نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی

2 کارشناسی ارشد علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

این تحقیق به بررسی چگونگی بازتاب انتخابات دومین دوره ریاست جمهوری افغانستان در چهار روزنامه مطرح این کشور (انیس، هشت صبح، باختر و ماندگار) با هدف بررسی و شناخت و مقایسه نحوه پوشش اخبار و مطالب انتخاباتی پرداخته است. این تحقیق دو ماه منتهی به کارزار انتخاباتی دومین دوره انتخابات ریاست جمهوری افغانستان (از 26 خرداد تا 26 مرداد) را با تکیه بر نظریه‌ اعتماد سیاسی و با استفاده از روش تحلیل محتوا مورد بررسی قرار داده‌ است. حامد کرزی و عبدالله عبدالله، دو رقیب عمده  این کارزار انتخاباتی بودند. روزنامه‌های انیس و باختر، طرفدار کرزی و روزنامه‌های هشت صبح و ماندگار، حامی ‌عبدالله هستند. از دو ماه مورد بررسی، یک ماه به شیوه نمونه‌گیری طبقه‌بندی شده انتخاب شد که حاصل آن، 513 مطلب انتخاباتی بود که مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بنابر یافته‌های این پژوهش، حامد کرزی، سهم بیشتری از مطالب انتخاباتی را به خود اختصاص داده‌ است. در ارائه اخبار و مطالب انتخاباتی، سبک غالب، «خبر» و بیشترین برخورد با کاندیداها «احترام آمیز» بوده‌ است؛ به طوری ‌که رفتارهای محترمانه، بیش از چهار برابر رفتارهای غیر محترمانه بوده‌ است. از نظر نوع حمایت، حمایت «مستقیم» از کاندیداها بیشتر به چشم می‌خورد. از نظر نوع مطلب نیز روزنامه‌نگاران افغان به مطالب «فرایند مدار» بیش از مطالب رویداد مدار پرداخته‌اند. بر اساس داده‌های به دست آمده، کاندیداهای دومین دوره ریاست جمهوری افغانستان، به شعارهای «دموکراسی» و «توجه به آرای مردم» در برنامه‌هایشان بیشتر توجه کرده‌اند و بر «مشارکت مردم» بیش از سایر محورهای انتخاباتی تأکید داشته‌اند. در مجموع، با توجه به آنچه از داده‌ها برمی‌آید، روزنامه‌های افغانستان، ضمن حمایت از کاندیدای مورد نظر خود، با حفظ چارچوب‌های اصول حرفه‌ای روزنامه‌نگاری، نحوه بازتاب مطالب انتخاباتی را به نمایش تمرین دموکراسی تبدیل کرده و با وجود انتقاد و حمایت مستقیم از کاندیداها، پای‌بندی خود را به موازین اخلاقی حرفه روزنامه نگاری نشان داده‌اند.
 
 
 
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

بازتاب انتخابات دومین دوره ریاست جمهوری افغانستان در مطبوعات (تحلیل محتوای چهار روزنامه انیس، هشت صبح، باختر و ماندگار در فاصله 26 خرداد تا 26 مرداد 1388 )

نویسندگان [English]

  • Mahdokht Boroujerdi Alavi 1
  • Mohsen Habibi 2
 
-  آشوری، داریوش. (1366)، دانشنامه سیاسی، تهران: انتشارات مروارید.
-امیر انتخابی و جواد حیران. (1388)، نقش رسانه در مشارکت سیاسی شهروندان، مجموعه مقالات رسانه و مشارکت سیاسی، تهران: پژوهشکده تحقیقات استراتژیک.
-  دهقان، علیرضا و دیگران. (1378)، بررسی رابطه میان افکار عمومی‌ و رسانه، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه.
-  رایف، دانیل و دیگران. (1381)، تحلیل پیام‌های رسانه‌ای، ترجمه: مهدخت بروجردی علوی، تهران: انتشارات سروش.
-  رنی، استین. (1374)، حکومت؛ آشنایی با علم سی است، ترجمه: لیلا سازگار، تهران انتشارات مرکز دانشگاهی.
-  شایگان، فریبا. (1386)، بررسی رابطه دینداری و اعتماد سیاسی، رساله جهت اخذ دکترای جامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبائی.
-  قاضی، ابوالفضل. (1375)، حقوق اساسی و نهادهای سیاسی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ ششم.
-  گیدنز، آنتونی. (1378)، راه سوم؛ بازسازی سوسیال دموکراسی، ترجمه: منوچهر صبوری، تهران: نشر شیرازه.
-  مهدی زاده، سیدمحمد. (1389)، نظریه‌های رسانه؛ اندیشه‌های رایج و دیدگاه‌های انتقادی، تهران: انتشارات همشهری.
-  میزتال، باربارا. (1380)، بررسی مفهوم اعتماد در میان جامعه شناسان کلاسیک، ترجمه: ناصرالدین غراب، نمایه پژوهش، شماره18.
-  نقیب السادات، رضا. (1384)، راهنمای عملی آماده سازی طرح تحقیق در روش تحلیل محتوا، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و معارف.
-  ویندال، سون و دیگران. (1376)، کاربرد نظریه‌های ارتباطات، ترجمه: علیرضا دهقان، تهران، مرکز مطالعات وتحقیقات رسانه‌ها.
-  Gabreil, O. w. (1995). Political Efficacy & trust, Oxford: Oxford University.
-  Rober, G. B. (1986). Key Variables In Social Investigation Rutlege and Kegan Pual plc, p. 201.
 
-  Zito Georgeu. (1975). Methodology & Meaning Network: Praeger Publisher, p 27.