نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• ابوذر مرادی

عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور

چکیده

در مقاله حاضر تلاش شده که با معرفی تفاسیر موجود از نظریه کوانتوم، نشان داده شود کدام تفسیر برای بسط این نظریه به ساحت علوم اجتماعی در قرن جدید مناسب‌تر است. معیار قضاوت در مورد اینکه کدام تفسیر مناسب‌تر است رجوع به تفسیری است که قادر باشد با عبور از مادی‌گرایی جایی برای ذهن به‌عنوان یک پدیده فیزیکی، ولی غیرمادی بگشاید. نشان داده شد که تفاسیر ابزارگرایانه و هستی‌شناسانه مادی‌گرا از مکانیک کوانتوم مناسب این هدف نیستند؛ بدین خاطر که در این تفاسیر جهان در شکل بنیادی آن چیزی فراتر از ماده نیست و جایی برای ذهنیت به‌عنوان یک پدیده فیزیکی با قدرت علّی متفاوت از ماده باز نمی‌شود. مورد دیگر تفاسیر ایدئال‌گرای سوم‌شخص است که در آن یک عامل بیرونی نظیر عاملیت مشاهده‌گر انسانی منجر به فروپاشی تابع موج می‌گردد. با توجه به اینکه چالش اصلی در علوم اجتماعی کنش‌های آگاهانه افراد مشارکت‌کننده در شکل‌دهی آن پدیده است، این تفسیر نیز ویژگی لازم موردنظر را ندارد. درنهایت نشان داده شد که تفاسیر ایدئال‌گرای اول‌شخص از نظریه کوانتوم برای بسط این نظریه به ساحت علوم اجتماعی مناسب‌تر هستند؛ بدین خاطر که این تفاسیر برای ذرات در سطح بنیادی نوعی ذهنیت و خودآگاهی بدوی قائل‌اند. در ادامه با به‌کارگیری تفاسیر ایدئال‌گرای اول‌شخص چارچوب تحلیلی تحت عنوان «رویکرد پدیدارگرایانه کوانتومی» پایه‌ریزی شده است که‌ دیگر برخی از مشکلات رویکرد کوانتومی معرفی‌شده توسط الکساندر وندت را ندارد.

کلیدواژه‌ها

• رویکرد پدیدارگرایانه کوانتمی
• ساختارهای اجتماعی
• علوم اجتماعی
• نظریه کوانتوم

موضوعات

• روش شناسی علوم اجتماعی

عنوان مقاله [English]

Which interpretation of quantum theory is appropriate for social sciences?

نویسنده [English]

• abozar moradi

Academy Staff

چکیده [English]

In this article, the different interpretations of the quantum theory are introduced, in order to determine which one more suitable for its expansion into the field of social sciences. The main criterion for judging the appropriateness of is its ability to explain the relationship between the intentional actions of individuals and the social reality as a common concept by reviewing the body-mind relationship. It is argued that instrumentalist and materialist ontological interpretations of quantum mechanics are not suitable for this purpose; as they do not leave room for subjectivity as a physical phenomenon with a causal power different from matter. Another case is the third-person subjectivist interpretation, in which the observer’s agency cause the collapse of the wave function. Considering that the main challenge in social sciences is the intentional actions of individuals participating in the formation of that phenomenon, it is also does not have the desired characteristic. Instead, it is proposed that the combination of the Boehm and Primas interpretations of the quantum theory is more suitable for the expansion into social sciences. These interpretations attribute primitive mentality and self-awareness to particles at the fundamental level, allowing for consideration of a causal power different from matter for mentality.

کلیدواژه‌ها [English]

• "Intentional Actions"
• "Critical Realism"
• "Quantum Phenomenological Approach"
• "Quantum Theory"
• "Social Reality"