نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
دانشجوی دکتری جامعه شناسی سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی
چکیده
چکیده
روش تحلیل محتوا یکی از روش‌های رایج در تحقیقات اجتماعی است. طی دهه‌های اخیر، گونههای گوناگونی از تحلیل محتوا به وجود آمده‌اند که می‌کوشند اصول این روش را در ترکیب با مفروضات انواع رویکردهای نظری به کار گیرند. با وجود چنین تنوعی، این پرسش قابل طرح است که چگونه می‌توان نوعی دسته‌بندی از روش تحلیل محتوا ارائه داد؟ آیا تقسیم تحلیل محتوا به دو گونه کمی و کیفی می‌تواند تنوعات موجود در این عرصه را پوشش دهد؟ بهره‌گیری از منطق‌های پژوهشی، پاسخی برای این دست پرسش‌ها فراهم می‌سازد. منطق مستتر در گونههای گوناگون تحلیل محتوا، بویژه از نوع تحلیل محتوای کیفی، می‌تواند به عنوان محوری برای شناخت تشابه‌ها و همچنین تمایزها در نظر گرفته شود. بر این اساس، دو منطق استقرا و قیاس، مبین اصول فکری هدایت کننده انواع گونههای تحلیل محتوای کیفی هستند و به تنهایی و یا در ترکیب با یکدیگر می‌توانند مسیر حرکت در این روش را تعیین کنند. آنچه در این مقاله آمده است تلاشی برای ارائه یک صورت‌بندی کلی از تحلیل محتوای کیفی است که با متمایز کردن آن از نوع کمی، آغاز می‌شود و به شناخت جایگاه دو منطق پژوهشی استقرا و قیاس در تحلیل محتوای کیفی و همچنین نحوه کاربرد آن‌ها در فرایند تحقیق منجر می‌گردد.
رویکرد تلفیقی
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
تحلیل محتوای کیفی از منظر رویکردهای قیاسی و استقرایی
نویسنده [English]
- Mansooreh Tabrizi
)