نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

بخش جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

10.22054/qjss.2025.84993.2874

چکیده

پیتر برگر از جامعه‌شناسان شاخص معاصر با ارائه نظریه «ساخت اجتماعی واقعیت»، یک نظریه اجتماعی جدید در قرن بیستم ارائه داد؛«چرخش زبانی» نیز به عنوان یکی از جنبش‌های فکریِ این قرن شناخته می‌شود. این مقاله به دنبال تحلیل این مسئله است که آیا نظریه اجتماعی ارائه شده توسط پیتر برگر، ذیل جنبش فکری چرخش زبانی قرار می‌گیرد. از همین‌رو،با استفاده از روش اسنادی و با تفسیر داده‌های متنی برگر و اندیشمندان دیگر، در ابتدا ضمن تشریح اصطلاح چرخش زبانی در فلسفه و جامعه‌شناسی، جایگاه زبان در جامعه‌شناسی دورکیم و وبر بررسی شد و سپس با آراء برگر مقایسه گردید.نتایج حاصله نشان می‌دهد با آنکه برگر از اصطلاح چرخش زبانی در آثار خویش استفاده نکرده؛اما با فراروی از نظریه دورکیم و وبر – به‌عنوان اصلی‌ترین پایه‌های نظریه اجتماعی خویش – و مبتنی بر چرخش در جامعه‌شناسی شناخت، رویکرد چرخش زبانی را پذیرفته و نظریه خویش را ساخته است. علاوه‌براین، چگونگی ابتنای نظریه اجتماعی برگر بر رویکرد چرخش زبانی،یا آنچه خود برگر «جامعه‌شناسی زبان» می‌نامد با استنتاج هفت عنصر مفهومی مورد تحلیل قرارگرفته؛ سپس ارتباط مفهومی این عناصر با «زندگی روزمره» نیز مشخص شده و در نهایت الزامات «ساختارِ زبانیِ زندگی روزمره» برای تحقیقات اجتماعی در ایران مورد اشاره قرار گرفته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Founding Social Theory in Language: Linguistic Turn and Peter Berger

نویسندگان [English]

  • Seyed Esmaeil Masoudi
  • Mohammad Taghi Iman
  • Hossein Abbasi,

Sociology Department, Shiraz University, Shiraz, Iran

چکیده [English]

This article examines the alignment of Peter Berger's theory of the "social construction of reality" with the 20th century's "linguistic turn." Using a documentary method, it analyzes textual data from Berger and other thinkers. The study first explores the role of language in the sociologies of Durkheim and Weber, contextualizes the linguistic turn, and then compares these with Berger's views. The results show that while Berger did not explicitly use the term, he adopted the linguistic turn approach. He constructed his theory by advancing beyond the frameworks of Durkheim and Weber, based on a shift within the sociology of knowledge. The analysis deduces seven conceptual elements to demonstrate how Berger's social theory is founded on this linguistic approach, which he calls the "sociology of language." The conceptual relationship of these elements with "everyday life" is identified, and the implications of the "linguistic structure of everyday life" for social research in Iran are discussed.

کلیدواژه‌ها [English]

  • linguistic turn
  • social theory
  • social construction of reality
  • everyday life
  • Peter Berger
  • sociology of language