نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی
2 دانشجوی دانشگاه علامه طباطبایی
چکیده
این نوشته برای نخستین بار به معرفی نوعی بند پنهان زیرزمینی می پردازد. روستائیان منطقه میمه قرنها است که از این راز آگاهی داشتند ولی جهانگران اصفهان اولین دسته ای بودند که نگارنده را از این راز آگاه نمودند. مبتکرین و آگاهان از فن قنات سازی از راههای صرفه جویی در آب و آبیاری و شیوه های مختلف آن بخوبی آگاه بودند و می دانستند که اگر در جلوی کانال زیر زمینی قنات بندی به بندند در پشت بند جمع شده و با بالا آمدن آب بدنه و سقف قنات خیسانده شده و ریزش می نماید و به تدریج سراسر کوره قنات ریزش نموده و خراب می گردید ولی اگر قنات دارای ریشه های کوهستانی بود انباشته شدن آب در رگه ها و حفره های سنگی کوهستان خرابی بار نمی آورد. مبتکران هر قناتی را که دارای مادر چاه و رگه های آبی کوهستانی بود در پایان بخش کوهستانی در جلوی مجرای زیرزمینی قنات، بندی محکم ایجاد می کردند تا در زمستان به ذخیره سازی آب پردازند. قنات وزوان میمه اصفهان یکی از این قناتها است که بخاطر کوهستانی بودن مجرای اولیه آن بندی سرراه کوره قنات بسته اند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The Subterranean Dams of Qanats
نویسندگان [English]
- javad safi nejhad 1
- bijhan dadras 2
چکیده [English]
This paper, for the first time, introduces the subterranean dams built on some qanats, whose subterranean canals pass through rocky areas. This technology , developed centuries ago in Iran, allowed preservation of the not-so-needed water of qanats during the winter season and its planned use during the spring and summer seasons, when water is so much needed and the outputs of qanats are low. The qanat of Vezvan, in Meimeh of Esfahan , is one of such qanats which is still in use. Due to the rockiness of the passage of the underground canal of this qanat, a dam is constructed on it 16 meeters under the ground . The paper discusses this Iranian invention and describes , in detail , the subterranean dam of Vezvan.
)