نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار جامعه شناسی دانشگاه تربیت مدرس
2 کارشناسی ارشد جامعه شناسی دانشگاه تربیت مدرس
چکیده
علی ساعی*
فاطمه تشویق**
محمد رضایی***
تاریخ دریافت: 10/8/93
تاریخ پذیرش: 30/7/94
چکیده
موضوع این پژوهش موفقیت تحصیلی است. پژوهشگران نشان داده‌اند که افزایش درآمد و سرمایه مالی خانواده باعث موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان شده است. در این پژوهش علاوه بر مفهوم سرمایه‌فرهنگی خانوده دو متغیر جدید سرمایه‌فرهنگی دانش‌آموزی و سرمایه‌فرهنگی مدرسه‌ای نیز مطرح شده است. سؤال تحقیق به‌صورت زیر بیان‌شده است: رابطه سرمایه فرهنگی حاصل از خانواده مدرسه و دانش‌آموز با موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان چگونه است؟جامعه آماری شامل دانش‌آموزان دختر سال چهارم در سطح مناطق 20 و 6، 1 تهران است. برای ارزیابی تجربی فرضیات، 300 نفر از دانش‌آموزان دختر به‌عنوان نمونه انتخاب‌شده است. برای داوری در باب فرضیات، از روش تکنیک تحلیل رگرسیون بر مبنای داده‌های فازی استفاده‌شده است. نتایج پژوهشی نشان داد که سرمایه فرهنگی خانواده و سرمایه فرهنگی مدرسه‌ای رابطه معناداری با موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان دارد و دانش‌آموزان طبقات پایین با بهره‌گیری از سرمایه فرهنگی به موفقیت تحصیلی دست‌یافته‌اند. همچنین سرمایه فرهنگی در حضور پایگاه اجتماعی- اقتصادی و نوع مدرسه تأثیر بیشتری بر موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان دارد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
مطالعه رابطه سرمایه فرهنگی خانواده، مدرسه و دانش‌آموز با موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان دختر مراکز پیش‌دانشگاهی
نویسندگان [English]
- Ali Saei 1
- Fatemeh Tashvigh 2
- Mohammad Rezaee 1
- بوردیو، پیر. (1378)، ذوق و سرمایه فرهنگی، مجله نامه فرهنگ، مترجم: لیلی مصطفوی.
توکل، محمد؛ سالم، نسرین و غلام عباس توسلی. (1389)، تحلیل جامعه‌شناختی دست‌یابی به فرصت‌های آموزش عالی در ایران (آزمون سرا سری 1384-1381). دانشنامه علوم اجتماعی، دوره 1 شماره 30.
- جانعلیزاده چوب‌بستی، حیدر؛ خوش فر، غلامرضا و مهدی سپهر. (1389)، در جستجوی سنجش سرمایه فرهنگی. فصلنامه مطالعات فرهنگی و رسانه، شماره 20.
- ساعی، علی. (1386)، روش تحقیق در علوم اجتماعی با رهیافت عقلانیت انتقادی، تهران: انتشارات سمت.
- شارع پور، محمود. (1377)، تئوری‌های بازتولید اجتماعی و فرهنگی در آموزش‌وپرورش، فصلنامه فرهنگ عمومی، شماره 16 و 17.
- کارنوی، لوین و هنری. ام لوین. (1367)، بن‌بست‌های اصلاحات آموزشی، ترجمه: محمدحسن امیر تیموری. تهران: نشر روز.
- گیدنز، آنتونی. (1386)، جامعه‌شناسی، ترجمه: منوچهر صبوری، تهران: نشر نی.
- نوغانی، محسن. (1381)، تحلیل جامعه‌شناختی موفقیت تحصیلی در ورود به آموزش عالی (مورد استان خراسان)، رساله دکتری. دانشگاه تربیت مدرس.
- Aschaffen burg, k. & Maas, Ineke. (1997). Cultural and Educational Careers: The Dynamic of Social Reproduction. American Sociological Review, 62, 573-587.
- Barone,Carlo. (2006). Cultural Capital, Ambition and the Explanation of Inequalities in Learning Outcomes: A comparative Analysis. Sociology, 40(6), 1039-1058
- Blasko‚ Z. (2003). Reproduction or cultural mobility. Review of Sociology, 9, 5-26.
- Bourdieu, P. (1986). Distinction. Cambridge: Polity Press.
- Crook, C. J. (1997). Cultural Practices and Socioeconomic Attainment: The Australian Experience. Greenwood Press, Westport, Connecticut.
- De Graaf, Nan Dirk. de Graaf, Paul M. & Kraaykamp, Gerbert. (2000).Parental Cultural Capital and Educational Attainment in the Netherlands: A Refinement of the Cultural Capital Perspective.Sociology of Education,73, 92-111.
- DiMaggio, Paul. (1982). Cultural Capital and Success:The Impact of Status Culture Participation on the Grades of U.S. High School. American Sociological Review,Vol.47, No.2, P. 189-201.
- Evans, M.D.R. Kelley, Jonathan, Sikora, Joanna. & Treiman, Donald. J. (2010). Family scholarly culture and educational success: Books and schooling in 27 nations. Research in Social Stratification and Mobility,28, 171–197.
- Gorge, Werner. (2004). Cultural Capital and Social Inequality in the Life Course. European Sociological Review, Volume 20, Number 4, P: 333-344.
- Kalmijn, Matthijs. & Kraaykamp, Gerbert. (1996). Race, Cultural Capital, and Schooling: An Analysis of Trends in the United States. Sociology of Education, Vol. 69, No. 1, pp. 22-34.
- Farkas, George. Grobe, Robert P. Sheehan, Daniel. & Shuan, Yuan. (1990). Cultural Resources and School Success: Gender, Ethnicity, and Poverty Groups within an Urban School District Author. American Sociological Review, Vol. 55, No. 1 (Feb. 1990).
- Lareau, Annette. & Horvat, Erin MacNamar. (1999). Moments of Social Inclusion and Exclusion Race, Class, and Cultural Capital in Family-School Relationships. Sociology of Education, Vol.72,No.1, PP.3753.
- Lareau, A.& Weininger, E. B. (2003). "Cultural capital in education research: a critical assessment". Theory and Society 32, 567–606.
- Mayer, Susan. E. (2010). The relationship between income Inequality in schooling, Theory and research in Education, 8(1) 5-20.
- Meier Jaeger, Mads. & Holm Anders. (2007). Does parents’ economic, cultural, and socialcapital explain the social class effect on educational attainment in the Scandinavian mobility regime? Social Science Research, 36, 719-744.
- Mohar, John. & Dimaggio, Paul. (1995). The Intergenerational Transmission of Cultural Capital. Research in Social Stratification and Mobility,Volume 14,pages 167-199.
- Roksa, Josipa. & Potter, Daniel. (2011). Parenting and Academic Achievement: Intergenerational Transmission of Educational Advantage.sociology of Education, 84(4), 299–321.
- Shulruf, Boaz. (2010). Do extra-curricular activities in schools improve educational outcomes? A critical review and meta-analysis of the literature. Int Rev Educ, 56:591–612.
- Sook Lee, Jung. & Bowman, Natasha K. (2006). Parent Involvement, Cultural Capital, and the Achievement Gap among Elementary School children. American Educational Research Journal, Vol.43, No.2, PP.193-218.
- Sullivan, A. (2002). ‘Bourdieu and Education: How Useful is Bourdieu’s Theory for Researchers?’, Netherlands Journal of Social Sciences, 38(2): 144–66.
- Sullivan, Allice, (2001). Cultural Capital and Educational Attainment. Sociology, 893-912.
- Teachman, Jay. D. (1987).Family Background, Educational Resources, and Educational Attainment. American Sociology Review, Vol. 52, No. 4, PP. 548-557.
- Tondeur, Jo. Sinnaeve, Llse. Houtte, Van Mieke.& Braak, Van Johan. (2010). ICT as cultural capital: The relationship between socio-economic status and the computer-use profile of young people. New media and Society, P:1-18.
- Tramonte, Lucia. Willms, J. Douglas. (2010). Cultural Capital and It’s Effects on Education Outcomes. Economics of Education Review, 29, 200-213.
- Wildhagen, Tina. (2010). Capitalizing On Culture: How Cultural Capital Shapes Educational Experiences and Out Comes. Sociology Compass, 519-531.
)