فصلنامه علوم اجتماعی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

داوران 1399

داوران 1400

داوران 1401

داوران 1402

علل و زمینه‌های گرایش به معنویت‌گرایی جدید در ایران (مطالعه‌ی شهر تهران)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته دکتری جامعه‌شناسی فرهنگی دانشگاه علامه طباطبائی

2 دانشیار گروه جامعه‌شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی

3 استادیار گروه دین‌شناسی دانشکده ادیان دانشگاه ادیان و مذاهب

چکیده

جامعه‌ی ایرانی از دهه‌ی هفتاد به بعد نظاره‌گر ظهور معنویت‌گرایی جدید و رشد گرایش به آن است که در ابتدا منحصر به گروه‌های حاشیه‌ای و ناراضی بود، ولی به‌ سرعت در میان اقشار مختلف گسترش یافت. پژوهش حاضر علل و زمینه‌های این گرایش را در میان شهروندان تهرانی با کمک عوامل ذکرشده در رویکردهای نظری مختلف بررسی می‌کند. در این راستا نخست 23 مصاحبه نیمه ساختار یافته با معنویت‌گرایان جدید صورت پذیرفت و سپس با کمک یافته‌های حاصل از تحلیل مصاحبه‌ها، پرسش‌نامه‌ای طراحی‌شده و در میان 600 نفر از شهروندان تهرانی توزیع گردید. نمونه‌گیری در بخش کیفی به‌صورت هدفمند و در بخش کمی به‌صورت تصادفی از میان بلوک‌های شهر تهران صورت گرفت. در تحلیل مصاحبه از روش تحلیل مضمونی بهره گرفته شد و تحلیل داده‌های کمی نیز با کمک نرم‌افزار spss و آزمون‌های مختلفی چون همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی انجام شد. نتایج حاصل حاکی از رابطه‌ی معنادار پنج عامل با گرایش به معنویت‌گرایی جدید بود که به ترتیب تنش اخلاقی، عاطفه‌گرایی، دسترسی به معنویت‌گرایی جدید و تجربه‌ی رنج قوی‌ترین تا ضعیف‌ترین رابطه‌ی مثبت (مستقیم) و محرومیت رابطه‌ی منفی (معکوس) را نشان دادند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Causes and Contexts of the Tendency Toward New Spirituality in Iran: A Survey of Tehran

نویسندگان [English]

  • Sedigheh Ramezani 1
  • Abutorab Talebi 2
  • Bagher TalebiDarabi 3

1 Ph.D in Cultural Sociology, Allameh Tabatabai University

2 Associate Professor, Department of Sociology, Faculty of Social Sciences, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran

3 Assistant Professor, Department of Religology, Faculty of Religions, University of Religions and Denomination

چکیده [English]

From the seventies onwards, Iran saw the emergence of New Sprituality and the increase in the tendency towards it, primarily confined to fringe groups which later on spread rapidly among different classes. The present study examines the causes and contexts of this tendency among different groups of citizens in Tehran by using the factors mentioned in various theoretical approaches. To achieve this goal, 23 semi-structured interviews were first conducted with New Spiritualists. Then, according to the results of the interviews, a questionnaire was designed and distributed among 600 citizens of Tehran. Sampling was done purposefully in the qualitative section and randomly from the blocks of Tehran in the quantitative section. The interviews were analyzed by the thematic analysis method, and the quantitative data were processed through the SPSS software and various tests such as Pearson correlation and linear regression. The results indicated a significant relationship between five factors and the tendency towards new spirituality. The ethical stress, emotionalism, access to new spirituality, and experiencing suffering had respectively the strongest to the weakest direct relationships and deprivation had a reverse relationship.

کلیدواژه‌ها [English]

  • New Spirituality
  • Cognitive Tendency
  • Psychological Tendency
  • Practical Tendency
  • Religiosity
مراجع
-     Bastani, S. Shariati, S. Khosravi, B. (2010). New Religius Behaviors:A Case Study [In Persian]. Journal of Social Science Letters. 17 (36) :87-123.
-     Berger, P. Berger, B. Kellner, H. (2002). The Homeless Mind of Modernization and Consciousness. Translated in to persian by: Mohammad Savoji. Tehran: Ney Publication.
-     Faali, M. (2009). Critique & Review of New Religious Movements. Tehran: Published by National Organization of Youth.
-     Faali, M. (2007). Sunshine and Shadows: An Attitude to New Emergence Spirituality Currents, Tehran: Najm Al-Hoda Publications.
-     Farsatkhah, M. (2010). The Trends and Future of Religion in Iran; The Meta-analysis of 56 Iranian Studies on Religion. [In Persian] Conference on Cultural Development, Strategies & Warnings.
-     Frisk, L. (2003). New Age Participants in Sweden: Background, Beliefs, Engagement and Conversion. In New Religions in a Postmodern World. Aarhus: Aarhus University Press.
-     Gholamizadeh Behbahani, S. (2006). Parallel Religiosities; Study of its sociological reasons for Emergence. [In Persian]. Master’s thesis. Alzahra University. Supervisor: Sara Shariati Mazinani.
-     Hamidieh, B. (2012). Spirituality in basket of consumption. [In Persian]. Tehran: Published by Research Center for Islamic Culture and Thought.
-     Hamilton, M. (2011). Sociology of Religion. Translated to persian by: Mohsen Sallati. Tehran:Saless publication.
-     Houtman, D. Mascini. P. (2002) Why Do Churches Become Empty, While New Age Grows? Secularization and Religious Change in the Netherlands. Journal for the scientific Study of Religion. 41: 455-473.
-     Khademlou, B. (2010). Evaluation and Performance of Social Consequences of Spiritualist Groups. Master’s Thesis. Tehran University. Supervisor: Hossein Kachuian.
-     Khorasan Fardi, Kh. (2011). Meanings, motivations and Consequences of tendency toward Yoga in Tehran’s citizens. Master’s thesis. Allameh Tabatabai University. Supervisor: Abutorab Talebi.
-     Khosravi, B. (2006). The Effect of the Network of Social Relationships and Lifestyle on Religious Behavior of Individuals (Analysis of Factors Affecting People's Attitudes toward Newly-Believed Religious Behaviors Among Tehran City Residents). Master's thesis. Alzahra University. Supervisor: Bastani Susan.
-     Kashi, F. (2010). Self in New Spirituality. Master’s Thesis. Tehran University. Supervisor: Sara Shariati.
-     Kemper, T. (1991). Predicting emotions from social relations. Social Psychology Quarterly Journal. 54 (4) :330-342.
-     Kemp, D. Lewis. J. (2007). Handbook of New Age. a summery and discussion by: Liselotte Frisk. Leiden: Brill.
-     MazaheriSaif, H. (2008). Critical Currentology of New Emergence Theosophy. [In Persian]. Tehran: Publishied by Research Center of Islamic Knowledges and Culture.
-     Malekian, M. (2004). Spirituality and Identity in the 21st Century; Iran in the 21st Century. [In Persian].Tehran: Published by the Institute of Culture and Development of the Humanities.
-     Miri, H. (2011). Social Contexts for Tendency to New Emergence Theosophy. Master’s thesis. Shahid Beheshti University. Supervisor: Davoud Parchami.
-     Pour Ebrahim, A. Movahedian A. (2017). Yoga in Iran. [In Persian]. Publications of Religions and Denomination University.
-     Rad niknam, S. (2002). Cultural Dissemination and culture. [In Persian]. Research Letter. (23&24) :293-300.
-     Rose, S. (2005). Transforming the World: Bringing the New Age into Focus. Bern: Peter Lang Publishing Group.
-     Sharifi, A. (2009). Income to True Theosophy and False Theosophies. [In Persian]. Tehran: Sahbaye Yaghin Publication.
-     Shariati, S. Bastani, S. Khosravi, B. (2007). Societies in Nostalgia of Community: A Look at Neo-Spiritualism in Iran. [In Persian]. Journal of Cultural Studies & Communication, 3 (8) :167-195.
-     Shojaeezand, A. (2009). Genealogy of Religious Experiences in Religious Studies. [In Persian]. Journal of Cultural Studies.2 (6) :1-48.
-     Taleban, M. (2012). Experimental Evaluation of Deprivation Theory in Explaining Religiosity. [In Persian]. Journal of Iranian Social Studies. 6 (1) :33-57.
-     Talebi Darabi, B. (2012). New Sectarianism in Iran. PhD thesis. Allameh Tabatabai University. Supervisor: Abutorab Talebi.
-     Tracy, D. (2004). The spiritual revolution: the emergence of contemporary spirituality, Brunner:Routledge.
Wilson, B. and Croswell, J. (2008). New religious movements; Challenge and Response. Translated to persian by Mohammad Gholipour. Tehran: Marandiz Publication
فصلنامه علوم اجتماعی
دوره 25، شماره 83
اسفند 1397
صفحه 159-192
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار