جامعه شناسی
علی ایار؛ موسی عنبری
چکیده
این مطالعه با استفاده از روش مردم نگاری انتقادی، اثر مداخلات توسعهای را بر ساحت اجتماعی و اقتصادی اجتماعات محلی در میدان زاگرس میانی (استان های ایلام و لرستان) بررسی می کند. بنا بر یافتهها توسعه، زیستجهان پیشامداخلهای را که درسیطره امر اجتماعی بوده، تحت هجمه امر اقتصادی قرار داده است. توسعه، از ظرفیتهای فرهنگی و سنتهای پیوند ...
بیشتر
این مطالعه با استفاده از روش مردم نگاری انتقادی، اثر مداخلات توسعهای را بر ساحت اجتماعی و اقتصادی اجتماعات محلی در میدان زاگرس میانی (استان های ایلام و لرستان) بررسی می کند. بنا بر یافتهها توسعه، زیستجهان پیشامداخلهای را که درسیطره امر اجتماعی بوده، تحت هجمه امر اقتصادی قرار داده است. توسعه، از ظرفیتهای فرهنگی و سنتهای پیوند دهنده و یاریگرانه درکنشهای اقتصادی محلی غفلت شده است و به جای آن برنامه های رسمی و سرمایه محور دولتی، در ابعاد عینی و ذهنی گسترش یافته است؛ ماحصل تضعیف سنتهای مردمی، برآمدن گروههای شبهتکنوکرات جدیدی است که ارزش فرهنگی محلی مانندسختکوشی، قناعت، همکاری وسخاوت را نماد عقب افتادگی می دانند. در واقع کنشگران بومی به مثابه مدیران مولد خویش فرمای جدید، به کسانی بدل شدند که برای بازاریابی نیروی کار و تأمین معاش خود، در دام اعانه، وام و اجیرشدگی گرفتار شدهاند. به منظور نشان دادن این تقلیل، از استعاره درخت گردو به مثابه نماد جامعۀ طبیعت مدار سختکوش، همبسته و کوشا و از درخت اوکالپتوس بهعنوان نماد مداخلۀ عاریتی، جامعه مصرفی، تظاهری و گسسته استفاده کردهایم .با زوال اجتماع محلی،کنشهای اقتصادی همیارانه، سختکوشی و قناعت تحدید شده، و رقابتهای اقتصادی مصرف گرا،گسسته و سودانگارانه بجای آن نشسته است.
جامعه شناسی
طاهره خزائی
چکیده
گسترش فضای مجازی و شبکههای ارتباطی با ایجاد تغییراتی در جامعه ایرانی، به ساحتی برای ساخت و روایت خود و زیست جهان اجتماعی تبدیل شده است. پزشکان از قشرهای اجتماعی هستند که حضوری پرسشبرانگیز در فضای مجازی و بهویژه شبکه ایکس دارند. تبار تاریخی پزشکی بهعنوان نهادی دارای پایگاه حرفهای درهمتنیده با ناشناختگی، اقتدار و اعتبار ...
بیشتر
گسترش فضای مجازی و شبکههای ارتباطی با ایجاد تغییراتی در جامعه ایرانی، به ساحتی برای ساخت و روایت خود و زیست جهان اجتماعی تبدیل شده است. پزشکان از قشرهای اجتماعی هستند که حضوری پرسشبرانگیز در فضای مجازی و بهویژه شبکه ایکس دارند. تبار تاریخی پزشکی بهعنوان نهادی دارای پایگاه حرفهای درهمتنیده با ناشناختگی، اقتدار و اعتبار بالا است؛ درحالیکه خاصبودگی دنیای مدرن تقدسزدایی و اسطورهزدایی از هر امری است. این پژوهش به روش مردمنگاری مجازی و در رویکرد تفسیری تفهمی به تحلیل مضمون توییتهای پزشکان در سال 2023 در شبکه ایکس پرداخته و چهار الگوی معنایی غالب را شناسایی کرده است که عبارتند از برآمدن سوژه بیمار و استیضاح پزشک، هراس از برآمدن طب سنتی و انحصارزدایی از درمان، برساخت تصویر پزشکی در دو قطب مافیا و شهید راه سلامت و خودِ پزشک تحقق نیافته. بهطورکلی، با گسترش شبکههای ارتباط مجازی، فرایند افسونزدایی و اقتدارزدایی از پزشک و پزشکی شتاب بیشتری گرفته و هاله قداست و رمز و رازوارگی پیرامون نهاد پزشکی با فراخوانش پزشک به مرکزیت روبهرو شده که در فرایندی بازاندیشانه خودِ پزشک، زیست جهان پزشکی و مصائب آن روایت میشود.
جامعه شناسی
سمیه رحمانی؛ ابوتراب طالبی؛ محمد سعید ذکائی
چکیده
سوژگی، تجربه بازاندیشانه آگاهی و عاملیت فردی در تعامل با خود و با دیگری حقیقی، نمادین و نهادین است. هدف از این مطالعه، فهم پیچیدگی های اجتماعی و معنایی پدیدهی سوژگی زنان کرد است. این مطالعه با استفاده از مصاحبهی عمیق فردی در چارچوب رویکرد تفسیری - برساخت گرایانه و با روش گراندد تئوری انجام شده است. بر اساس یافتههای این پژوهش سوژگی ...
بیشتر
سوژگی، تجربه بازاندیشانه آگاهی و عاملیت فردی در تعامل با خود و با دیگری حقیقی، نمادین و نهادین است. هدف از این مطالعه، فهم پیچیدگی های اجتماعی و معنایی پدیدهی سوژگی زنان کرد است. این مطالعه با استفاده از مصاحبهی عمیق فردی در چارچوب رویکرد تفسیری - برساخت گرایانه و با روش گراندد تئوری انجام شده است. بر اساس یافتههای این پژوهش سوژگی زنان کرد از مجرای تجربه تعلیق به عنوان پدیده محوری قابل درک است این تجربه تحت عنوان چهار مفهوم تعلیق شناخت و عاملیت، تعلیق تجربه زیسته، تعلیق آگاهانه ترس و تعلیق به مثابه استراتژی قرار گرفتند. نهادهای هنجاری ، نهادهای نظارتی، در اقلیت بودگی و وضعیت اقتصادی از مقولات مرتبط با شرایط زمینهای و مناسبات نهادی ، تجربه انقیاد، ارتباطات اجتماعی و منابع در دسترس فرد از شرایط مداخلهگر به حساب میآیند. استراتژی محافظتی، استراتژی مقاومتی و مذاکره سه گونه راهبرد تشخیص داده شدند. در نهایت این مطالعه با نشان دادن پیچیدگی سوژگی در تجارب زنان کرد ، نشان میدهد که سوژگی زنان کرد، سوژگیهای لغزنده و ترکیبی، ترکیبی و چندگانه هستند و در سه مقوله سوژگی زنانه، سوژگی غیر فعال - تجسم نیافته -درونی در مقابل سوژگی تجسم یافته/ فعال و سوژگی دلوکالیزه قرار میگیرند.
جامعه شناسی
فاطمه هواس بیگی
چکیده
هدف پژوهش حاضر شناسایی مولفه های انسجام ملی برای کاربست در محتوای کتاب های درسی است. پارادایم پژوهش تفسیری، رویکرد کیفی، استراتژی پژوهش تحلیل محتوای کیفی ( استقرایی) و میدان مطالعه مشتمل بر معلمان اقوام و صاحب نظران است.از مصاحبه نیمه ساختارمند برای جمعآوری اطلاعات استفاده شد. روش نمونه گیری، هدفمند و تا مرحله اشباع نظری ادامه ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر شناسایی مولفه های انسجام ملی برای کاربست در محتوای کتاب های درسی است. پارادایم پژوهش تفسیری، رویکرد کیفی، استراتژی پژوهش تحلیل محتوای کیفی ( استقرایی) و میدان مطالعه مشتمل بر معلمان اقوام و صاحب نظران است.از مصاحبه نیمه ساختارمند برای جمعآوری اطلاعات استفاده شد. روش نمونه گیری، هدفمند و تا مرحله اشباع نظری ادامه یافت و از 14 صاحب نظر و 18 معلم مصاحبه به عمل آمد. فرمت داده ها نیز مبتنی بر صوت و برای تحلیل داده ها از دو مرحله کدگذاری باز و محوری استفاده شد. در مرحله اول کدگذاری 451 کد اولیه و 87 مقوله فرعی حاصل شد. در مرحله دوم کدگذاری 16 مقوله اصلی پس ازدسته بندی استحصال شدکه عبارتند از : همایی زبانی؛ تنوع بخشی به معرفی مشاهیر؛ نمادهای سرزمینی؛ مشروعیت بخشی به تکثرگرایی فرهنگی؛ بازاندیشی و به متن آورزی زنان؛ تحکیم اعتماد؛ عدالت توزیعی؛شایسته محوری؛ تقویت هویت ملی؛ توجه به اقتصاد چندفرهنگی؛ معرفی آثار باستانی؛ تحکیم مشروعیت سیاسی؛ بازتعریف سیاست آموزشی؛ تقویت سازگاری ملی- فراملی ؛ ایجاد امنیت اجتماعی و اصلا سیاست رسانه ای. بر اساس یافته ها ، ضرورت یک بازنگری و نگاهی جامع تر نسبت به سازه انسجام ملی احساس می شود.
جامعه شناسی
عبدالرضا نواح؛ کریم رضادوست؛ سعید معیدفر؛ نرگس خوشکلام
چکیده
شیوع کرونا با تأکید بر فاصلهگیری اجتماعی سبب شد تعاملات اجتماعیِ درون بافتهای قومی از لحاظ کمّیت و کیفیت دستخوش تغییراتی گردد. بر همین اساس تحقیق حاضر بر پدیدارشناسی تجربهزیسته لکزبانان شهرستان بروجرد از تعاملات اجتماعی پس از مواجهه با شیوع کرونا متمرکز شده است. تحقیق پدیدارشناسی حاضر به منظور تحلیل دادهها از تکنیک موستاکاس ...
بیشتر
شیوع کرونا با تأکید بر فاصلهگیری اجتماعی سبب شد تعاملات اجتماعیِ درون بافتهای قومی از لحاظ کمّیت و کیفیت دستخوش تغییراتی گردد. بر همین اساس تحقیق حاضر بر پدیدارشناسی تجربهزیسته لکزبانان شهرستان بروجرد از تعاملات اجتماعی پس از مواجهه با شیوع کرونا متمرکز شده است. تحقیق پدیدارشناسی حاضر به منظور تحلیل دادهها از تکنیک موستاکاس بهره برده است. تعداد 16 نمونه به صورت هدفمند و تا اشباع نظری انتخاب شده و دادهها به روش مصاحبهی عمیق گردآوری شده است. همچنین از مشاهدهی مشارکتی (10 مشاهدهی میدانی) به منظور گردآوری دادههای بیشتر استفاده شده است. بر اساس نتایج کدگذاری و تحلیل دادههای میدانی، مفهوم «تعامل قومی پساکرونا» شامل 8 خوشـهی اصلی است که عبـارتند از: 1)مجال یافتن عاملیت انسانی، 2)اجتماعیشدن تعامل، 3)پیوسته شدن اعضای قوم، 4)بابرنامهشدن تعامل، 5)علمی-عقلانی شدن بنیان معرفتی تعامل، 6)غایتمند شدن تعامل، 7)بیشدیجیتالی شدن تعامل، و 8)نمود یافتن نقش عاملیت ناانسانی. به طور کلی مخاطرهی کرونا به مانند شوکی عمل کرده که فرصت ابراز فردیت را برای اعضای جامعهی قومی لَک فراهم آورده است.
جامعه شناسی
سیدمهدی اعتمادی فرد؛ عبدالله بیچرانلو؛ نوشین صفائیان
چکیده
اساسیترین مسئلۀ در مقاله حاضر، فهم چگونگی بازنمایی سلسلهمراتب اقتدار در خانواده و تغییراتی است که در آن در فیلمهای ملودرام اجتماعی با مضامین خانوادگی پرفروش در بازه زمانی ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۷ است. در مطالعه حاضر مبتنی بر رویکردهای معاصر در حوزه جامعهشناسی جنسیت تلاش شده است تا ورای امر مردانه و زنانه، قدرت و فرهنگ بهعنوان عناصر کلیدی ...
بیشتر
اساسیترین مسئلۀ در مقاله حاضر، فهم چگونگی بازنمایی سلسلهمراتب اقتدار در خانواده و تغییراتی است که در آن در فیلمهای ملودرام اجتماعی با مضامین خانوادگی پرفروش در بازه زمانی ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۷ است. در مطالعه حاضر مبتنی بر رویکردهای معاصر در حوزه جامعهشناسی جنسیت تلاش شده است تا ورای امر مردانه و زنانه، قدرت و فرهنگ بهعنوان عناصر کلیدی در تحلیل فیلمها برای فهم مناسبات اقتدار در خانواده ایرانی مدنظر قرار گیرد. برای تحلیل این امر در بازه زمانی مذکور در نمونههای تحقیق، از الگوی نشانهشناسی جان فیسک استفاده شده است تا بتوان ضمن توصیف نحوۀ توزیع اقتدار خانوادهها در این فیلمها، با نگاهی طولی به سلسلهمراتب اقتدار خانواده و تغییرات آن پرداخت. نتایج حاکی از آن است که در طی یک دهه در ابتدا شاهد حضور مردانگی هژمونیک و کمتر هژمونیک و زنانگی مؤکد در این فیلمها هستیم. در میانۀ دهه حضور زنان مقاومتپیشه هم بیشتر مشاهده میشود؛ اما در اواخر این دهه یعنی سالهای 1395 تا 1397 مردان هژمونیک و زنان مؤکد مهمترین الگوی توزیع اقتدار در خانواده در این فیلمها هستند. آنچه در این مقاله مهم است توجه به جنبه متفاوتی در مقایسه با نتایج بهدستآمده از پژوهشهای پیشین است.
جامعه شناسی
حمید سرشار؛ محمدجواد غلامرضا کاشی؛ علی جنادله
چکیده
بازتعریف جامعه به قالبِ قلمرو سرزمینی و سیاسی در صورت مرکزگرای عقلانیت مدرن، زیستنگاههای جمعی را وارد مرحله تازهای ساخت. با انگارۀ تلقی از جامعه به قالبِ دولت-ملتها در اقتضای ضرورت تاریخی عقلانیت مدرن، هویت جمعی تبدیل به مسئله شد. اینک با شکسته شدن مرزهای «زمان-فضا» و امکانیتِ «کنشِ بیواسطه به مکان» باری دگر ...
بیشتر
بازتعریف جامعه به قالبِ قلمرو سرزمینی و سیاسی در صورت مرکزگرای عقلانیت مدرن، زیستنگاههای جمعی را وارد مرحله تازهای ساخت. با انگارۀ تلقی از جامعه به قالبِ دولت-ملتها در اقتضای ضرورت تاریخی عقلانیت مدرن، هویت جمعی تبدیل به مسئله شد. اینک با شکسته شدن مرزهای «زمان-فضا» و امکانیتِ «کنشِ بیواسطه به مکان» باری دگر انگارۀ تلقی از «جامعه» در آستانۀ انقطاعی تاریخی است. بااینهمه، هنوز پرسش از «هویت جمعی ایران» یکی از پرسشهای جدی است. تودرتویی همزمان خیر و شر در عقلانیتِ سیاسی مدرن با محصور کردن درک ما از تشخُصِ خویش به قامتِ محدودههای جغرافیایی-سیاسی در کژفهمیها و رنجها منشأ اثر فراوان بوده است؛ اما فهم درونماندگار هویت جمعی فراسوی خیر و شر مستلزم گذار از نگاهی اخلاقی و تمرکز بر اقتضائات تاریخی است.عقلانیتِ مدرن، آموزش، هویت جمعی، مواجهه، عقلانیت تکنیکال، ناسیونالیسم قومگرا، همسانسازی.
جامعه شناسی
علیرضا بی زبان؛ علی ایمانی
چکیده
مسئله اصلی نوشتار حاضر امنیت ملّی است. پرسش نوشتار حاضر این است که چه جوامعی و چرا تهدیدات بالقوه و بالفعل داخلی و خارجی مخاطرهآمیز امنیت ملّی را کمتر تجربه میکنند، درحالیکه برخی جوامع پیوسته در معرض و در حال تجربه تهدیدات مخاطرات آمیز هستند؟ وضعیت ایران از حیث قدرت دولت و ملّت و تهدیدات مخاطرهآمیز امنیت ملّی چگونه است؟ بهمنظور ...
بیشتر
مسئله اصلی نوشتار حاضر امنیت ملّی است. پرسش نوشتار حاضر این است که چه جوامعی و چرا تهدیدات بالقوه و بالفعل داخلی و خارجی مخاطرهآمیز امنیت ملّی را کمتر تجربه میکنند، درحالیکه برخی جوامع پیوسته در معرض و در حال تجربه تهدیدات مخاطرات آمیز هستند؟ وضعیت ایران از حیث قدرت دولت و ملّت و تهدیدات مخاطرهآمیز امنیت ملّی چگونه است؟ بهمنظور یافتن راهحل تئوریک مسئله با استعانت از نظریههای دولت- ملتسازی، ابعاد قدرت دولت و ملّت استخراج و سپس با بهرهگیری از نظریه نهادگرایی تاریخی به واکاوی نظری مناسبات بین دولت- ملّت و امنیت ملّی پرداخته شد. همچنین برای یافتن راهحل تجربی مسئله نیز از روششناسی کمّی و تکنیک تحلیل ثانویه در سطح کلان استفادهشده و دادههای مرتبط به متغیرهای پژوهش برای ۱۳۰ کشور از منابع مختلف بینالمللی گردآوری و برای دوره زمانی ۲۰۰۵ تا ۲۰۲۲ م تحلیل شدهاند. یافتههای حاصل از تحلیل تطبیقی کمّی نشان داد که ظرفیت دولت و ملّت و ساخت متعادل- متوازن قدرت آنها و همچنین تعادل و توازن قدرت بین دولت و ملّت که زمینه همسویی و همافزایی قدرت آنها را فراهم میکند، اثر کاهندهای بر تهدیدات بالقوه و بالفعل داخلی و خارجی و اثر فزایندهای بر امنیت ملّی دارد.
جامعه شناسی
طاها عشایری؛ طاهره جهان پرور؛ هانیه عادل
چکیده
خودکشی به معنای پایان بخشیدن به حیات اجتماعی و نشان از کاهش ارزش انسانی و اوج رنج بشری است. سرمایه اجتماعی نقشی پیشگیرانه و بازدارنده در برابر خودکشی دارد. هدف اصلی پژوهش مطالعه تأثیر سرمایه اجتماعی بر گرایش به خودکشی با تکیهبر فراتحلیل پژوهشهاست. روش پژوهش از نوع فراتحلیل کمی (CMA2)؛ واحد تحلیل آن مقاله و رسالههای منتشرشده در بازه ...
بیشتر
خودکشی به معنای پایان بخشیدن به حیات اجتماعی و نشان از کاهش ارزش انسانی و اوج رنج بشری است. سرمایه اجتماعی نقشی پیشگیرانه و بازدارنده در برابر خودکشی دارد. هدف اصلی پژوهش مطالعه تأثیر سرمایه اجتماعی بر گرایش به خودکشی با تکیهبر فراتحلیل پژوهشهاست. روش پژوهش از نوع فراتحلیل کمی (CMA2)؛ واحد تحلیل آن مقاله و رسالههای منتشرشده در بازه زمانی 1385 الی 1402 است که با استفاده از پایگاه علمی نورمگز، مگایران و ایران داک؛ تعداد 48 سند بهعنوان جامعه آماری شناسایی و بعد از غربالگری (ارزیابی شرایط ورود و خروج جهت تحلیل)؛ 26 مورد از پژوهش (حجم نمونه) در فرایند مطالعه باقی ماندند. روش آماری موردبررسی d کوهن و f فیشر و روش نمونهگیری از نوع تعمدی-غیراحتمالی است. نتایج نشان میدهد سرمایه اجتماعی با گرایش به خودکشی رابطه معکوس و معنیداری داشته و مقدار ضریب تأثیر آن 38/0- است. همچنین رابطه انسجام اجتماعی (18/0-)؛ حمایت اجتماعی (20/0-)؛ اعتماد اجتماعی (31/0-) و مشارکت اجتماعی (17/0-)؛ با گرایش به خودکشی معنیدار و معکوس بوده است. بر این اساس، با تقویت و بازآفرینی مجدد سرمایه اجتماعی در سطح کلان، میانه و خرد میتوان از گرایش به خودکشی در استانهای کشور؛ پیشگیری نمود.
جامعه شناسی
اردشیر بهرامی؛ پروانه دانش؛ زهرا محمدی
چکیده
امروزه شهرستان ورامین با رشد فزایندهای از حیث اقدام به خودکشی روبرو شده است. مطالعه حاضر باهدف مطالعه بسترهای اقدام به خودکشی انجام شده است. رویکرد تحقیق حاضر کیفی و از استراتژی دادهبنیاد بهمنظور کدگذاری و تحلیل دادهها استفاده شده است. جامعه موردمطالعه کلیه جوانان اقدامکننده به خودکشی در شهر ورامین بودند که به مراکز ...
بیشتر
امروزه شهرستان ورامین با رشد فزایندهای از حیث اقدام به خودکشی روبرو شده است. مطالعه حاضر باهدف مطالعه بسترهای اقدام به خودکشی انجام شده است. رویکرد تحقیق حاضر کیفی و از استراتژی دادهبنیاد بهمنظور کدگذاری و تحلیل دادهها استفاده شده است. جامعه موردمطالعه کلیه جوانان اقدامکننده به خودکشی در شهر ورامین بودند که به مراکز اورژانس اجتماعی مراجعه کردند. نمونهگیری بهصورت هدفمند و نظری انجام گرفت که بعد از مصاحبه عمیق فردی با هفده نفر اشباع نظری حاصل شد. اعتبار دادهها نیز از طریق بازبینی توسط متخصصان، بازبینی توسط مشارکتکنندگان و استنادپذیری حاصل شد. یافتهها نشان میدهد، پدیده محوری اقدام به خودکشی در بین جوانان موردمطالعه نابرابری زایا است. شرایط علی «نابسامانی مرزهای خانواده، ترس از سوژگی و نگاه ابزاری، خودپنداره شکاک، ازدواج واپسگرا و انسداد در تداومبخشی به خود (عاملیت معنابخش) هستند. بسترها نیز خود را در قالب مقولاتی همچون «خیرمحدود، بافت موزاییکی بیثبات، زنجیرههای خویشاوندی/خانوادگی نامولد، فقر عاطفی و آگاهی محیطی محدود» نشان دادند. نتایج نشان میدهد که بهمنظور کاهش خودکشی در بین جوانان باید به ساماندهی فضاهای کنشی آنها پرداخت تا خود را بهمثابه عامل و هویت اثرگذار شناخته و در برابر شرایط نامطلوب مقاومت کنند.
جامعه شناسی
محمدتقی کرمی
چکیده
خاصبودگی پاندمی کرونا به وقوع آن در آغاز دهه دوم قرن 21 با بالاترین حد توسعهیافتگی دانش پزشکی و بهداشت و نیز به بازگشت به سنت پزشکی کهن قرنطینه بازمیگردد. هدف پژوهش با تأکید بر سویههای جنسیتی تجربه بحران کرونا بهمثابه فاجعه در مفصلبندی آن با راهکار قرنطینه خانگی، فهم تجربه جنسیتی زنان است. این تحقیق در پارادایم تفسیری تفهمی ...
بیشتر
خاصبودگی پاندمی کرونا به وقوع آن در آغاز دهه دوم قرن 21 با بالاترین حد توسعهیافتگی دانش پزشکی و بهداشت و نیز به بازگشت به سنت پزشکی کهن قرنطینه بازمیگردد. هدف پژوهش با تأکید بر سویههای جنسیتی تجربه بحران کرونا بهمثابه فاجعه در مفصلبندی آن با راهکار قرنطینه خانگی، فهم تجربه جنسیتی زنان است. این تحقیق در پارادایم تفسیری تفهمی به تحلیل مضمون تجربه 23 زن متأهل 52-30 سال از بحران کرونا پرداخته است. چهار الگوی معنایی غالب شناختهشده در روایت زنان عبارتاند از؛ فاجعه، سوژگی و تابآوری مضاعف زنانه، تعلیق زنانگی و مدیریت بدن در هراس از بیماری، مردانگی و ساختشکنی از تصویر قالبی در فاجعه و بازگشت به اهمیت جایگاه پدری در تجربه فاجعه. بهطورکلی، فراخوانش زنان به مرکزیت در موقعیت بحران و بههمریختگی نظم پیشینی زندگی اجتماعی، هرچند با فشار ذهنی و روانی مضاعف همراه است، اما با قرار دادن زنان در یک موقعیت سوژگی تاریخی، به آنها فرصت برساخت تصویری متمایز از خود زنانه را میدهد. هرچند، مطالعه تبار تاریخی پاندمیها نشان میدهد که محوریت «زن کدبانو» بهعنوان گفتمان غالب در شرایط بحران، موقت و گذرا است و با گذر از شرایط بحرانی، جامعه به تبار طرد زنانه باز خواهد گشت.
جامعه شناسی
بهنام لطفی خاچکی؛ منصوره مهدی زاده
چکیده
تحقیق حاضر باهدف شناخت و اولویتگذاری نیازهای نخبگان جوان و سنخشناسی این گروه، در چارچوب روش کیو ضمن مصاحبه عمیق با نخبگان و بررسی منابع موجود، نیازهای نخبگان را شناسایی نمود. در بخش دوم 62 نفر از نخبگان جوان دانشگاهی پرسشنامه نیازها را تکمیل نمودند. سپس چهار عامل یا الگوی ذهنی به دست آمد. طبق یافتهها «نخبگان حمایتطلب» ...
بیشتر
تحقیق حاضر باهدف شناخت و اولویتگذاری نیازهای نخبگان جوان و سنخشناسی این گروه، در چارچوب روش کیو ضمن مصاحبه عمیق با نخبگان و بررسی منابع موجود، نیازهای نخبگان را شناسایی نمود. در بخش دوم 62 نفر از نخبگان جوان دانشگاهی پرسشنامه نیازها را تکمیل نمودند. سپس چهار عامل یا الگوی ذهنی به دست آمد. طبق یافتهها «نخبگان حمایتطلب» بیشتر به دنبال حمایتها و تسهیلات معیشتی، پژوهشی، جذب و ... بوده و برای کسب حمایتها و تسهیلات بهخوبی خود را با ملاکهای کمّی انطباق میدهند. «نخبگان مشارکتجو» عقیده دارند حمایتهای موجود باید متناسب با شأن و منزلت و شرایط خاص هر یک از نخبگان باشد. این گروه نیاز دارند که زمینه اثرگذاری آنها از طریق تعامل با سطوح مختلف حاکمیتی و با سایر نخبگان فراهم شود. «نخبگان فردگرا» به دنبال حمایتهای عمومی در زمینههای معیشتی، پژوهشی و تجهیزات بوده و حمایتهای کوتاهمدت و مادی را به تسهیلات بلندمدت و هدفگذاری شده ترجیح میدهند. «نخبگان عملیاتی» نیز عمدتاً به دنبال حمایتهای خاص و هدفمند مانند تجاریسازی محصولات، ایجاد کسبوکارهای دانشبنیان و کاربردی ساختن پژوهشها هستند. درنهایت پیشنهادهای عملیاتی و سیاستگذارانه برای رفع این نیازها ارائه شد.
جامعه شناسی
بهرام نیک بخش
چکیده
ظاهر فیزیکی بهعنوان شکلی از سرمایه در سالهای اخیر موردتوجه جامعه شناسان قرار گرفته است. چراکه «سرمایه زیباییشناختی»، مانند سایر اشکال سرمایه، میتواند انباشته و در تبادلات اجتماعی مورداستفاده قرار گیرد. هدف کلی این پژوهش، جمعآوری اطلاعات در مورد ابعاد و معنای ظاهر آرائی و استفاده از آن با ابزار پرسشنامه بود. جامعه ...
بیشتر
ظاهر فیزیکی بهعنوان شکلی از سرمایه در سالهای اخیر موردتوجه جامعه شناسان قرار گرفته است. چراکه «سرمایه زیباییشناختی»، مانند سایر اشکال سرمایه، میتواند انباشته و در تبادلات اجتماعی مورداستفاده قرار گیرد. هدف کلی این پژوهش، جمعآوری اطلاعات در مورد ابعاد و معنای ظاهر آرائی و استفاده از آن با ابزار پرسشنامه بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه افراد واقع در سنین 15 تا 60 سال در یک نمونه آماری 384 نفری در شهرستان اهواز تشکیل دادند. در این راستا، اقدامات آماری برای هر دو بعد «انباشت» و «استفاده» از «سرمایه زیباشناختی» بر اساس طرح نظرسنجی موازی با استفاده از رگرسیون لجستیک ترتیبی (مدل o-logit)، موردمطالعه قرار گرفت. یافتهها، نشان داد که معیارهای دوگانهای بر اساس هنجارهای خاص در مورد «انباشت» و «استفاده» از «سرمایه زیباییشناختی» وجود دارد. همچنین، وجود معیارهای هنجاری دوگانه وابسته به «زمینه» جامعه است، بهگونهای که این معیارها در «انباشت سرمایه» به معنای تأیید بیشتر رفتار زنان است، درحالیکه معیار دوگانه در «استفاده سرمایه»، به معنای تأیید بیشتر رفتار مردان است. درنتیجه «سرمایه زیباییشناختی»، بهعنوان چیزی که وابسته به «زمینه است»، هنجارهای جنسیتی را تنظیم میکند.
جامعه شناسی
فاطمه محمدی؛ طیبه فرج زاده
چکیده
بسیاری از جوانان امروزی هوادار صنعت فیلمسازی کشور کره جنوبی هستند که این مسئله برای بسیاری از والدین نگرانکننده است. این پژوهش در پی فهم تجارب هواداری در زنان جوان ایرانی از سریالهای کرهای و نسبت آن با فضای مجازی است. این پژوهش با روش کیفی از نوع تحلیل مضمون و با ابزار مصاحبه نیمهساختاریافته و از کدگذاری برای تحلیل داده ...
بیشتر
بسیاری از جوانان امروزی هوادار صنعت فیلمسازی کشور کره جنوبی هستند که این مسئله برای بسیاری از والدین نگرانکننده است. این پژوهش در پی فهم تجارب هواداری در زنان جوان ایرانی از سریالهای کرهای و نسبت آن با فضای مجازی است. این پژوهش با روش کیفی از نوع تحلیل مضمون و با ابزار مصاحبه نیمهساختاریافته و از کدگذاری برای تحلیل داده استفاده شده است. جامعه افراد تحقیق 23 نفر از زنان جوان 19 تا 27 ساله ساکن شهرهای مختلف ایران هستند که عضو پیجهای هواداری در تلگرام هستند. یافتههای این پژوهش تأیید میکند که همه هواداران دوام هواداری خود را به دلیل وجود فضای مجازی میدانند هرچند بسیاری از آنها شروع هواداری خود را به زمان پخش سریالهای مشهور کرهای از تلویزیون نسبت دادند. همچنین 5 مضمون اصلی برای هواداری این زنان جوان از پاسخهای آنها احصا شد: تنوع ژانر در محصولات، دوری از نمایش صحنههای اروتیک، تشابهات فرهنگی، آموزش فضیلت اخلاقی و عاشقانههای جذاب ازجمله دلایل هواداری آنها از این سریالها بوده است.
جامعه شناسی
سعیده امینی؛ فاطمه امیدی؛ اردشیر انتظاری
چکیده
کنشهای اعتراضی بهعنوان اشکال غیرنهادینه مشارکتسیاسی، واقعیت غیرقابل انکار هر جامعهایاند. فراوانی و تکثیر این واقعیت در تاریخ پس از انقلاباسلامی و تغییر و تحولات روی داده در آنها ضرورت توجه به این شکل از کنشجمعی را دو چندان کرده است. درنتیجه این کنشها معترضان شعارهایی را سر دادهاند که از یک سو بیانکنندهی ...
بیشتر
کنشهای اعتراضی بهعنوان اشکال غیرنهادینه مشارکتسیاسی، واقعیت غیرقابل انکار هر جامعهایاند. فراوانی و تکثیر این واقعیت در تاریخ پس از انقلاباسلامی و تغییر و تحولات روی داده در آنها ضرورت توجه به این شکل از کنشجمعی را دو چندان کرده است. درنتیجه این کنشها معترضان شعارهایی را سر دادهاند که از یک سو بیانکنندهی خواستهها و مطالبات آنان برای تغییرات سیاسی، اجتماعی و آرمانهایشان و از سوی دیگر انعکاس وجوه برساختی رسانههای داخلی، خارجی و شبکههای اجتماعی واقعی و مجازی بوده است. در مقاله حاضر با استفاده از روش تحلیل مضمون و بر مبنای نظریه چارچوبسازی (framing) اسنو و بنفورد تلاششده تا ضمن تفکیک شعارهای اعتراضهای سه دههی اخیر بر اساس چارچوبهای تفسیری سهگانه، مضامین عمده شعارها در هر چارچوب و طی هر دوره اعتراضی مشخص گردد تا بدین طریق سیر تحولات مضمونی شعارها در سه دهه آشکار گردند. نتایج حاصله نشان داد که در اعتراضهای تیرماه 78، چارچوب تفسیری انگیزشی و در اعتراضهای پس از انتخابات ریاستجمهوری سال 88، اعتراضهای دیماه 96 و آبان ماه 98 نیز چارچوب تشخیصی بیشترین وزن را به خود اختصاص دادهاند. نتایج تحلیل مضمون شعارها نیز نشان داد که در اعتراضهای 78، مضامین آزادیخواهانه، در اعتراضهای 88، مضامین عدالتخواهانه سیاسی و در اعتراضهای 96 و 98 مضامین دینستیزانه از بیشترین فراوانی در میان سایر مضامین برخوردار بودهاند.
جامعه شناسی
زینب ملکی پور؛ سهیلا صادقی فسایی؛ عاصمه قاسمی
چکیده
واکاوی تکامل نهاد خانواده و فهم چگونگی ساخت ارتباط عاطفی در زندگی زناشویی یکی از دغدغههای اصلی نظریه اجتماعی مدرن بوده است. بر این اساس مقاله حاضر با استفاده از مطالعه کیفی و اتخاذ رویکرد پدیدارشناختی و استفاده از روش تحلیل مضمونی به دنبال پاسخ به این سؤال است که زوجین وفاداری را چگونه تجربه میکنند و مفهوم وفاداری در حیات معاصر ...
بیشتر
واکاوی تکامل نهاد خانواده و فهم چگونگی ساخت ارتباط عاطفی در زندگی زناشویی یکی از دغدغههای اصلی نظریه اجتماعی مدرن بوده است. بر این اساس مقاله حاضر با استفاده از مطالعه کیفی و اتخاذ رویکرد پدیدارشناختی و استفاده از روش تحلیل مضمونی به دنبال پاسخ به این سؤال است که زوجین وفاداری را چگونه تجربه میکنند و مفهوم وفاداری در حیات معاصر شهروندان تهرانی، دارای چه گونهبندیهای معنایی است. ابزار گردآوری دادهها مصاحبه عمیق و نیمه ساختیافته است. حجم نمونه شامل 31 مصاحبه با زنان و مردانی است که دارای تجربه زناشویی بالای یک سال بودهاند. شیوه نمونهگیری بر اساس استراتژی نمونهگیری هدفمند صورت پذیرفته و مدتزمان هر مصاحبه بین 50 تا 90 دقیقه است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که از حیث نگرشی 3 دیدگاه متمایز به وفاداری در زندگی زناشویی وجود دارد که دیدگاه نخست وفاداری را یک الزام بلندمدت و خدشهناپذیر تصور میکند. دیدگاه دیگر وفاداری را امری سیال و تغییرپذیر میداند و امکان شکست و جدایی را یک امر بالقوه برای ارتباط میداند و درنهایت دیدگاهی که وفاداری را موضوعی ترمیمی و تجدیدشونده میداند که در حیات زناشویی بازخوانی و ابداع دوباره میشود.
جامعه شناسی
محمد امیرپناهی؛ فاطمه نامیان
چکیده
چالش اساسی سیاستگذاری کاهش فقر در کشور، ارائه تصویر درست و واقعی از این پدیده است. با آنکه مطالعات زیادی در زمینه فقر انجامشده اما عمده مطالعات منفرد، متنوع و بدون ارتباط باهم و بعضاً متمرکز در یک حوزه علمی (اقتصاد) بوده است که امکان در نظر آوردن فقر در ابعاد مختلف را با دشواری مواجه میکند. باتوجه به اهمیت شناخت فقر و تدقیق پژوهشهای ...
بیشتر
چالش اساسی سیاستگذاری کاهش فقر در کشور، ارائه تصویر درست و واقعی از این پدیده است. با آنکه مطالعات زیادی در زمینه فقر انجامشده اما عمده مطالعات منفرد، متنوع و بدون ارتباط باهم و بعضاً متمرکز در یک حوزه علمی (اقتصاد) بوده است که امکان در نظر آوردن فقر در ابعاد مختلف را با دشواری مواجه میکند. باتوجه به اهمیت شناخت فقر و تدقیق پژوهشهای صورت گرفته، پژوهش حاضر با استفاده از روش فراتحلیل به دنبال فهم جامع از پدیده فقر است و در پی پاسخ به این سؤال است که عوامل اجمالی مؤثر بر فقر کداماند و کاستیهای مطالعات فقر چیستاند. جامعه آماری 45 مطالعه بین سالهای 1380- 1400 است که 32 مطالعه بهعنوان نمونه بر اساس داشتن شرایط لازم انتخاب شدهاند. یافتههای پژوهش نشان میدهد مطالعات فقر در ایران عمدتاً با تمرکز بر حوزه اقتصاد انجامشده و توصیفی، پراکنده، منفرد و فاقد ارتباط با یکدیگرند. آنجا هم که بر علل فقر متمرکز شدهاند به سراغ عوامل غیرساختاری فقر و اندازهگیری اثر متغیرهای فقر رفتهاند که بهنوعی گویای بدیهی انگاری علتیابی فقر و تمرکز بر عللی است که خود معلول مسائل ساختاری و ریشهایترند. این علل عبارتاند: تورم، وضع بیکاری، عدم مهارت، سرمایه اقتصادی، جنسیت، بارتکفل، سرمایه اجتماعی، تحصیلات.
جامعه شناسی
سیده هاجر حسینی؛ احمد کلاته ساداتی
چکیده
تحقیق حاضر باهدف تحلیل روندها و زمینههای بنیادی، آثار برجسته و کانونهای مطالعاتی و چشمانداز تحقیقاتی آینده جامعهشناسی آموزش پزشکی با نگاهی نقادانه بر وضعیت این شاخه در ایران انجام شد. روش، مروری از نوع غیرسیستماتیک روایتی است. ابزار گردآوری، فیشبرداری و تحلیل محتوای اسناد نوشتاری (کتب، مقالات و گزارشهای چاپی و برخط) ...
بیشتر
تحقیق حاضر باهدف تحلیل روندها و زمینههای بنیادی، آثار برجسته و کانونهای مطالعاتی و چشمانداز تحقیقاتی آینده جامعهشناسی آموزش پزشکی با نگاهی نقادانه بر وضعیت این شاخه در ایران انجام شد. روش، مروری از نوع غیرسیستماتیک روایتی است. ابزار گردآوری، فیشبرداری و تحلیل محتوای اسناد نوشتاری (کتب، مقالات و گزارشهای چاپی و برخط) در 70 سال گذشته (دهه 1950 تا 2020 میلادی) است. کلیدواژهها در پایگاههای اطلاعات علمی جهان و ایران جستجو شد. معیار ورود اسناد بهصورت تعمّدی و انباشتی، شامل «تطابق کلیدواژه ها»، «پراستنادتر، نمایاتر و معنادارتر»، منحصراً درباره «دانشجویان پزشکی، پزشکان، مؤسسات/نظام پزشکی» با «حداقل یک نویسندۀ جامعهشناس یا منصوب در شاخه جامعهشناسی» بود. استخراج و ترکیب اطلاعات، بر اساس تحلیل محتوای مضمونی و توالی تاریخی بود. اصالت تحقیق بر اساس اصالت اسناد و رعایت موازین اخلاقی، تأمین شد. نتایج نشان داد که جامعه شناسی آموزش پزشکی از کانونهای اصلی تولید معرفت جامعهشناختی در جهان است که در چند «کانون مطالعاتی» گسترده شده است. واکاوی در میدان آموزش و پایگاههای علمی ایران نشان داد که این شاخه در بستر جامعه پزشکی و جامعهشناسی کشور، ناشناخته است و به سختی نمونه هایی از آثار نظری و تجربی در آن یافت میشود؛ اما امکان حرکت در «کانونهای مطالعاتی» موجود و چندین «چشمانداز معرفتشناختی و پژوهشی» بالقوه برای آن متصور است.
جامعه شناسی
سیدمحمد مهدی زاده طالشی؛ محمد مقامیان زاده
چکیده
امروزه با فراگیری و نفوذ رسانهها، سلبریتیها به جایگاه و اهمیت بالایی در فرهنگ عامه دست یافتهاند. آنها مراجع نوظهور جامعه مدرناند و این ظرفیت را دارند تا جماعتهای شیفته و هواخواه خود را بسازند. مطالعه هواخواهی از آن روی حائز اهمیت است که در برساخت هویت فردی و اجتماعی هواخواهان نقشی اساسی ایفا میکند؛ بنابراین پژوهش حاضر ...
بیشتر
امروزه با فراگیری و نفوذ رسانهها، سلبریتیها به جایگاه و اهمیت بالایی در فرهنگ عامه دست یافتهاند. آنها مراجع نوظهور جامعه مدرناند و این ظرفیت را دارند تا جماعتهای شیفته و هواخواه خود را بسازند. مطالعه هواخواهی از آن روی حائز اهمیت است که در برساخت هویت فردی و اجتماعی هواخواهان نقشی اساسی ایفا میکند؛ بنابراین پژوهش حاضر با محوریت قراردادن مسئله نوجوانان و پدیده خردهفرهنگهواخواهی، در پی مطالعه شیوههای هویتیابی نوجوانان ایرانی از رهگذر هواخواهی امیرتتلوست. بدین منظور با تعداد نمونه 16 نوجوان که در شبکه اجتماعی اینستاگرام صاحب صفحه هواخواهی تتلو هستند مصاحبه نیمه ساخت یافته صورت گرفت و سپس دادهها در نرمافزار MAXQDA به روش تحلیل مضمون تحلیل شد. بر اساس نتایج تحقیق، هواخواهان تتلو دارای هنجارهای گروهی نظیر حمایت از تتلو و عدم انکار هویت تتلیتی، فردگرایی، احترام به سلایق گوناگون، زندگی هدفمند و امید به آینده و درنهایت پیروی از سبک زندگی تتلو هستند. بدین ترتیب تتلیتیها را میتوان بهعنوان یک خردهفرهنگ دیجیتالی برشمرد که از طریق برساخت مؤلفههای هویتی مذکور، خود را از سایرین متمایز میسازند. همچنین ناظر به پرسش دوم تحقیق، اَشکال درگیرشدن تتلیتیها با تتلو بررسی شد تا به این جهت مشخص شود هواخواهان در چه سطحی از درگیری و رابطه با سلبریتی خود هستند.
جامعه شناسی
علی یعقوبی چوبری
چکیده
استعارهها به افراد کمک کنند تا دانش ذهنی را در قالب امور عینی بیان کنند؛ یعنی اغلب مفاهیم انتزاعی از طریق استعاره و تمثیل عینیت مییابند. این مقاله به نقش زبان استعاری در اندیشه بوردیو بهعنوان موضوعی جدید میپردازد. با مطالعه در آثار بوردیو استعارههای عمدهی وی، با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی و الگوی «روند تشخیص استعاره» ...
بیشتر
استعارهها به افراد کمک کنند تا دانش ذهنی را در قالب امور عینی بیان کنند؛ یعنی اغلب مفاهیم انتزاعی از طریق استعاره و تمثیل عینیت مییابند. این مقاله به نقش زبان استعاری در اندیشه بوردیو بهعنوان موضوعی جدید میپردازد. با مطالعه در آثار بوردیو استعارههای عمدهی وی، با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی و الگوی «روند تشخیص استعاره» استخراج و تحلیل شدند. یافتهها نشان میدهند که استعارههای بوردیو بهصورت شبکهای از مفاهیم درهمتنیده است. استعاره اصلی تفکر بوردیو نبرد است سایر استعارههای وی تابعی از این استعاره هستند. او برای تحلیل «زندگی اجتماعی» بهمثابهی «حوزهی مفهومی مقصد» از چندین «حوزهی مفهومی مبدأ» از قبیل میدان، عادتواره، سرمایه، بازی و... استفاده کرده است. بوردیو از استعارات اقتصادی در تحلیلهای اجتماعی خویش بهره برده است و قائل به «اینهمانی» بازار اقتصادی و بازار زبانی است. در بعضی آثار خود از استعارههای بدنمندی نظیر عادتواره استفاده نموده است. همچنین استعارههای جسمانی از طریق نظم نمادین و جدا ساختن سویههای متضاد شکل یافتهاند. او تلاش کرد تا جهان اجتماعی نامحسوس و انتزاعی را با استعارههای مکانی، زمانی، اقتصادی، بدنی و امثال آن تجسمسازی یا عینیتبخشی کند.
جامعه شناسی
زهرا میرحسینی؛ الهه قربانی
چکیده
پدیدهی کودکان کار ازجمله مسائل اجتماعی است که در چند سال اخیر موردتوجه عدهی زیادی از محققین و پژوهشگران قرارگرفته، این در حالی است که در بسیاری مواقع این تحقیقات با غفلت از دختران کار صورت پذیرفته است؛ در این پژوهش تلاش شده تا با استفاده از روش تحقیق کیفی و انجام مطالعات پدیدارشناسانه، تجربهی زیستهی دختران کار مورد مطالعه و ...
بیشتر
پدیدهی کودکان کار ازجمله مسائل اجتماعی است که در چند سال اخیر موردتوجه عدهی زیادی از محققین و پژوهشگران قرارگرفته، این در حالی است که در بسیاری مواقع این تحقیقات با غفلت از دختران کار صورت پذیرفته است؛ در این پژوهش تلاش شده تا با استفاده از روش تحقیق کیفی و انجام مطالعات پدیدارشناسانه، تجربهی زیستهی دختران کار مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد. بدین منظور با 23 دختر 6 تا 16 ساله که تجربهی زیستهی مشترک کار و زندگی در خیابان دارند، مصاحبههای عمیق کیفی شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد، درک و توصیف دختران از کار درخیابان و فهم روایتهای آنها در چهار مضمون اصلی «ویژگیهای زمینهای و قومیتی»، «سنخشناسی فعالیتهای روزمره مبتنی بر جنسیت»، «حیطههای فضایی و مکانی کار» و «مهارتها و ترفندها» قابل مقولهبندی است. همچنین یافتههای پژوهش نشان میدهد، زمینهها و بسترهای کار دختران در خیابان، در چهار مقولهی «زندگی در خانوادههای از هم گسیخته»، «فرودستی و درماندگی»، «کار دختران بهمثابه حمایت از خانواده» و «استثمار مضاعف و کنترل شدید دختران کار» قابل مقولهبندی است.
جامعه شناسی
طاهره خزائی
چکیده
هدف این پژوهش فهم تجربهی زن ایرانی مهاجر از بدن زنانه و هنجارهای پوششی او در فرانسه است. چارچوب مفهومی پژوهش بر رویکرد جامعهشناسی تفهمی کنشگر در سنت وبری بنا شده و با بهرهگیری از روش پژوهش تفهمی و تحلیل مضمونی، بر اساس گفتگوهای نیم ساختاریافتهی عمیق با ۲۴ زن ایرانی 42-26 ساله باتجربهی بین 15-1 سال زندگی در فرانسه نوشته شده است. ...
بیشتر
هدف این پژوهش فهم تجربهی زن ایرانی مهاجر از بدن زنانه و هنجارهای پوششی او در فرانسه است. چارچوب مفهومی پژوهش بر رویکرد جامعهشناسی تفهمی کنشگر در سنت وبری بنا شده و با بهرهگیری از روش پژوهش تفهمی و تحلیل مضمونی، بر اساس گفتگوهای نیم ساختاریافتهی عمیق با ۲۴ زن ایرانی 42-26 ساله باتجربهی بین 15-1 سال زندگی در فرانسه نوشته شده است. تجربه زنان مهاجر نشاندهندهی چهار گونه فهم متفاوت آنها از بدن زنانهشان یعنی، بدن زنانه بهعنوان ابژهی زیباییشناختی، جنسی، پیشپاافتاده و بیاهمیت و رهاییبخش و همچنین، بهکارگیری سه راهبرد ادغام، تمایز و نیز خاصبودگی از دیگری در آزمون مهاجرت است. این زنان در گذار بهسوی زنانگی هژمون، در نشانهگذاریهای پوشش خود، بر طیفی از سازگاری تا درهمآمیختگی همساز میان نشانهها و هنجارهای ناهمگون پوششی ایرانی و فرانسوی را تجربه میکنند.
جامعه شناسی
سیاوش قلی پور؛ نادر امیری؛ سارا کرانی
چکیده
این مقاله تلاش میکند فرآیند انگخوردگی محله نوکان در شهر کرمانشاه را بررسی کند. چارچوب نظری پژوهش مبتنی بر آراء راب شیلدز در باب «فضاسازی اجتماعی» است. شیلدز، فرآیند برساخت معنای مکان را ناشی از روندهای عینی در زندگی روزمره میداند که به طرق مختلف حکایتها و تصوراتی را درباره آن برساخته و اسطوره-مکان را شکل میدهند. روش ...
بیشتر
این مقاله تلاش میکند فرآیند انگخوردگی محله نوکان در شهر کرمانشاه را بررسی کند. چارچوب نظری پژوهش مبتنی بر آراء راب شیلدز در باب «فضاسازی اجتماعی» است. شیلدز، فرآیند برساخت معنای مکان را ناشی از روندهای عینی در زندگی روزمره میداند که به طرق مختلف حکایتها و تصوراتی را درباره آن برساخته و اسطوره-مکان را شکل میدهند. روش تحقیق مردمنگاری است و تکنیک گردآوری دادهها شامل مشاهدهمشارکتی و مصاحبهعمیق میباشد. یافتههای پژوهش نشان میدهد که روندهای مختلفی در برچسب-خوردگی آن نقش دارند: شهرداری با انتشار ایماژه مکان «دهاتی» از ارائه خدمات به این محل امتناع میورزد. نیروی انتظامی با برچسب «خشونت» و «مکان جرمخیز» در منازعان محله دخالتی ندارد. آموزشوپرورش بچههای مدارس نوکان را بینظم و ناهنجار معرفی میکند. همچنین با تأمین نکردن زیرساختهای لازم دانشآموزان برخی مقاطع را به محلات دیگر میفرستند که در منازعات با محلات دیگر بر انتشار برچسبها دامن میزنند. از سوی دیگر، راننده تاکسیها، مغازهداران، مستاجرین و زنان کوچهنشین چنین تصوراتی را بازتولید و بر آن صحه میگذارند. سرانجام اینکه در فرآیند داغخوردگی نوکان صرفاً زبان و نشانهها ارجحیت ندارند بلکه عمل افراد در زندگیروزمره نیز از جایگاه ویژهای برخوردار است.
جامعه شناسی
مسعود چاری صادق؛ احمدرضا اصغرپور ماسوله؛ غلامرضا صدیق اورعی؛ مهدی کرمانی؛ مهدی فیضی
چکیده
این پژوهش که به واکاوی کنش سازندگان مسکن، شرایط حاکم بر کردار آنان، عوامل مؤثر و راهبردهای اتخاذی از سوی آنان میپردازد. بر اساس تحلیل نظاممند مصاحبههای عمیق با 25 نفر از فعالان حوزه مسکن در مشهد به روش نظریه زمینهای با رویکرد اشتراوس و کوربین صورت گرفته است. ماحصل کدگذاری باز دادهها 256 کد اولیه بود که در قالب 20 مقوله محوری قرار ...
بیشتر
این پژوهش که به واکاوی کنش سازندگان مسکن، شرایط حاکم بر کردار آنان، عوامل مؤثر و راهبردهای اتخاذی از سوی آنان میپردازد. بر اساس تحلیل نظاممند مصاحبههای عمیق با 25 نفر از فعالان حوزه مسکن در مشهد به روش نظریه زمینهای با رویکرد اشتراوس و کوربین صورت گرفته است. ماحصل کدگذاری باز دادهها 256 کد اولیه بود که در قالب 20 مقوله محوری قرار گرفت و درنهایت پدیده مرکزی تحت عنوان «سازندگان فنسالار در کشاکش منفعتجویی و اعتبار یابی» به دست آمد. ازجمله مقولههای اصلی بهدستآمده بهعنوان شرایط زمینهای میتوان به «وضعیت اقتصادی کلانشهر مشهد»، «تحولات اجتماعی و فرهنگی در زمینه الگوی سکونت شهری» اشاره داشت؛ شرایط مداخلهای متشکل از «تحولات فناورانه در صنعت ساختمان»، «تخصص زدایی از ساخت مسکن»، «هزینههای تأمین و تضمین نهادههای ساخت»، «آشفتگی در اجرای قوانین و مقررات» و «تحول سهم ارزش زمین در قیمت مسکن» و شرایط علّی شامل «توانایی مدیریت فعالیتهای متعدد»، «برخورداری از سرمایه لازم یا امکان جذب آن» و «ویژگیهای شخصیتی مساعد» بوده است. اخذ راهبردهایی همچون «جابجایی نقش»، «سازندگی مشارکتی» و «تغییر در الگوی ساختوساز» منجر به پیامدهایی شامل «فرازوفرود تناوبی سطح عملکرد سازنده» و «اعتبار یابی وابسته به عملکرد در بازار» شده است.
جامعه شناسی
سعیده امینی؛ مصطفی فرزانه
چکیده
عواطف در حوزه جامعهشناسی بهمثابه سازهای اجتماعی است و سهم عوامل اجتماعی در تکوین و تفسیر آن برجسته است. مقاله حاضر درصدد است تا از منظری جامعهشناختی به مقوله احساس غم بهعنوان یک صورت مهم از عواطف بپردازد و زمینههای اجتماعی پیدایش آن را در بین دانشجویان بررسی نماید. برای نیل به این هدف با اتکاء به دیدگاه نظریهپردازان جامعهشناسی ...
بیشتر
عواطف در حوزه جامعهشناسی بهمثابه سازهای اجتماعی است و سهم عوامل اجتماعی در تکوین و تفسیر آن برجسته است. مقاله حاضر درصدد است تا از منظری جامعهشناختی به مقوله احساس غم بهعنوان یک صورت مهم از عواطف بپردازد و زمینههای اجتماعی پیدایش آن را در بین دانشجویان بررسی نماید. برای نیل به این هدف با اتکاء به دیدگاه نظریهپردازان جامعهشناسی عواطف (تئوریهای کنشمتقابل نمادین، کنشهای متقابل آیینی (مناسکی)، مبادله، نمایشی، قدرت و پایگاه)، چارچوب نظری مناسبی تدوین و بر اساس آن فرضیات تحقیق تنظیم گردید. روش تحقیق پیمایش و شیوه نمونهگیری طبقهای متناسب و حجم نمونه 381 نفر از دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی انتخاب گردید. یافتههای تحقیق حکایت از وجود رابطه معنادار بین احساس غم و متغیرهای محل سکونت و دانشکده محل تحصیل دارد، بهطوریکه دانشجویان غیر ساکن در تهران (خوابگاهی) بیش از دانشجویان ساکن تهران و دانشجویان پردیس خودگردان بیش از سایر دانشکدهها احساس غم داشتهاند. همچنین رابطه بین متغیرهای مستقل اصلی (ناتوانی در مدیریت عواطف، عدم تائید اجتماعی، بیاعتمادی، ناهمنوایی و احساس بیقدرتی) با احساس غم معنادار بوده و احساس بیقدرتی، ناتوانی در مدیریت عواطف و ناهمنوایی به ترتیب بیشترین واریانس احساس غم را تبیین کردهاند.