی و کنده کاری روی سنگ پرداخته است؟ نگارگران نقوش صخرهای تیمره چه کسانی بوده اند؟ ...
بیشتر
این نوشته پس از اشاره ای که به نقوش و نمادهای نو یافته تیمره و مضامین این نقوش دارد، می کوشد به پرسش های بسیاری که در ذهن بیننده این نقوش یا خوانندگان چنین گزارش های برانگیخته می شود، پردازد. در کل، آدم از چه زمانی و برای چه و چگونه به هنرورزی ، از جمله نقاشی و کنده کاری روی سنگ پرداخته است؟ نگارگران نقوش صخرهای تیمره چه کسانی بوده اند؟ آیا این تصور غالب که این نقوش کار چوپانان ، کاروانیان، رهگذران و کتیرازنان است، درست است؟ چرا تنها در مناطق جغرافیایی خاصی همچودن کناره ها و سرشاخه های اعلای رودخانه های منطقه به این نگارگری ها بر می خوریم؟ و مهم تر آن که برای چه منظوری این همه نقوش جانوران و آدمی را بر سنگ نقر کرده اند؟ آیا هدف از چین نگارگری هایی ارضای نیازهای زیباشناسانه و تفنن و بازی یا مسائلی جدی و خطر بوده است ؟ چرا نقش جانوران اهلی و گیاهان تا این اندازه نسبت جانوران وحشی اندک است؟ چرا گاه بارها این نقوش روی یکدیگر حک شده اند؟ و سرانجام این که زمان و هنگام چنین نگارگری هایی کی بوده است؟ و به جز راه های مقایسه ای و تخمین از طریق قراین، چه راه های دقیق تر و مستقل تری برای زمان سنجی این نگاره ها می توان یافت؟
ایدز معضلی است جهانی که بشر در پایان فرد بیستم گرفتار آن گشت. قربانیان ایدز در همه قاره ها مشاهده می گردند و علل اقتصادی و فرهنگی موجب ابتلا به این بیماری هولناک گشته است. مهم ترین راه های آلوده شدن به این بیمارى چهار طریق است.' ۱ - رابطه جنسی، ۲ - تزریق خون آلوده، ۲ - انتقال ویروس از مادر آلوده به جنین و4 - استفاده از سرنگ مشترک بین معتادان. ...
بیشتر
ایدز معضلی است جهانی که بشر در پایان فرد بیستم گرفتار آن گشت. قربانیان ایدز در همه قاره ها مشاهده می گردند و علل اقتصادی و فرهنگی موجب ابتلا به این بیماری هولناک گشته است. مهم ترین راه های آلوده شدن به این بیمارى چهار طریق است.' ۱ - رابطه جنسی، ۲ - تزریق خون آلوده، ۲ - انتقال ویروس از مادر آلوده به جنین و4 - استفاده از سرنگ مشترک بین معتادان. در این مقاله نقش عمدة مددکاران اجتماعی در نحوة کار کردن با این بیماران و پیشگیری از شیوع این بیماری و آگاهی دادن به بیمار و خانواده او مطرح شده است. در زمینه ایدز، کار فردی طیف وسیعی از مددکاری اجتماعی را در برمی گیرد از جمله: مشاوره، آموزش، ارجاع ، کار گروهی و نظایر آن .
در این مقاله، مردم شناسی غیر دانشگاهی در ایران که شامل مجموعه مطالب مردم شناسانه ای است که در کتاب های تاریخی، جغرافیایی، دینی، اخلاقی و ادبی مؤلفان مسلمان و ایرانی قبل از سده کونی آمده است، معرفی و تحلیل می شود. همچنین تحقیقات فولکلوریک که مربوط به جمع آوری و معرفی فرهنگ عامه در ایران می شود، مورد بررسی قرار گرفته، نقش صادق هدایت در ...
بیشتر
در این مقاله، مردم شناسی غیر دانشگاهی در ایران که شامل مجموعه مطالب مردم شناسانه ای است که در کتاب های تاریخی، جغرافیایی، دینی، اخلاقی و ادبی مؤلفان مسلمان و ایرانی قبل از سده کونی آمده است، معرفی و تحلیل می شود. همچنین تحقیقات فولکلوریک که مربوط به جمع آوری و معرفی فرهنگ عامه در ایران می شود، مورد بررسی قرار گرفته، نقش صادق هدایت در این زمینه به عنوان مؤثرترین فرد که توانست حرکت مهمی در زمینه شناسایی و گردآوری فرهنگ عامه ایران ایجاد کند، توضیح داده می شود.
برای مشخص کردن اثر تلقین بر ادراک بویایی، گروهی از دانشجویان رشته کتابداری دانشگاه علامه طباطبایی مورد آزمایش قرار گرفتند. مقداری چای کمرنگ که به رنگ الکل صنعتی در آمده بود در بشقابی در جلوی کلاسی قرار گرفت و به دانشجویان تلقین شد که این مایع الکل است و از آنان خواسته شد که هر زمان بوی الکل را درک کردند روی کاغذی یادداشت کنند که بو را ...
بیشتر
برای مشخص کردن اثر تلقین بر ادراک بویایی، گروهی از دانشجویان رشته کتابداری دانشگاه علامه طباطبایی مورد آزمایش قرار گرفتند. مقداری چای کمرنگ که به رنگ الکل صنعتی در آمده بود در بشقابی در جلوی کلاسی قرار گرفت و به دانشجویان تلقین شد که این مایع الکل است و از آنان خواسته شد که هر زمان بوی الکل را درک کردند روی کاغذی یادداشت کنند که بو را فهمیده اند. 3۹ درصد از آزمودنی ها در زمان حداکثر 5 دقیقه بوی الکل را درک کردند نتایج بدست امده در سطح 0،05a= معنی دار بود و نشان می داد که تلقین در ادراک بویای نقش تعیین کننده ای دارد.
اهمیت سازماندهی و مدیریت علمی در عملکرد موفقیت آمیز همه انواع سازمان ها و به ویژه بنگاه های تجارتی، از جمله شرکت های تعاونی که در طبقه بندی شرکت های تجارتی قرار دارند، بر همگان آشکار است. با این همه، شماری از نظریه پردازان مسایل سازماد و مدیریت و حتی برخی از علاقه مندان به تعاود و سازمان تعاونی بر این عقیده اند که چودن تولد همزمان دو ...
بیشتر
اهمیت سازماندهی و مدیریت علمی در عملکرد موفقیت آمیز همه انواع سازمان ها و به ویژه بنگاه های تجارتی، از جمله شرکت های تعاونی که در طبقه بندی شرکت های تجارتی قرار دارند، بر همگان آشکار است. با این همه، شماری از نظریه پردازان مسایل سازماد و مدیریت و حتی برخی از علاقه مندان به تعاود و سازمان تعاونی بر این عقیده اند که چودن تولد همزمان دو مولود خلف انقلاب صنعتی، اولی سازمان و مدیریت علمی و دومی شرکت تعاونی رسمی، به دلایل مختلف صورت پذیرفته است - مثلاً هدف از پیدای پدیده سازمان و مدیریت علمی با تنظیم اصول و قواعدی علمی برای اداره بنگاه های عظیم تجارتی بوده است تا از آن طریق به حفظ و فزونی سرمایه و استمرار در کسب درآمد سرشار که از انگیزه های فردی در نظام سرمایه داری است پرداخته شود، در حالی که شکل گری تعاونی علمی برای جلوگیری از اجحاف و سودجویی و استثمار و سایر عوارض سرمایه داری بوده است و این هدف ارزشمند از طریق تلاش جمعی آگاهانه و هوشیارانه در جهت رفع تمام یا پاره ای از نیازمندی های اولیه و مشترک اعضا، آن هم به شیوه همیاری و همکاری متقابل و داوطلبانه و توجه به منافع جمع صورت پذیرفته است - لذا تلفیق این دو پدیده اجتماعی، اقدامی اصولی و منطقی نیست. به نظر می رسد این گروه در شناخت خود از شرکت تعاونی که بنگاهی اجتماعی و اقتصادی و از نوع سازمان های متعالی و مردمی است، دچار اشتباه گردیده اند، زیرا اگرچه هدف تعاونی ها خدمت به اعضاست، نه کسب سود سرشار، ولی برای انجام موفقیت آمیز این هدف و ادامه حیات و بقا و ماندگاری تعاونی به ویژه در جریان رقابت سالم با سایر بخش های اقتصادی و حضور فعال در فعالیت های اجتماعی و اقتصادی جامعه براساس اصل موازنه اقتصادی، ضرورت کسب درآمدهای معقول نیز الزامی است. در نتیجه توجه جدی به هنجارهای مورد قبول سایر انواع شرکت های تجارتی از جمله توجه به بهره گیری از سازماندهی و مدیریت علمی در تعاونی ها در کنار باور و رعایت هنجارهای مورد قبول تعاونی، امری اجتناب ناپذیر است و از همین طریق است که موجبات مشارکت مؤثر اعضا در امور تعاونی که راز موفقیت تعاونی ها در آن است، فراهم می گردد. در این مقاله به اهمیت نقش سازمان و مدیریت علمی در کار کرد موفقیت آمیز تعاونی های رسمی پرداخته می شود.
بی هیچ شکی می توان ادعا کرد که روش «مشاهده در حین مشارکت » که روش اصلی در رشته مردم شناسی محسوب می شود، اصول «عینیت» و « عمومیت پذیری » را در پژوهشی های اجتماعی سست میکند و از این رو روشی منحصر به فرد، ابتکاری و پرتواد است و بهتر از هر روش غربی دیگر برای گردآوری اطلاعات به نیاز ما در جامعه خودی پاسخ می دهد. این روش برای ...
بیشتر
بی هیچ شکی می توان ادعا کرد که روش «مشاهده در حین مشارکت » که روش اصلی در رشته مردم شناسی محسوب می شود، اصول «عینیت» و « عمومیت پذیری » را در پژوهشی های اجتماعی سست میکند و از این رو روشی منحصر به فرد، ابتکاری و پرتواد است و بهتر از هر روش غربی دیگر برای گردآوری اطلاعات به نیاز ما در جامعه خودی پاسخ می دهد. این روش برای محققان ایرانی این امکان را فراهم می آورد که شیوه گفتگوی آبا و اجدادی خودمان یعنی «درد دل» را جدی گرفته، .آن را به روش علمی تحقیق نزدیک سازند. بیست سال پیش، در نامه علوم اجتماعی از این شیوه سخن گفته و بر این نکته پا فشرده ایم. حذف فاصله فرهنگی بین پرسشگر و پاسخگو و مشاهده ژرفانگر رفتارهای واقعی و عملی جامعه آماری در فرهنگ، که دچار دوگانگی بیان و رفتار است، دو ویژگی بارز این روش است که نباید از نظر محققان ایرانی علوم اجتماعی پنهان بماند.
