نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• فرهاد درویشی

هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

مفهوم و پدیده رانت عموماً به عنوان یک موضوع اقتصادی، مورد توجه اقتصاددانان قرار دارد و حداکثر در ادبیات مربوط به اقتصاد سیاسی است که به بررسی تاثیر آن بر رابطه متقابل دولت و جامعه و اثرات مخرب آن بر اقتصاد داخلی و استقلال دولت از جامعه پرداخته می شود. اما هدف اصلی مقاله حاضر، ارائه تعریفی از مفهوم ترکیبی فرانت سیاسی» و بررسی تاثیرات آن بر آرمان های انقلاب اسلامی است. در واقع مساله اساسی این است که «انقلاب اسلامی از طریق اتخاذ چه ساز و کارهایی قادر خواهد بود تاثیرات مخرب رانت سیاسی» در عرصه سیاست کشور را کمرنگ ساخته و به تحقق آرمان های اصلی خود کمک نماید؟نگارنده با پذیرش این مفروضات که اولا پدیده رانت سیاسی در کنار سایر عوامل ، یکی از پارامترهای اصلی ناکامی نهضت های اصلاح طلبانه یکصد ساله گذشته ایران همچون نهضت مشروطیت و نهضت ملی شدن نفت بوده است و ثانیا درصورت عدم چاره اندیشی در باره آن، این پدیده می تواند یکی از عوامل موثر د رناکامی انقلاب اسلامی در دست یابی به آرمان هایش محسوب شود، معتقد به این فرضیه است که در صورت پیش بینی یک رشته تمهیدات ضروری دراز مدت و کوتاه مدت در عرصه های نظام ارزشی حاکم، فرهنگ سیاسی و ساختارهای سیاسی- حقوقی کشور، می توان تا حدودی پدیده شمومرانتسیاسیراازعرصهسیاسیکشورزدوده،یا کم اثر ساخته و از این طریق، به تحقق آرمان های انقلاب اسلامی یاری رساند.روش تحقیق در این مقاله، تحلیلی - تبیینی و از طریق بررسی روند ها بوده و با تکیه بر مواضع اعلامی رهبر و بنیان گذار انقلاب اسلامی و همچنین عملکرد سی ساله جمهوری اسلامی، کوشش می شود تا ضمن بررسی وجود یا فقدان پدیده ای به نام رانت سیاسی در جامعه ایران، به ارائه راه کارهایی برای مقابله با آن پرداخته شود.

کلیدواژه‌ها

• انقلاب اسلامی
• رانت
• رانت سیاسی
• آرمان ها و ارزش ها
• آسیب پذیری

عنوان مقاله [English]

Islamic Revolution and Political Rent

نویسنده [English]

• farhad darvishi

چکیده [English]

Rent is mainly an economic subject studied by economists. However. it may be interesting for political economists as for its impacts on interactions between government and society and its damaging effects on domestic economy and government's separation and non-reliance on its own society. Calling political rent. the article is to analyze its impacts on the Islamic revolutionary ideals and to find a mechanism to be taken by the I. R. of Iran to clear the destructive effects of this phenomenon on its political area and help its essential ideals to become real. The article is analytically and descriptively investigating the process in the past three decades and tries discussing the cause and effects of political rent based on the approaches of the leader and founder of the Islamic revolution. The author's hypothesis is that prediction of some short-time and long-time requirements in the normative fields of the dominant system, political culture and politico-legal structures may help us eliminate political rent from tht society and promote the revolutionary ideals.

کلیدواژه‌ها [English]

• Rent. Political rent
• Development
• Values
• Islamic revolution