نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• محمد زاهدی اصل

استاد دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

از «کیفیت‌ زندگی‌» با توجه‌ به‌ جنبه‌های‌ مختلف‌ آن‌، تعاریف‌ متنوعی‌ ارائه‌ شده‌ است‌ و نهادها و سازمان‌های‌ ملی‌ و بین‌المللی‌، اقدام‌ به‌ شاخص‌ سازی‌ و سنجش‌ آن‌ در دو دهه‌ اخیر کرده‌اند. در ارزیابی‌ کیفیت‌ زندگی‌، دو رویکرد عمده‌ اسکاندیناویایی‌ (تأکید بر شرایط‌ عینی‌زندگی‌) و آمریکایی‌ (تأکید بر شرایط‌ ذهنی‌ زندگی‌) مطرح‌ است‌ که‌ امروزه‌ در بسیاری‌ از تحقیقات‌، به‌ صورت‌ توأم‌ در نظر گرفته‌ می‌شود‌.
دانشگاه‌ تورنتو با ایجاد واحد تحقیق‌ در این‌ خصوص‌، از سال‌ 1994 فعالیت‌ وسیعی‌ را آغاز کرده‌ و روش‌های‌ مختلفی‌ را برای‌ ارزیابی‌ کیفیت‌ زندگی‌ به‌ کار گرفته‌ است‌ که‌ اغلب‌ آنها متمرکز بر «سلامت‌» و ابعاد آن‌ بوده‌ است‌. مؤسسه‌ «مرسر» نیز به‌ عنوان‌ یکی‌ از نهادهای‌ معتبر مطالعاتی‌ بین‌المللی‌، در جدیدترین‌ بررسی‌ خود در سال‌ 2006، وضعیت‌ کیفیت‌ زندگی‌ در 215 شهر بزرگ‌ دنیا را رتبه‌بندی‌ کرده‌ است‌ که‌ شهر تهران‌ در رتبه‌ 177 قرار دارد. در خصوص‌ عوامل‌مرتبط‌ با کیفیت‌ زندگی‌ نیز تحقیقات‌ مختلفی‌ انجام‌ گرفته‌ است‌ که‌ با توجه‌ به‌ موضوع‌ مقاله‌ حاضر، می‌توان‌ به‌ بررسی‌های‌ «لین‌» و «میلور» اشاره‌ کرد که‌ نشان دهنده‌ وجود ارتباط‌ بین‌ ابعاد مختلف‌ کیفیت‌زندگی‌ با سرمایه‌ اجتماعی‌ است‌. بر همین‌ اساس‌ الگوی‌ نظری‌ در قالب‌ یک‌ فرضیه‌ اصلی‌ (رابطه‌کیفیت‌ زندگی‌ و سرمایه‌ اجتماعی‌) و چهار فرضیه‌ فرعی‌ (رابطه‌ سرمایه‌ اجتماعی‌ با ابعاد سلامت‌جسمانی‌، روانی‌، روابط‌ اجتماعی‌ و سلامت‌ محیطی‌) طراحی‌ شده که‌ پس‌ از آزمون‌ فرضیه‌ها برروی‌ سرپرستان‌ خانوارهای‌ تهرانی‌ به‌ روش‌ نمونه‌گیری‌ چند مرحله‌ای‌ در تابستان‌ 1386، ارتباط‌ بین‌ سرمایه‌ اجتماعی‌ و کیفیت‌ زندگی‌ و ابعاد چهارگانه‌ آن‌ مورد تایید قرار گرفت‌. در تحلیل‌ رگرسیون‌ از تأثیر میزان‌ سرمایه‌ اجتماعی‌ بر کیفیت‌ زندگی‌ نیز، میزان‌ تأثیرگزاری‌ بر سلامت‌ جسمانی‌ در کمترین‌ حد و سلامت‌ روابط‌ اجتماعی‌ در بیشترین‌ حد بوده‌ است‌ که‌ در نهایت‌ مؤید نظریه‌ «لین‌»، دیدگاه‌ میلور و همکاران‌ و همچنین‌ گزارش‌های‌ سازمان‌ بهداشت‌ جهانی‌ مبنی‌ بر تأثیر سرمایه‌ اجتماعی‌ بر ابعادی‌ از سلامت‌ اجتماعی‌ و رضایت‌ از زندگی‌ به‌ عنوان‌ بخش‌هایی‌ از کیفیت‌ زندگی‌ می‌باشد

کلیدواژه‌ها

• کیفیت‌ زندگی‌
• سلامت‌ جسمانی‌
• سلامت‌ روانی‌
• سلامت‌ روابط‌اجتماعی‌
• سلامت‌ محیطی‌
• سرمایه‌ اجتماعی‌
• اعتماد
• همکاری‌

عنوان مقاله [English]

Studying the relation of life quality and social capital

نویسنده [English]

• mohamad zahediasl

چکیده [English]

"Life Quality" is a complex and multidimensional concept for which several various methods are presented to evaluate. While Scandinavian approach has explained it as objective condition, American approach has provided a definition of "life quality" in which people's understanding of their status is concerned. According to the studies of Merser Organization in 2006, the index of "life quality" in Tehran is ranked as 177 among 215 big cities (metropolis). Accordingly, this research has been done to study the householder's "life quality" in Tehran and the relation of social capital with it. The research which was carried out in summer 2007 was done on 400 householders settled in different areas of Tehran. Using the questionnaire of the World Health Organization, "life quality" has been examined. The variations related to social capital, have been made through "Trust" and "Cooperation" categories and also made based on the researcher's expressions. Then they have been studied. Regarding different theories, the relation between four dimensions of life quality and both of social capital categories have been studied. The result has suggested that there are important relations between life quality and also its four dimensions with social capital. Besides, some suggestions are presented at the end of the article.

کلیدواژه‌ها [English]

• life quality
• physical health
• Mental Health
• health of social relationships
• environment health
• Social Capital
• Trust
• cooperation