نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبائی

2 استاد جامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

چکیده
جامعه‌شناسی سیاسی، حوزه‌ای از مطالعات جامعه‌شناختی است که در آن به رابطه میان نهاد سیاست و سایر نهادهای اجتماعی پرداخته می‌شود. از این منظر در بخشی از مطالعات جامعه‌شناختی، توجه خاصی به پدیده "دولت" به مثابه عنصر کلیدی نهاد سیاست و همچنین به عنوان مؤلفه‌ای اثرگذار در مناسبات اجتماعی شده است. مروری بر تاریخ نظریه‌های اجتماعی بیانگر آن است که از پیدایش نخستین نظریه‌های جامعه‌شناختی تا به امروز، موضوع تبیین دولت و شناخت فرایند تکوین، تطور و تحول آن همواره دل‌مشغولی تعدادی از نظریه‌پردازان اجتماعی بوده است. در این میان، جامعه‌شناسان کلاسیک نقش ویژه‌ای ایفا کرده‌اند، زیرا با طرح دیدگاه‌ها و نظریه‌های جامع خود، عرصه‌ای را خلق کردند که در آن مفروضات نظری و بنیادهای معرفتی این رشته استوار گردیده است. تأثیرگذاری این نظریه‌پردازان به نحوی است که سپهر اندیشه آنان طیف گسترده‌ای از فرایند نظریه‌پردازی اجتماعی درباره دولت را تا به امروز رقم زده است. بنابراین چون فعالیت مؤثر در این عرصه مطالعاتی (جامعه‌شناسی دولت)، نیازمند شناخت دیدگاه‌ها و نظریه‌های معاصر و همچنین آگاهی از نحوه پویایی آن‌ها است؛ پس باید گفت که شناخت بهتر تنها با وقوف به بن‌مایه‌ها و سرچشمه‌های این آراء ممکن می‌گردد. این امر، تداعی‌گر همان پرسش همیشگی است که "چرا باید کلاسیک‌ها را خواند؟"
واژگان کلیدی: دولت، نظریه اجتماعی، کارل مارکس، امیل دورکیم، ماکس وبر
 
چکیده
جامعه‌شناسی سیاسی، حوزه‌ای از مطالعات جامعه‌شناختی است که در آن به رابطه میان نهاد سیاست و سایر نهادهای اجتماعی پرداخته می‌شود. از این منظر در بخشی از مطالعات جامعه‌شناختی، توجه خاصی به پدیده "دولت" به مثابه عنصر کلیدی نهاد سیاست و همچنین به عنوان مؤلفه‌ای اثرگذار در مناسبات اجتماعی شده است. مروری بر تاریخ نظریه‌های اجتماعی بیانگر آن است که از پیدایش نخستین نظریه‌های جامعه‌شناختی تا به امروز، موضوع تبیین دولت و شناخت فرایند تکوین، تطور و تحول آن همواره دل‌مشغولی تعدادی از نظریه‌پردازان اجتماعی بوده است. در این میان، جامعه‌شناسان کلاسیک نقش ویژه‌ای ایفا کرده‌اند، زیرا با طرح دیدگاه‌ها و نظریه‌های جامع خود، عرصه‌ای را خلق کردند که در آن مفروضات نظری و بنیادهای معرفتی این رشته استوار گردیده است. تأثیرگذاری این نظریه‌پردازان به نحوی است که سپهر اندیشه آنان طیف گسترده‌ای از فرایند نظریه‌پردازی اجتماعی درباره دولت را تا به امروز رقم زده است. بنابراین چون فعالیت مؤثر در این عرصه مطالعاتی (جامعه‌شناسی دولت)، نیازمند شناخت دیدگاه‌ها و نظریه‌های معاصر و همچنین آگاهی از نحوه پویایی آن‌ها است؛ پس باید گفت که شناخت بهتر تنها با وقوف به بن‌مایه‌ها و سرچشمه‌های این آراء ممکن می‌گردد. این امر، تداعی‌گر همان پرسش همیشگی است که "چرا باید کلاسیک‌ها را خواند؟"
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

دولت در نظریه اجتماعی مطالعه مقایسه‌ای آرای جامعه‌شناسان کلاسیک

نویسندگان [English]

  • Ismaeel Alizad 1
  • Hasan Saraei 2
منابع
- آرون، ریمون. (1377)، مراحل اساسی سیر اندیشه در جامعه‌شناسی، ترجمه: باقر پرهام، تهران: علمی و فرهنگی، چاپ چهارم.
- انگلس، فردریک. (1356)، آنتی دورینگ، ترجمه: ]بی‌نا[، تهران: حامد، چاپ اول.
- انگلس، فردریک. (1386)، منشاء خانواده، مالکیت خصوصی و دولت، ترجمه: خسرو پارسا، تهران: دیگر، چاپ اول.
- اوث‌ویت، ویلیام. (1386)، هابرماس، ترجمه: لیلا جوافشانی و حسن چاوشیان، تهران: اختران، چاپ اول.
- بدیع، برتران و پی‌یر بیرن‌بوم. (1379)، جامعه‌شناسی دولت، ترجمه: احمد نقیب‌زاده، تهران: باز، چاپ اول.
- برگر، پیتر، بریجیت برگر و هانسفرید کلنر. (1381)، ذهن بی‌خانمان: نوسازی و آگاهی، ترجمه: محمد ساوجی، تهران: نی، چاپ اول.
- بلاو، پیتر ام.. (1384)، «چند انتقاد از نظریه اقتدار وبر»، در مجموعه مقالات عقلانیت و آزادی، ترجمه: یداله موقن و احمد تدین، تهران: هرمس، چاپ دوم.
- بلیکی، نورمن. (1384)، طراحی پژوهش‌های اجتماعی، ترجمه: حسن چاوشیان، تهران: نی، چاپ اول.
- بلیکی، نورمن. (1389)، استراتژی‌های پژوهش اجتماعی، ترجمه: هاشم آقابیک‌پوری، تهران: جامعه‌شناسان، چاپ اول.
- بندیکس، رینهارد. (1382)، سیمای فکری ماکس وبر، ترجمه: محمود رامبد، تهران: هرمس، چاپ اول.
- پارکین، فرانک. (1384)، ماکس وبر، ترجمه: شهناز مسمی‌پرست، تهران: ققنوس، چاپ اول.
- پالومبو، آنتونیو. (1388)، «فرایندهای سیاسی: حکومت، دستگاه اداری و بوروکراسی»، در مجموعه مقالات راهنمای جامعه‌شناسی سیاسی، جلد اول، ترجمه: قدیر نصری، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی، چاپ اول.
- پلژنیسکی، ز. ا.. (1370)، «اهمیت تفکیک هگلی دولت و جامعه مدنی»، ترجمه: عظیم رهین، فصلنامه علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبائی، شماره 1 و 2.
- دورکیم، امیل. (1378)، خودکشی، ترجمه: نادر سالارزاده امیری، تهران: دانشگاه علامه طباطبائی، چاپ اول
- دورکیم، امیل. (1384)، درباره تقسیم کار اجتماعی، ترجمه: باقر پرهام، تهران: مرکز، چاپ دوم.
- سیدمن، استیون. (1386)، کشاکش آرا در جامعه‌شناسی، ترجمه: هادی جلیلی، تهران: نی، چاپ اول.
- فروند، ژولین. (1383)، جامعه‌شناسی ماکس وبر، ترجمه: عبدالحسین نیک‌گهر، تهران: توتیا، چاپ اول.
- کاسیرر، ارنست. (1362)، افسانه دولت، ترجمه: نجف دریابندری، تهران: خوارزمی، چاپ اول.
- کالینیکوس، آلکس. (1383)، اندیشه انقلابی مارکس، ترجمه: پرویز بابایی، تهران: آزادمهر، چاپ اول.
- کرایب، یان. (1382)، نظریه اجتماعی کلاسیک (مقدمه‌ای بر اندیشه مارکس، وبر، دورکیم و زیمل)، ترجمه: شهناز مسمی‌پرست، تهران: آگه، چاپ اول.
- کوزر، لیوئیس. (1383)، زندگی و اندیشه بزرگان جامعه‌شناسی، ترجمه: محسن ثلاثی، تهران: علمی، چاپ یازدهم.
- گیدنز، آنتونی. (1363)، دورکم، ترجمه: یوسف اباذری، تهران: خوارزمی، چاپ اول.
- گیدنز، آنتونی. (1378)، سیاست، جامعه‌شناسی و نظریه اجتماعی، ترجمه: منوچهر صبوری، تهران: نی، چاپ اول.
- گیدنز، آنتونی. (1383)، سیاست و جامعه‌شناسی در اندیشه ماکس وبر، ترجمه: مجید محمدی، تهران: قطره، چاپ دوم.
- مارکس، کارل. (1380)، جنگ داخلی در فرانسه، 1871، ترجمه باقر پرهام، تهران: مرکز، چاپ اول.
- مارکس، کارل. (1381)، نبردهای طبقاتی در فرانسه، ترجمه باقر پرهام، تهران: مرکز، چاپ اول.
- مارکس، کارل. (1382)، دست‌نوشته‌های اقتصادی و فلسفی 1844، ترجمه: حسن مرتضوی، تهران: آگه، چاپ چهارم.
- مارکس، کارل. (1389)، گزیده نوشته‌های کارل مارکس در جامعه‌شناسی و فلسفه اجتماعی، ترجمه: پرویز بابایی، تهران: نگاه، چاپ اول.
- مارکس، کارل؛ فردریش انگلس؛ گئورگی پلخانف. (1380)، لودویگ فوئرباخ و ایدئولوژی آلمانی، ترجمه: پرویز بابایی، تهران: چشمه، چاپ دوم.
- مساروش، ایشتوان. (1380)، نظریه بیگانگی مارکس، ترجمه: حسن شمس‌آوری و کاظم فیروزمند، تهران: مرکز، چاپ اول.
- مک‌للان، دیوید. (1362)، مارکس، ترجمه: منصور مشگین‌پوش، تهران: رازی، چاپ اول.
- میلز، سی. رایت. (1382)، مارکسیست‌ها، ترجمه: خشایار دیهیمی، تهران: لوح فکر، چاپ اول.
- وبر، ماکس. (1374)، اقتصاد و جامعه، ترجمه: عباس منوچهری و دیگران، تهران: مولی، چاپ اول.
- وبر، ماکس. (1376)، دانشمند و سیاستمدار، ترجمه: احمد نقیب‌زاده، تهران: دانشگاه تهران: چاپ دوم.
- وبر، ماکس. (1382)، دین، قدرت، جامعه، ترجمه: احمد تدین، تهران: هرمس، چاپ اول.
- وینسنت، اندرو. (1385)، نظریه‌های دولت، ترجمه: حسین بشیریه، تهران: نی، چاپ پنجم.
- هابز، تامس، جان لاک و جان استوارت میل. (1384)، آزادی فرد و قدرت دولت، ترجمه: محمود صناعی، تهران: هرمس، چاپ پنجم.
- یوسفیان، جواد. (1370)، «نظر ابن خلدون و اصحاب نحله ستیز درباره منشاء دولت»، فصلنامه علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبائی، شماره 1 و 2.
 
- Collins, Randall. (1975). Conflict Sociology: Toward an Explanatory Science. New York: Academic Press.
Encyclopedia Britannica, Copyright © 1994-2002,. (Software)
- Giddens, Anthony. (1975). Capitalism and Modern Social Theory: An analysis of the writings of Marx, Durkheim and Max Weber. Cambridge: CambridgeUniversity Press.
- Giddens, Anthony. (1976). Emile Durkheim: Selected Writings. Cambridge: CambridgeUniversity Press.
- Hill, Liza. (2007). Adam Smith, Adam Ferguson and Karl Marx on the Division of Labour. Journal of Classical Sociology. V7 N3, 339–366
- Kalberg, Stephen. (2005). Max Weber: Readings and Commentary on Modernity. Blackwell publishing Ltd.
- Lukes, Steven.. (1973). Emile Durkheim. Harmondsworth: Penguin
Marx, Karl and Fredrick Engels. (1977). Selected Works in Three Volumes. Moscaw: Progress Publishers.
- Poggi, Gianfranco. (2006). Weber: a short introduction. Cambridge: Polity Press.
- Thompson, Kenneth. (1992). Readings from Emile Durkheim. London: Routledge.
- Weber, Max. (1978). Economy and Society. Volume Two. Edited by Guenther Roth and Claus Wittich. California: University of California Press.