نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار جامعه شناسی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
2 دانشیار جامعه شناسی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
چکیده
در یک دهه اخیر، پژوهشگران ایرانیِ حوزه جامعهشناسی و مدیریت، از نظریه زمینهای به شکل گستردهای در تحقیقات خود بهره گرفتهاند. با توجه به ویژگیهای خاص این روششناسی، مسأله اساسی تحقیق حاضر آن است که پژوهشهای جامعه-شناختی و مدیریتی مبتنی بر نظریه زمینهای از چه نقاط ضعف و قوّتی برخوردارند؟ جهت پاسخ به مسأله تحقیق، از فراروش و تکنیک مرورنظاممند بهره گرفته شد. جمعیتهای موردمطالعه شامل مجموعه مقالاتی است که در بازه زمانی 1395 تا 1397 در مجلات علمی-پژوهشی داخلی منتشر شدهاند که با توجه به تمرکز مسأله تحقیق بر نقد و بررسی روششناسی نظریه زمینهای مبتنی بر رویکرد استراوس و کوربین، در مرحله گزینش منابع 36 مقاله انتخاب و موردبررسی قرار گرفتند. نتایج تحقیق بیانگر آن است که تحقیقات مذکور در زمینه معیارهای «صورتمسأله تحقیق، تدوین سؤالات جزئی، جامعه موردمطالعه، تشریح مراحل تحلیل دادهها در بخش یافتهها، همزمانی گردآوری و تحلیل دادهها، تکنیک ساخت مقوله، تکنیک تشخیص ابعاد مقوله، تکنیک انتخاب عناوین، تکنیک انتخاب مقوله هسته، اعتباریابی، مقایسه با سایر نظریهها و حساسیت نظری» با مشکلات اساسی مواجه هستند. این مشکلات را میتوان در پنج دسته چالشهای تکنیکی، شکاف نظریه و روش، تحریف هدف، عدم معرفت کامل به مبانی نظریه زمینهای و چالش پارادایمی طبقهبندی کرد.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
A Critical Review of Sociological and Management Research Based on Grounded Theory (2016-2018)
نویسندگان [English]
- Fardin Mohammadi 1
- Mohsen Noghani 2
- Mahdi Kermani 1
1 Assistant Professor of Sociologyو Ferdowsi University Mashhad, Mashhad, Iran
2 Associate Professor of Sociology, Ferdowsi University Mashhad, Mashhad, Iran
چکیده [English]
In the last decade, Iranian researchers in the field of sociology and management have widely used the grounded theory in their research. Given the specific features of this methodology, the main issue of the present study is that what are the strengths and weaknesses of sociological and managerial research based on grounded theory? To answer the research question the meta-method and the systematic review were used. The studied population consists of a series of articles published in international scientific journals from 2016 to 2018 that due to the focus of the research on critical methodology of grounded theory based on the approach of Strauss and Corbin, 36 articles were selected and reviewed in the source selection stage. the results of the research indicate that the researches face with fundamental problems about the criteria of “problem, the formulation of micro questions, the studied population, the explanation of the stages of data analysis in the findings select, the coincidence of data collection and analysis, category building technique, category dimensional recognition technique, named selection technique, core category selection technique, credibility, comparison with other theories and theoretical sensitivity”. These problems can be categorized into five categories of technical challenges, the theory and method gap, the distortion of the goal, the lack of knowledge of grounded theory and the paradigmatic challenge.
کلیدواژهها [English]
- Grounded Theory
- Strauss and Corbin’s approach
- Mete-method
- Systematic review