نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار جامعه شناسی دانشگاه شاهد

چکیده

چکیده
در سال‌های اخیر، مطالعات زیادی در باب انواع دینداری‌ها در اسلام، از سوی صاحب‌نظران غربی و مسلمان صورت گرفته است، لیکن بیشتر صاحب‌نظران غربی در گونه‌شناسی خود، انواع دینداری‌ها را بر اساس جناح بندی‌های راست و چپ مرسوم در غرب مطرح نموده‌اند. مقاله حاضر، به بررسی و نقد دیدگاه سه تن از صاحب‌نظران غربی، یعنی جان اسپوزیتو[1] ، کلینتون بنت[2] و ویلیام شپرد[3] پرداخته و تلاش نموده است تا با روش مقایسه‌ای - تطبیقی، ابتدا گونه‌شناسی انواع دینداری‌ها را بر اساس جناح بندی چپ و راست در میان خودشان، مقایسه و توضیح دهد و سپس این گونه‌شناسی‌ها را با نظرات دو تن از صاحب‌نظران مسلمان، یعنی عبدالله سعید[4] و طارق رمضان[5] که به نظر نگارنده، خالی از اشکالات فوق هستند نیز مقایسه نماید. همچنین با تطابق گونه‌شناسی‌ها با دلائل و مثال‌های آن‌ها کاستی‌ها و کلی نگری‌های اشتباهات موجود در آن‌ها نشان داده شده است. نتایج نشان می‌دهد در تمام مواردی که سه نویسنده غربی در گونه‌شناسی خود، عملکرد ضعیفی نشان داده‌اند، سعید و رمضان، عملکرد بهتری داشته‌اند.
 
 



 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

گونه‌شناسی دینداری‌های اسلامی نقدی بر گونه‌شناسی‌های صاحب‌نظران غربی در زمینه انواع دینداری اسلامی -ابوالفضل ذوالفقاری

نویسنده [English]

  • Abolfazl Zolfaghari
منابع
-  اسپوزیتو، جان. (1385)، اسلام سیاسی، فراسوی تهدید جدید، مردم سالاری، شماره 8-1305، 19/5/1385.
-  اسپوزیتو، جان. (1386)، غفلت نابخشودنی غرب در شناخت اسلام، مصاحبه با هری کرایسلر، ترجمه: احمد صبوری، اخبار ادیان، سال 5، شماره 3و4، صفحات 58-55.
-  اسپوزیتو، و وال، جان. (1389)، جنبش‌های اسلامی ‌معاصر (اسلام و دموکراسی)، ترجمه: شجاع احمدوند، تهران: نشر نی.
-  بهروز لک، غلامرضا. (1382)، درنگی در مفهوم شناسی بنیادگرایی اسلامی، کتاب نقد، بهار و تابستان 82، سال هفتم شماره 26 و 27.
-  سلیمانی، مرضیه. (1391)، درک همدلانه از اسلام، یادداشتی درباره جان اسپوزیتو و کتاب" اسلام، راه مستقیم"، کتاب ماه علوم اجتماعی، شماره 77، صفحات 73-71.
- سیسک، تیموتی. (1379)، اسلام و دموکراسی، دین، سیاست و قدرت در خاورمیانه، ترجمه: شعبانعلی بهرامپور و حسن محدثی، تهران: نشر نی.
- عباسی، شهاب الدین. (1385)، نظریه مرزهای خونین اسلام، افسانه‌ای بی بنیاد، مروری بر آراء جان اسپوزیتو، اسلام پژوه آمریکایی، مجله شناخت، سال چهارم، شماره 3 و 4، پائیز 1385.
-  مطیعی امین، حسین. (1384)، معرفی کتاب مسلمانان و مقوله مدرنیته، کتاب ماه دین، شماره 96-95، شهریور و مهر 1384. صفحات 4-82.
-  نبوی، سید عبدالامیر. (1384)، ظهور و دگرگونی جریان‌های اسلام‌گرا:  مروری بر رویکردها و نظریه‌ها، دو فصلنامه دانش سیاسی، شماره 2. پائیز و زمستان 1384.
 
-  Bennet Clinton. (2005). Muslims and Modernity, Continuum,  London.
-  Esposito John. (1991). Islam the straight path, OUP,  Oxford.
-  Forouki Taji. (2008). Islamic thought in the 20th Century, IB Tauris,  London.
-  McLean Iain. (2003). Oxford Political dictionary,OUP,  Oxford.
-  Ramadan Tariq. (2004). Western Muslims and the future of Islam, OUP,  Oxford.
-  Saeed Abdullah. (2006). Islamic thought an introduction, Routledge,  London.
-  Saeed Abdullah. (2007). ‘Trends in Contemporary Islam:  a preliminary attempt at a classification’,  Muslim World 97,  July 2007.
-  Shaffer Brenda. (2006). The limits of Culture,  Islam and foreign policy, BCSIA,  London. p. 230
-  Shepard E.william. (1987). ISLAM & Ideology:  Towards a typology,  International Journal & Middle East Studies. Vol 19.
-  Wright Tony. (2003). British politics,  a very short introduction, Oxford university Press,  Oxford. p. 36