ابوالفضل ذوالفقاری
چکیده
تا کنون نوع‌شناسی‌های بسیاری در مورد گرایشات اسلامی صورت گرفته است بخش عمده‌ای از این نوع‌شناسی‌ها مربوط به نویسندگان غربی است که سعی نموده‌اند اندیشه‌های اسلامی را به جناح بندی‌های چپ و راست غربی ربط دهند و لذا موفق به تفکیک درست گرایشات اسلامی از نگرش‌های غربی نشده‌اند. آنها از برچسب‌ها و عناوینی استفاده کرده‌اند که با نگرش ...
بیشتر
تا کنون نوع‌شناسی‌های بسیاری در مورد گرایشات اسلامی صورت گرفته است بخش عمده‌ای از این نوع‌شناسی‌ها مربوط به نویسندگان غربی است که سعی نموده‌اند اندیشه‌های اسلامی را به جناح بندی‌های چپ و راست غربی ربط دهند و لذا موفق به تفکیک درست گرایشات اسلامی از نگرش‌های غربی نشده‌اند. آنها از برچسب‌ها و عناوینی استفاده کرده‌اند که با نگرش اسلامی بیگانه است. در حالیکه دو نویسندة مسلمان یعنی عبداله سعید و طارق رمضان از شیوه‌‌ای متفاوت برای بیان انواع دینداری‌های اسلامی استفاده نموده و سعی کرده‌اند تا با اصلاح نواقص نوع‌شناسی‌های غربی، تعریف صحیحی از نگرش‌های اسلامی ارائه دهند. این مقاله ضمن بیان نوع‌شناسی این دو نویسنده تلاش دارد با مقایسه آنها و ارائه مثالها ، مصادیق و دلائل لازم، آنها را در معرض نقد قرار دهد. روش این مقاله مقایسه‌ای تطبیقی است بدین شکل که براساس معیارها و ویژگی‌های یک نوع شناسی موفق و سودمند، نوع شناسی‌های عبدالله سعید و طارق رمضان، با آن مقایسه و با تطابق معیارها و ویژگی‌های نوع‌شناسی آنها با معیارها و ویژگی‌های یک نوع‌شناسی مطلوب، خطاها و کاستی‌ها و تعمیم‌ها و کلی‌نگری‌های اشتباه موجود در آنها نشان داده خواهد شد. عدم تطبیق مصادیق اغلب گونه‌شناسی‌ها با واقعیت‌های موجود در کشور‌های اسلامی مخاطب را سردرگم می‌کند و این در حالیست که سعید و رمضان در گونه‌شناسی خود این جناح‌بندی‌ها را رها کرده و یا به‌طور قابل قبولی از دینداری اسلامی تفکیک کرده‌آند.
