نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی

2 عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فناوری واطلاعات ایران

چکیده

چکیده
سازوکارها و ابزارهای ارتباطی اینترنت، به دلیل فراهم کردن امکان  تعامل، اشتراک‌گذاری و شکل‌گیری شبکه‌های ارتباطی در بین کنشگران فضای سایبر، از دیدگاه علوم ارتباطات و جامعه‌شناسی مقوله‌ای دارای اهمیت است. بررسی تعامل انسان - انسان در فضای سایبر، و تأثیر این‌گونه تعامل‌های متکی به سازوکارهای ارتباطی فناوری اینترنت، می‌تواند منجر به طرح این فرضیه شود که: بستر ارتباطی اینترنت، دارای پتانسیل ایجاد الگوهای نوین کنشگری است و نوع ابزار ارتباطی مورد استفاده کنشگران و میزان مهارت آنان در کاربرد ابزار ارتباطی،  الگو و سطح تعامل کنشگران را در فضای سایبر تعیین می‌کند.
در این مقاله، تأثیر و نقش سازوکارهای تعاملی اینترنت در شکل‌گیری  الگوهای دسترسی، کنشگری و بیانی کنشگران  فضای سایبر ایران،شامل وبلاگستان و شبکه‌های اجتماعی فارسی، مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به ماهیت پرسش‌های پژوهش، از روش‌ «پیمایش» و در گردآوری اطلاعات، از پرسشنامه الکترونیکی استفاده شده است. جامعة آماری مورد مطالعه،کنشگران فعال در چهار سرویس‌دهندة اصلی وبلاگ‌نویسی فارسی و چهار سایت شبکه‌های اجتماعی فضای سایبری ایران بودند. نتایج پژوهش نشان داد که بین الگوهای کنشگری، بیانی و دسترسی در نظام تعاملی انسان-انسان در اینترنت، و سازوکارهای ارتباطی این  فناوری‌ رابطة مثبت وجود دارد. هم‌چنین، نتایج آزمون‌ها نشان داد که میزان این رابطه، در حد کم است.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

تأثیر سازوکارهای ارتباطی اینترنت، بر الگوهای تعامل کنشگران فضای سایبر ایران

نویسندگان [English]

  • Hadi Khaniki 1
  • Mahmood Babaei 2

منابع

-  کاستلز، مانوئل. (1380)، عصر اطلاعات: اقتصاد، جامعه و فرهنگ؛ ظهور جامعة شبکه‌ای، جلد1، ترجمه: احد علیقلیان و افشین خاکباز، تهران: انتشارات طرح نو.
-  میناوندچال، محمدقلی. (1381)، بررسی قابلیت و امکان عملکرد اینترنت بعنوان حوزه عمومی سیاسی، پایان‌نامه دکتری علوم سیاسی، دانشگاه تربیت مدرس.
-   وبستر، فرانک. (1390)، نظریه‌های جامعه اطلاعات، ترجمه: اسماعیل قدیمی، تهران: انتشارات امیرکبیر.
-   منوچهری، عباس. (1378)، ماکس وبر و پرسش مدرنیته، تهران: مؤسسه توسعة دانش و پژوهش ایران.
 
-   Arnold, Jennifer E. (1998). Reference Form and Discourse Patterns, Ph.D. thesis. StanfordUniversity, Department of Linguistics.
-   Atton, Chris. (2003). Reshaping Social Movement Media for a New Millennium. Social Movement Studies, 2.
-   Baran, Stanley J. and Davis, Dennis K. (2006). Mass Communication Theory: Foundations, Ferment, and Future. Communication Faculty Book Publications.
-   Bell, David. (2007). Cyberculture Theorists: Manuel Castells and Donna Haraway. Routledge.
-   Castells, Manuel. (2009). Communication Power. OxfordUniversity Press.
-   Caton-Rosser, Mary and McGinley, Jennifer A.(2006). Alternative Media and the Learning Culture of Civil Society: Outreach and Teach Strategies. InterActions: UCLA Journal of Education and Information Studies, 2(1).
-   Chipunza, Linda Lorraine Cecilia. (2007). What Men Say, How Women Say: An  Exploration of the Interactional  Mechanisms at Play in Management Meetings. PhD Thesis, University of  South Africa.
-   Dix, A., Ramduny-Ellis, D., & Wilkinson, J. (2004). Trigger analysis: Understanding broken tasks. In D. Diaper & N. A. Stanton (Eds.), The handbook of task analysis for human-computer interaction (pp. 381-400). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
-   Haberland, Hartmut. (1999). The Natural and the Artificial in Language and Technology. In Marsh, Jonathan P., Gorayska, Barbara and Mey, Jacob L. (eds.) Humane Interfaces: Questions of Method and Practice in Cognitive Technology. Elsevier Science Publishers.
-   Hancock, Peter. A. (1999). Human performance and ergonomics. San Diego, Calif: Academic Press.
-   Libicki, Martin C. (2009). Cyberdeterrence and cyberwar. USA: RAND Corporation.
-   Petit, Christine. (2004). Social Movement Networks  in Internet Discourse. IROWS, Working.
-   Rasulo, Margherita. (2006). The Role of Participant Discourse. In Online Community Formation. Universita’ Delgli Studi di Naploi Federico II, Facolta, Disienze Politiche.
-   Soola, Ebenezer Oludayo. (2009). Media, Democracy and Misgovernance in Africa. International Journal of African Studies, Issue 1.
-   Sreberny, Annabelle & Khiabany, Gholam. Blogistan. (2010). The Internet and Politics in Iran. I.B.Tauris,
-   Vries, Florence de. (2008). Blogs in the Mainstream Media: An exploration of a code of ethical conduct for j-bloggers. MPhil Thesis (Journalism),University of Stellenbosch.
-   Yang, D.F. & Goodyear, P. (2004). Pattern languages and genres for writing computer science discourse. In R. Atkinson, C. McBeath, D. Jonas-Dwyer & R. Phillips (Eds), Beyond the comfort zone: Proceedings of the 21st ASCILITE Conference (pp. 961-967). Perth, 5-8 December.
-   Parsons, Talcott. (1968). The Structure of Social Action, Volume 1: Marshall, Pareto,  Durkheim. New York: The Free Press.