نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• پگاه روشان شمال ¹
• حسن سرایی ²
• اردشیر انتظاری ³
• محمود مشفق ⁴

¹ دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

² استاد دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی

³ دانشیار جامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

⁴ استادیار جمعیت شناسی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

در سال‌های اخیر، در حوزه خانواده بسیاری از مفاهیم دستخوش تغییرات معنایی شده است. از آنجا که فرزند کانون اصلی و فرزندآوری یکی از مهم‌ترین کارکردهای خانواده است، درک والدین و به ویژه زنان از فرزند می‌تواند، تعیین‌کننده‌ بسیاری از تصمیمات در حوزه‌ باروری در آینده باشد. لذا واکاوی «معنای فرزند» و بررسی درک زنان از این مفهوم ضروری است. این پژوهش با اتخاذ رویکردی کیفی به توصیف دیدگاه کنشگر از معنای فرزند می‌پردازد. در انتخاب سوالات شروع مصاحبه، در کنار مصاحبه‌های اکتشافی، از نظریات معنامحور در مکتب جامعه‌شناسی معرفت و از نظریات فرزند محور در حوزه جمعیت‌شناسی سود بردیم. داده‌ها از طریق مصاحبه نیمه‌باز با بیستِ زن متاهل دارای فرزند و بدون فرزند در شهر تهران با نمونه‌گیری هدفمند جمع‌آوری و با استفاده از تحلیل محتوای تماتیک تحلیل گردید. مضمون اصلی پژوهش گویای آن است که معنای فرزند از نگاه زنان مورد مطالعه، تلفیقی از عناصرِ سیال مادی، معنوی و حمایتی است. از تحلیل و تفسیر داده‌ها الگویی سه‌گانه از معنای فرزند شامل ابعاد عاطفی، حمایتی و معنای معطوف به رشد بیرون آمد. زنان در برساخت مفهوم فرزند از الگوهای مذکور به طور ترکیبی و ناهمزمان بهره می‌برند.

کلیدواژه‌ها

• «روش کیفی»
• « تحلیل مضمون»
• «معنا»
• «فرزند»
• «زنان»
• «تهران»

عنوان مقاله [English]

Rethinking the meaning of the child From the perspective of married women (with children and without children) Resident in Tehran

نویسندگان [English]

• Pegah Roshanshomal ¹
• Hasan Saraie ²
• Ardeshir Entezari ³
• Mahmoud Moshfegh ⁴

¹ PhD Candidate of Sociology, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran

² Prafessor, Allameh Tabataba'i University

³ Associate Professor of Sociology, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran

⁴ Assistant Prafessor, of Sociology, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Since the child is the main focus and having children is one of the most important functions of the family, parents' and especially women's understanding of children can determine many decisions in the field of fertility in the future. . By adopting a qualitative approach, this research describes the activist's view of the meaning of the child. In choosing the questions to start the interview, along with exploratory interviews, we benefited from the meaning-oriented theories in the sociology of knowledge school and from the child-oriented theories in the field of demography. The data were collected through semi-open interviews with twenty married women with children and without children in Tehran with purposeful sampling and analyzed using thematic content analysis. The main theme of the research is that the meaning of a child from the point of view of the studied women is a combination of fluid material, spiritual and supportive elements. From the analysis and interpretation of the data, a threefold pattern of the meaning of the child including emotional, supportive and growth-oriented dimensions emerged. Women use the mentioned patterns in combination and asynchronously in constructing the concept of child.

کلیدواژه‌ها [English]

• «Qualitative method»
• «Thematic analysis»
• «Meaning
• » «Child»
• «women»
• «Tehran»