عباس اسدی
چکیده
در این مقاله، پژوهشگر درصدد یافتن پاسخ این پرسش است که چگونه خبرگزاری اینترپرس سرویس به عنوان یک خبرگزاری برای کشورهای جهان سوم، توانسته سلطه خبری خبرگزاری‌های بزرگ کشورهای غربی را تعدیل کرده و به صورت یک رقیب جدی در برابر آنها ظاهر شود؟ در این مقاله، از روش اسنادی – کتابخانه‌ای سود برده شده است. نتایج نشان میدهد که خبرگزاری ...
بیشتر
در این مقاله، پژوهشگر درصدد یافتن پاسخ این پرسش است که چگونه خبرگزاری اینترپرس سرویس به عنوان یک خبرگزاری برای کشورهای جهان سوم، توانسته سلطه خبری خبرگزاری‌های بزرگ کشورهای غربی را تعدیل کرده و به صورت یک رقیب جدی در برابر آنها ظاهر شود؟ در این مقاله، از روش اسنادی – کتابخانه‌ای سود برده شده است. نتایج نشان میدهد که خبرگزاری اینترپرس سرویس به عنوان یک خبرگزاری مهم جهان سومی، توانسته نقش عمدهای، در جریان بین المللی اخبار و گفتمان غالب بر این جریان، ایفا کند. به عبارتی این خبرگزاری با استفاده از امکانات موجود، و با بهره گیری ازمفاهیم بنیادی و شیوه روزنامه نگاری توسعهای - انتقادی و با اتخاذ خط مشی مستقل خبری، نابرابری و عدم تعادل اطلاعات بین المللی را به طور جدی، به چالش کشانده است. در واقع، امروز، اینترپرس سرویس در دنیای اخبار و اطلاعات بین المللی، به زبان و صدایی تبدیل شده که بیانگر آرزوها، آرمانها، ایدهها، خواستها، مطالبات و تلاشهای کشورهای جهان سوم است.
مهدخت قربانی؛ علیرضا شجاعی زند
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی و ارزیابیِ کیفیِ آموزش جامعهشناسی، تلاش دارد تا با نگاهی به وضعیت کنونی آموزش جامعهشناسی در ایران از دریچهی تجربه‌ی زیستهی کنشگران اصلی آن (دانشجو و استاد)، توصیفی از آن ارائه داده و مقدمه‌ای برای بررسی نقاط ضعف و قوت مقوله‌ی آموزشِ رشتهی جامعهشناسی در ایران باشد. در این تحقیق با تکیه بر مفروضاتِ ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی و ارزیابیِ کیفیِ آموزش جامعهشناسی، تلاش دارد تا با نگاهی به وضعیت کنونی آموزش جامعهشناسی در ایران از دریچهی تجربه‌ی زیستهی کنشگران اصلی آن (دانشجو و استاد)، توصیفی از آن ارائه داده و مقدمه‌ای برای بررسی نقاط ضعف و قوت مقوله‌ی آموزشِ رشتهی جامعهشناسی در ایران باشد. در این تحقیق با تکیه بر مفروضاتِ رویکرد پدیدارشناسی، آموزش به‌عنوان یک پدیدار برای محقق و کنشگرانِ درگیر فرایند آموزش آشکارشده و محققین تلاش داشته با تکیه‌بر تجربیات زیستهی این کنشگران، توصیفی از وضعیت آموزش جامعهشناسی به دست دهند تا درنهایت بتوان با تکیه‌بر توصیفها و واکاوی خلأ‌های موجود در آموزش، به درکی بهتر از وضعیت جامعهشناسی در ایران نائل شد. روش نمونهگیری، نظریه زمینهای است. جامعه‌ی آماری شامل دانشجویان جامعهشناسی (کارشناسی‌ارشد و دکتری) و اساتید جامعهشناسی است که با معیار اشباع نظری در نمونهگیری به پانزده دانشجو و هفت استاد رسیدیم. نتایج توصیفی پژوهش نشان از وجود موارد زیر در وضعیت کنونی آموزش جامعهشناسی در ایران میدهد: نحیف بودن بینش جامعهشناختی، انباشت مقالاتِ علمی، شکل نگرفتنِ حوزه عمومی، بیاعتمادی به دانشگاه، مقتضیات محدود کنش دانشجو-استاد در بستر جامعه داخلی و بینالمللی، شیءوارگی علمی، عدم تفکیکِ ساختاری دانشگاه و دولت، عدمِ وجود پارادایم مشخص پژوهشی نظری، عدم استقلالِ دانشگاه از فضایِ امنیتی.
چکیده
چکیده امنیت حقی بنیادین و پیش نیاز ارتقاء رفاه و سلامت مردم است، در فرایند ادراک امنیت، جنسیت به عنوان مهم ترین عامل شخصیتی محسوب می‌شود. امنیت یک فضا به کاربری‌های محاط کننده آن هم بستگی دارد. در این مطالعه پس از بررسی مبانی نظری، با توجه به جدید بودن موضوع، نمونه تجارب جهانی بررسی شده و در نهایت علاوه بر تعیین متغیرهای برنامه ...
بیشتر
چکیده امنیت حقی بنیادین و پیش نیاز ارتقاء رفاه و سلامت مردم است، در فرایند ادراک امنیت، جنسیت به عنوان مهم ترین عامل شخصیتی محسوب می‌شود. امنیت یک فضا به کاربری‌های محاط کننده آن هم بستگی دارد. در این مطالعه پس از بررسی مبانی نظری، با توجه به جدید بودن موضوع، نمونه تجارب جهانی بررسی شده و در نهایت علاوه بر تعیین متغیرهای برنامه ریزی کاربری ، شاخصهای لازم استخراج شده است که شامل خوانایی فضا، دسترسی داشتن به امداد، نظارت بر فضا، میزان آشنایی فضا و تامین امنیت شبانه شهری می‌باشد. سپس مطابق رویکرد مشارکتی پرسشنامه‌هایی با طیف لیکرت تنظیم شد. جهت برآورد حجم جامعه آماری، پس از آزمون اولیه[1]، حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران معادل با 300 عدد در نظر گرفته شده است. محدوده مطالعه میدانی بخشی از مرکز شهر تهران واقع در جنوب خیابان امام خمینی است. سپس دادههای خام دسته‌بندی شده و با استفاده از نرم افزار‌های Excel و SPSS تحلیل شده‌اند. برای سنجش میانگین احساس امنیت زنان، ابتدا کاربری‌های همگن در قالب نقشه‌ای پهنه‌بندی شد. در نهایت با استفاده از آزمون T-test میانگین احساس امنیت در مواجهه با کاربری‌های مختلف مقایسه گردیدند. برای سنجش فرضیه اصلی تحقیق: " به نظر می‌رسد بین میزان تنوع کاربری‌ها و فعالیت‌های شهری در فضای عمومی محدوده مطالعاتی، با افزایش میزان امنیت زنان رابطه‌ای مستقیم وجود دارد"، از آزمون خی دو ، روش همبستگی گاما و آزمون بتا استفاده شده و نتایج حاکی از اثبات فرضیه مذکور بوده و آزمون بتا نشان دهنده اثرگذاری بیشتر تنوع فعالیت‌ها، نسبت به کاربری‌ها است. سپس شاخصهای مؤثر در برنامه ریزی کالبدی و احساس امنیت زنان در فضای مورد مطالعه در قالب سوالات جداگانه‌ای و با استفاده از آزمون T سنجیده شدند و حیات شبانه فضای مورد مطالعه بررسی و جمع بندی و پیشنهادات لازم ارائه شده است.
معصومه قاراخانی؛ سید آیت الله میرزایی
چکیده
معصومه قاراخانی* سید آیت‌الله میرزایی** تاریخ دریافت: 10/7/93 ...
بیشتر
معصومه قاراخانی* سید آیت‌الله میرزایی** تاریخ دریافت: 10/7/93 تاریخ پذیرش: 15/12/93چکیدهضعف فضای هنجاری، یکی از جنبههای بحثانگیز اخلاق علم از جمله علم اجتماعی در ایران است. دستیابی به فضای هنجاری مناسب برای توسعه علوم اجتماعی در ایران مستلزم شناخت و فهم این فضا در فرایند آموزش، پژوهش، نشر و کاربرد این علم است. این مقاله با تمرکز بر مساله‌مندی فضای هنجاری آموزش در ایران در پی آن است با استفاده از رویکرد کیفی و تحلیل و تفسیر مصاحبههای نیمه‌ساختمند بر پایه برداشت دانشجویان دکتری این رشته در دانشگاه‌های دولتی شهر تهران نیمرخ و روایتی از فضای هنجاری آموزش علوم اجتماعی در ایران ارائه دهد. یافتههای پژوهش نشان میدهد، هنجار گریزی و رواج رفتارهای مغایر با استانداردهای علمی و دانشگاهی در فضای آموزش علوم اجتماعی به‌صورت فرایندی، رشد و گسترش یافته است. سپس در فقدان واکنش کنشگران وفادار به ارزش‌ها و استانداردهای علم و اخلاق علم و سکوت و پذیرش آنان، روند «عادی‌سازی هنجارشکنی» با «امتناع تغییر» همسو شده است و درنتیجه عدم تبعیت از هنجارهای علمی به شکل «هنجارشکنی سیستماتیک» درآمده است. ساختار پشتیبان و تسهیل‌کننده این هنجارشکنی سیستمی، مرکب از «سیطره اقتدار اداریِ» همسو و همراستا با «استیلای سیاست بر فضای علم»، نهادهای علمی را عرصه «شکلگیری و بازتولید حلقه‌های قدرت و مکان‌های فرصت» نموده است. به‌گونه‌ای که قدرت و مدیریت متبوع قدرت در نهادهای علمی، فضا را بر حوزه معرفت و کاوشگران و اندیشمندان علم تنگ نموده‌اند. پیدایش چنین زمینه ساختاری به‌نوبه خود به دوام و قوام فضای هنجارشکنی و درنتیجه استمرار روند افول نفوذ و اقتدار علم دامن زده است. چنان‌که می‌توان ادعا کرد هنجارشکنی در فضای علم در چارچوب ساختار کنونی نظام علم در ایران، خصلتی کارکردی یافته است.
نعمت الله فاضلی
دوره 4، شماره 7.8 ، اسفند 1374، ، صفحه 107-133
چکیده
جامعه شناسی هنر و ادبیات، شاخه ای از علم جامعه شناسی است که ساخت و کار کرد اجتماعی هنر و ادبیات و رابطه میان جامعه و هنر و قوانین حاکم بر آنها را بررسی می کند. این شاخه علمی در ایران بسیار نوپاست . در مقاله حاضر تلاش نویسنده آن است تا به نحو مجمل و مختصر موضوع، هدف، تاریخچه، نظریه ها، رهیافت های جامعه شناختی و انواع بررسی های آن را توضیح ...
بیشتر
جامعه شناسی هنر و ادبیات، شاخه ای از علم جامعه شناسی است که ساخت و کار کرد اجتماعی هنر و ادبیات و رابطه میان جامعه و هنر و قوانین حاکم بر آنها را بررسی می کند. این شاخه علمی در ایران بسیار نوپاست . در مقاله حاضر تلاش نویسنده آن است تا به نحو مجمل و مختصر موضوع، هدف، تاریخچه، نظریه ها، رهیافت های جامعه شناختی و انواع بررسی های آن را توضیح دهد و کتاب های جامعه شناسی هنر و ادبیات را که به زبان فارسی منتشر شده اند، معرفی کند. مقاله در پنج بخش سامان یافته است. بخش نخست به تعریف و مسائل و موضوعات جامعه شناسی هنر و ادبیات اختصاص دارد، و در بخش دوم تاریخ جامعه شناسی هنر و ادبیات از قرن هیجدهم تا امروز، و در بخش سوم، رهیافت های اصلی در نظریه های جامعه شناسی هنر و ادبیات در چهار رهیافت. ا - علیت معرفتی ۲- علیت اجتماعی ۳- علیت متقابل و ۴- رهیافت ارتباطی نمادی، توضیح داده شده است.
بی بی عشرت زمانی
دوره 10، شماره 21 ، خرداد 1382، ، صفحه 107-134
چکیده
هدف از این مقاله بررسی چگونگی استفاده از فن آوری های آموزشی در آموزش پیشگیری از اعتیاد در کشورهای پیشرفته است. معرفی روش های آموزش پیرامون اعتیاد، عواقب آن و مسائل معتادان در برنامه درسی و استفاده از شگردهای گوناگون از جمله ایجاد عادات پسندیده است. روش پژوهش، کیفی است. جمع اوری اطلاعات از طریق مصاحبه، بررسی اسناد و مدارک و تحقیق کتابخانه ...
بیشتر
هدف از این مقاله بررسی چگونگی استفاده از فن آوری های آموزشی در آموزش پیشگیری از اعتیاد در کشورهای پیشرفته است. معرفی روش های آموزش پیرامون اعتیاد، عواقب آن و مسائل معتادان در برنامه درسی و استفاده از شگردهای گوناگون از جمله ایجاد عادات پسندیده است. روش پژوهش، کیفی است. جمع اوری اطلاعات از طریق مصاحبه، بررسی اسناد و مدارک و تحقیق کتابخانه ای صورت گرفته است. نتایج پژوهش انجام شده از والدین و دانش آموزان ایرانی که تجاربی از مدارس کشورهای کانادا، امریکا، انگلستان و استرالیا داشته اند (۱۳۷۸ - ۱۳۸۰) نشان داد که در مدارس کشورهای مورد نظر، مسائلی نظیر اعتیاد و ایدز در کلاس های درس مورد بحث و بررسی قرار می گیرد و دانش آموزان ضمن آشنایی با این موارد، به عواقب و آثار مصرف مواد مخدر پی میبرند. نتایج تحقیقی همچنین نشان داد که در کلاس های درس کشورهای پیشرفته، مشکلات جامعه را به صورت باز مطرح می کنند و دانش آموزان برای آنها راه حل می یابند و راه حال های ارائه شده از طرف آنها توسط مسئولان دولتی مورد توجه و بهره برداری قرار می گیرند. بدین منظور، معلمان از شیوه ها و شگردهای مختلف آموزشی استفاده می کنند. در این مقاله سعی شده تا چگونگی برخورد مدارس با این پدیده و نقش دانش آموز در فرآیند آموزش مورد بررسی قرار گیرد.
مریم بیژنی؛ کاظم معتمد نژاد؛ محسن علینی
دوره 16، شماره 46 ، آذر 1388، ، صفحه 107-137
چکیده
این مقاله به مطالعه تحول گفتمان های سیاسی مطبوعات در حوزه دین و دولت در ایران با تاکید برانواع سه گانه مشروعیت قدرت سیاسی در اندیشه ماکس وبر می پردازد و درصدد است تا ضمن بررسی گفتمان های سیاسی رسمی و مشروعیت مورد نظر آنها در نظام جمهوری اسلامی، جایگاه مشروعیت قانونی را در دوران پس از انقلاب مشخص سازد و در عین حال، دور نمایی از وجه غالب ...
بیشتر
این مقاله به مطالعه تحول گفتمان های سیاسی مطبوعات در حوزه دین و دولت در ایران با تاکید برانواع سه گانه مشروعیت قدرت سیاسی در اندیشه ماکس وبر می پردازد و درصدد است تا ضمن بررسی گفتمان های سیاسی رسمی و مشروعیت مورد نظر آنها در نظام جمهوری اسلامی، جایگاه مشروعیت قانونی را در دوران پس از انقلاب مشخص سازد و در عین حال، دور نمایی از وجه غالب مشروعیت در ساختار سیاسی کشور ارائه دهد. تاکید مقاله بر آن است که از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی، مشروعیت قانونی نظام سیاسی همواره در سایه مشروعیت کاریزماتیک و پس از آن در حاشیه مشروعیت سنتی قرار داشته و به نظر می رسد. این روند در آینده نیز همچنان تقویت می شود.
وحید قاسمی
چکیده
مقاله حاضر برگرفته از پژوهشی است که با همین عنوان طی سال‌های 1385 و 1386 به انجام رسیده است. در این پژوهش، پژوهشگران با دو پرسش اصلی مواجه بوده‌اند: اول اینکه بر روی مقیاس احساس بی‌عدالتی، موقعیت معلمان شهر زنجان در کجا قرار دارد؟ و دوم آنکه از بین متغیرهای احساس تعلق، احساس محرومیت، عدالت درون سازمانی، منزلت شغلی، منطقه محل سکونت و سطح ...
بیشتر
مقاله حاضر برگرفته از پژوهشی است که با همین عنوان طی سال‌های 1385 و 1386 به انجام رسیده است. در این پژوهش، پژوهشگران با دو پرسش اصلی مواجه بوده‌اند: اول اینکه بر روی مقیاس احساس بی‌عدالتی، موقعیت معلمان شهر زنجان در کجا قرار دارد؟ و دوم آنکه از بین متغیرهای احساس تعلق، احساس محرومیت، عدالت درون سازمانی، منزلت شغلی، منطقه محل سکونت و سطح تحصیلات، کدام متغیر با احساس بی‌عدالتی رابطه معنادار داشته و شدت رابطه کدام متغیر بیشتر است؟ مبنای نظری برای طرح فرضیه چند متغیره، دو رویکرد نظری مبادله و محرومیت نسبی بوده است. همچنین مطالعات تجربی پیشین مرتبط با موضوع در ورود برخی از متغیرها به مدل مفروض نقش داشته‌اند. فرضیه پژوهش در قالب یک مدل ساختاری و چندمتغیره طرح شده است. مطالعه به روش پیمایشی، با نمونه سهیمه‌ای به حجم 271 نفر از میان جامعه آماری معلمان ناحیه 2 شهر زنجان شامل 1525 نفر با استفاده از پرسشنامه دارای اعتبار و قابلیت اعتماد به انجام رسیده است. نتایج نشان میدهد که بر اساس یک گروه‌بندی سه مقوله‌ای بر روی مقیاس احساس بی‌عدالتی، حدود 91 درصد از نمونه مورد مطالعه دارای احساس بی عدالتی، حدود 5 درصد دارای احساس عدالت و حدود 2 درصد نیز در حد وسط قرار گرفته‌اند. سایرین به دلیل پاسخ‌های غیردقیق به پرسش‌ها، قابل طبقه‌بندی نبوده‌اند. برآورد شاخصهای کلی نیکویی برازش و همچنین ضرایب ساختاری و اندازه گیری، کلیت مدل طرح شده را تأیید میکنند هر چند برخی اصلاحات در آن می‌تواند به بهبود مدل در مطالعات آینده کمک کند
احمد کلاته ساداتی
چکیده
آموزش پزشکی، میدانی است متشکل از روابط و مناسبات پیچیده‌ی قدرت که نیروهای تعیین‌کننده آن در درون و از بیرون میدان، اِعمال قدرت میکنند. عدم توازن بین نیروها، به برساخت‌های اجتماعی نامتعارف بخصوص در حرفه‌ای‌گرایی پزشکی می‌انجامد. هدف تحقیق حاضر، کشف و واکاوی موضوع در آموزش پزشکی در ایران است. در چارچوب مطالعهای انتقادی و در ...
بیشتر
آموزش پزشکی، میدانی است متشکل از روابط و مناسبات پیچیده‌ی قدرت که نیروهای تعیین‌کننده آن در درون و از بیرون میدان، اِعمال قدرت میکنند. عدم توازن بین نیروها، به برساخت‌های اجتماعی نامتعارف بخصوص در حرفه‌ای‌گرایی پزشکی می‌انجامد. هدف تحقیق حاضر، کشف و واکاوی موضوع در آموزش پزشکی در ایران است. در چارچوب مطالعهای انتقادی و در سطح ملی، با 29 مشارکت‌کننده اعم از دانشجویان و مسئولین در جایگاههای مرتبط با آموزش پزشکی، مصاحبه‌ای نیمه ساختاریافته انجام شد و داده‌ها با روش تحلیل مضمون انتقادی، کاویده شد. نتایج نشان داد که صورت‌بندی تعاملات و مناسبات قدرت در آموزش پزشکی، به تغییر نگرش عمیق نسبت به آرمان‌های پزشکی و شکلگیری نوعی احساس ازخودبیگانگی در دانشجویان انجامیده است. شیوه‌نامه‌های آموزشی، روند پرولتاریایی شدن دانشجو را تسهیل کرده و اقتدار حرفهای او را تنزل میدهد. مضامین احصاء‌شده عبارت‌اند از بهره‌دادگی، ازخودبیگانگی و حرفه‌ای‌زدایی. اصلاحات فوری در برنامه‌ی درسی، ایجاد تنوع رشته‌ای در دوره‌ی پزشکی عمومی متناسب با نیازهای جامعه، ایجاد تناسب بین بازار کار و توسعه‌ی دوره‌های تخصصی و اصلاح در نظام پرداخت پیشنهاد می‌شود. در لایه‌ای عمیق‌تر، شناسایی سازوکار قدرت در بدنه سیاست‌گذاری و پهنه تصمیم‌سازی که با وضعیت پیش‌گفته مرتبط است، یک امر پژوهشی و یک راهبرد سیاست‌گذارانه است که پیشنهاد می‌گردد.
منصور وثوقی؛ عبدالرسول هاشمی
دوره 11، شماره 26 ، شهریور 1383، ، صفحه 109-140
چکیده
مشارکت سیاسی یکی از معیارهای توسعه سیاسی به طور خاص و توسعه به طور کلی است و پرداختن به آن می تواند روشنگر یکی از ابعاد مهم توسعه باشد. هدف از این تحقیق بررسی و شناخت عوامل اجتماعی موثر بر مشارکت سیاسی روستاییان است تا از این طریقی برخی از نظریاتی را که تحت عنوان نوسازی مطرح شده است، بتوان در جامعه مورد مطالعه آزمون نمود. برخی از این ...
بیشتر
مشارکت سیاسی یکی از معیارهای توسعه سیاسی به طور خاص و توسعه به طور کلی است و پرداختن به آن می تواند روشنگر یکی از ابعاد مهم توسعه باشد. هدف از این تحقیق بررسی و شناخت عوامل اجتماعی موثر بر مشارکت سیاسی روستاییان است تا از این طریقی برخی از نظریاتی را که تحت عنوان نوسازی مطرح شده است، بتوان در جامعه مورد مطالعه آزمون نمود. برخی از این عوامل که در نظریات دانیلی لرنر، اینکلس و اسمیت، رابرت دال، لیپست و هانتینگتن به عنوان عوامل نوسازی کننده جامعه و رواج دهنده اشکال جدید رفتارهای اجتماعی بیان شده اند عبارتند از وضعیت اقتصادی، شغل، تحصیلات، ارتباط با شهر، استفاده از وسایل ارتباط جمعی، علاوه بر این برخی عوامل روانشناختی مانند احساس بی قدرتی و اعتماد به دولت نیز مورد بررسی قرار گرفته اند. فرضیه اصلی تحقیقی این است که با بهبود شاخص های اجتماعی، مشارکت سیاسی افزایش یافته است. این فرضیه در دو بعد مشارکت سیاسی رسمی و غیررسمی مورد بررسی و سنجش قرار گرفت. روش تحقیق مورد استفاده روش پیمایشی بوده که با استفاده از تکنیک پرسشنامه انجام شد. جامعه مورد مطالعه سرپرستان خانوارهای روستایی دهستان حومه شهرستان بوشهر بود. با استفاده از نمونه گیری چند مرحله ای سه روستای چاه کوتاه، آب طویل و تل اشکی که معرف سه سطح توسعه یافتگی بالا، متوسط و پایین بودند به طور تصادفی انتخاب شده و از میان این روستاها نسبت به تعیین حجم نمونه مجموعاً به تعداد ۲۵۰ مورد و توزیع آنها با توجه به میزان جمعیت هر روستا اقدام شد. نتایج تحقیقی حاکی است که بین دو نوع مشارکت سیاسی رسمی و غیررسمی در خصوصی متغیرهای مورد مطالعه تفاوت قابل ملاحظه ای وجود دارد. به این صورت که مشارکت سیاسی غیررسمی همراه با افزایش سطح تحصیلات، ارتباط با شهر و استفاده از رسانه های گروهی افزایش یافته است اما مشارکت سیاسی رسمی تنها در سطح متوسط ارتباط با شهر و تحصیلات ابتدایی بیشتر شده است و پس از آن رو به کاهش داشته است. از طرف دیگر مشارکت رسمی همبستگی بسیاری با اعتماد به دولت داشته و هر چه اعتماد به دولت بیشتر بوده، مشارکت سیاسی رسمی بیشتر شده است. در حالی که رابطه معنی داری بین این عاملی و مشارکت سیاسی غیررسمی به دست نیامد. این موضوع نشان می دهد که مشارکت سیاسی غیررسمی بیش از جنبه رسمی مشارکت مرتبط با شاخص های توسعه و تأیید کننده نظریات نوسازی است. در صورتی که ساختار سیاسی و عوامل محیطی در مشارکت سیاسی رسمی نقش زیادی دارند.
سید آیت الله میرزایی
دوره 14، شماره 37 ، خرداد 1386، ، صفحه 109-139
چکیده
کبوترخانه ها یا برج های کبوتر که به طور پراکنده در ایران و برخی کشورهای دیگروجود دارند، به منزله یکسازه فرهنگی - اقتصادی، دارای کار کرد هایی در نظام کشاورزی و معیشت انسان هستند. این سازه، علاوه براینکه منظره دل انگیزی ازمعماری هنرمندانه ارایه می کند، دارای کار ویژه هایی است که همگی در جهت حفظ و بقای کبوترها به منظور بهره برداری از آنها ...
بیشتر
کبوترخانه ها یا برج های کبوتر که به طور پراکنده در ایران و برخی کشورهای دیگروجود دارند، به منزله یکسازه فرهنگی - اقتصادی، دارای کار کرد هایی در نظام کشاورزی و معیشت انسان هستند. این سازه، علاوه براینکه منظره دل انگیزی ازمعماری هنرمندانه ارایه می کند، دارای کار ویژه هایی است که همگی در جهت حفظ و بقای کبوترها به منظور بهره برداری از آنها در نظام کشاورزی سنتی، با مهارت ساخته شده‌اند. مقاله حاضر با مقایسه قدمت، موقعیت جغرافیایی، مکان استقرار و نیز اهداف کاربردی کبوتر خانه های ایران و انگلستان، ضمن بیان ویژگی‌های معماری درونی و بیرونی برجهای کبوتر در این دو کشور به رابطه این سازه با عملکردهای آن می‌پردازد.
شجاع احمدوند؛ امیر مقدور مشهود
چکیده
مشروعیت پل ارتباطی حاکم با اتباع است. نمود و کیفیت این پل ارتباطی منوط به وضعیت دو سوی آن است. یعنی نه تنها حاکم در تلاش برای اثبات مشروعیت خود متوسل به گفتمان‌های معنا بخش می‌گردد، بلکه تعاملات اجتماعی و منطق زیستی جاری در جوامع، نقشی اساسی بر شمایل و سمت و سوی مشروعیت حاکم ایفا میکند. شکل و شمایل حاصل از فرایندهای دو گانه فوق، تنها ...
بیشتر
مشروعیت پل ارتباطی حاکم با اتباع است. نمود و کیفیت این پل ارتباطی منوط به وضعیت دو سوی آن است. یعنی نه تنها حاکم در تلاش برای اثبات مشروعیت خود متوسل به گفتمان‌های معنا بخش می‌گردد، بلکه تعاملات اجتماعی و منطق زیستی جاری در جوامع، نقشی اساسی بر شمایل و سمت و سوی مشروعیت حاکم ایفا میکند. شکل و شمایل حاصل از فرایندهای دو گانه فوق، تنها در قامت نهادها قابل شناسایی است. بنابراین زمانی که از مشروعیت حاکمیت صحبت به میان میآید منظور نهادهایی است که مبین و تجلی گاه این مفهوم هستند. تبارشناسی مشروعیت به معنای اتخاذ رهیافتی است که چگونگی شکلگیری نهادهای یاد شده را نشان میدهد. اهم یافتههای این مقاله چگونگی شکلگیری نهادهای مشروعیت در دوره صفویه ناشی از شکافهای گفتمانی است. در نهایت خواهیم دید که از تجمیع این نهادها، الگوی مشروعیت حاکمیت در دوره صفویه شکل میگیرد
جامعه شناسی
سید محسن میرسندسی
چکیده
این تحقیق با هدف بررسی نظری و پیمایش مسئله مصونیت فرهنگی جوانان در شهر مشهد انجام‌گرفته است. شاخص کلی مصونیت از ترکیب چهار خرده شاخص مصونیت روانی، اجتماعی، ارتباطی و فکری تهیه‌شده است. حجم نمونه 512 نفر از جوانان سنین 18-29 سال بود که نسبت زنان و مردان تقریباً برابر و میانگین سن پاسخگویان، 21 سال است. میانگین مصونیت فرهنگی اعضای نمونه ...
بیشتر
این تحقیق با هدف بررسی نظری و پیمایش مسئله مصونیت فرهنگی جوانان در شهر مشهد انجام‌گرفته است. شاخص کلی مصونیت از ترکیب چهار خرده شاخص مصونیت روانی، اجتماعی، ارتباطی و فکری تهیه‌شده است. حجم نمونه 512 نفر از جوانان سنین 18-29 سال بود که نسبت زنان و مردان تقریباً برابر و میانگین سن پاسخگویان، 21 سال است. میانگین مصونیت فرهنگی اعضای نمونه بالاتر از حد متوسط و برابر 3.39 است. اعضای نمونه موردبررسی بالاترین حد مصونیت را در بُعد فکری دارا هستند که بیانگر مثبت اندیشی بسیار بالا و رویکرد اظهاری اعضای نمونه است. از سوی دیگر کمترین مصونیت اعضای نمونه از حیث اجتماعی است. بدین معنا که آنها تا حدی در برابر این آسیب قرار دارند که در تعاملات خود با دیگران به آنها به دیده ابزاری نگاه شود. نتایج رگرسیون نشان داد 26.4 درصد از تغییرات موجود در مصونیت فرهنگی، تابع متغیرهای مستقل تحقیق است. فقدان انگیزه برای پیشرفت خشونت و ناسازگاری در خانواده، ضعف تربیت دینی و میزان تحصیلات بیشترین تأثیر را بر مصونیت فرهنگی می‌گذارد. بدین ترتیب که با فقدان انگیزه پیشرفت، خشونت و ناسازگاری در خانواده و ضعف تربیت دینی تأثیر معکوس بر مصونیت فرهنگی گذاشته و موجب آسیب‌پذیری افراد از این حیث میشوند. اما تحصیلات تأثیر مثبتی بر مصونیت فرهنگی افراد می‌گذارد.
محمود مشفق؛ محمد شکفته گوهری
چکیده
شهرستانهای مرزی کشور مناطقی استراتژیک و حیاتی هستند که تعادل جمعیتی این مناطق نقشی مهم در حفظ امنیت داخلی کشور دارد. متأسفانه بسیاری از شهرستانهای مرزی توان و پتانسیل حفظ جمعیت خود را ندارند و با روند مهاجرفرستی فزاینده روبه‌رو هستند. این پژوهش به تحلیل عوامل مؤثر بر شاخصهای مهاجرت 118 شهرستان مرزنشین پرداخته است. قلمرو زمانی ...
بیشتر
شهرستانهای مرزی کشور مناطقی استراتژیک و حیاتی هستند که تعادل جمعیتی این مناطق نقشی مهم در حفظ امنیت داخلی کشور دارد. متأسفانه بسیاری از شهرستانهای مرزی توان و پتانسیل حفظ جمعیت خود را ندارند و با روند مهاجرفرستی فزاینده روبه‌رو هستند. این پژوهش به تحلیل عوامل مؤثر بر شاخصهای مهاجرت 118 شهرستان مرزنشین پرداخته است. قلمرو زمانی پژوهش شامل روند تغییرات مهاجرت بر اساس دادههای سرشماری در فاصله سال‌های 95-1390 است. برای آزمون فرضیات تحقیق از الگوی تحلیلی تاپسیس، آزمون-های معناداری پیرسون و رگرسیون، آزمونهای موران عمومی، الگوی فضایی بر اساس نقاط داغ و تحلیل کلاستر استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که میان مهاجرپذیری، خالص مهاجرت، ناخالص مهاجرت و توسعه شهرستانهای مرزنشین رابطه مثبت و معناداری برقرار است. توسعهیافتگی قادر به تبیین بیش از 19 درصد تغییرات خالص مهاجرت این شهرستانها است. همچنین آزمون خوشهای ماتریس دووجهی متغیرهای توسعه-یافتگی و خالص مهاجرت نشان داد که عمدتاً شهرستانهای مرزنشین مهاجرفرست بوده و از نظر توسعهیافتگی نیز در خوشههای سوم و چهارم (پایین‌ترین سطح توسعه) قرار دارند. میزان خالص مهاجرتی تمایل به متمرکز شدن در فضا دارد. به‌طوری‌که تجمع فضایی لکههای سرد (مهاجر فرستی بیشتر) متعلق به برخی شهرستانهای مرزنشین استان‌های اردبیل، کرمانشاه، ایلام و خراسان جنوبی است.
محمدرضا طالبان
چکیده
متون جامعهشناسی و روانشناسی دین و دادههای توصیفی به‌دست‌آمده از پیمایش‌ها و تحقیقات متعدد در جوامع مختلف، ازجمله ایران، همگی حکایت از آن دارند که در طیف وسیعی از سنجه‌ها، زنان مذهبی‌تر از مردان هستند. باوجوداین، تبیین چرایی آن هنوز یک معمای علمی محسوب می‌شود. در مقاله پژوهشی حاضر، ابتدا تلاش گردید در سطح نظری با مروری تحلیلی ...
بیشتر
متون جامعهشناسی و روانشناسی دین و دادههای توصیفی به‌دست‌آمده از پیمایش‌ها و تحقیقات متعدد در جوامع مختلف، ازجمله ایران، همگی حکایت از آن دارند که در طیف وسیعی از سنجه‌ها، زنان مذهبی‌تر از مردان هستند. باوجوداین، تبیین چرایی آن هنوز یک معمای علمی محسوب می‌شود. در مقاله پژوهشی حاضر، ابتدا تلاش گردید در سطح نظری با مروری تحلیلی بر تبیینهای نظری مربوط به شکاف جنسیتیِ مذهبی در ادبیات جامعهشناسی، استدلالهای اصلی تئوریهای جایگاه ساختاری، محرومیت، جامعهپذیری و ریسکپذیری/ریسکگریزی در قالب فرضیات تحقیق، استخراج و فرموله شوند. سپس، در سطح تجربی تلاش گردید تا با مقابله این فرضیات با دادههای حاصل از جمعیت ملّی مسلمانان ایرانی میزان انطباق و تناظر فرضیات یا پیشبینیهای نظری مزبور با داده‌ها و شواهد تجربی مورد ارزیابی و داوری قرار گیرد. نتایج تحقیق، حمایتهای تجربی برای نظریه‌های محرومیت، جامعهپذیری و ریسکپذیری/ریسکگریزی به ارمغان آورد؛ درحالیکه نظریه جایگاه ساختاری نتوانست از حمایت تجربی برخوردار گردد.
سیدمسعود علوی
چکیده
با ظهور فناوری‌های نوین ارتباطی و گستردگی اینترنت، جهان وارد دوران جدیدی شده است که با عناوین ویژه‌ای مانند «جامعه اطلاعاتی» و «جامعه شبکه‌ای» از دوره‌های پیش از خود متمایز می‌شود. در دو دهه اخیر، همراه با توسعه و تکامل بسیار سریع ارتباطات رایانهای و گسترش روزافزون دسترسی مردم جوامع گوناگون به اینترنت، شبکههای ...
بیشتر
با ظهور فناوری‌های نوین ارتباطی و گستردگی اینترنت، جهان وارد دوران جدیدی شده است که با عناوین ویژه‌ای مانند «جامعه اطلاعاتی» و «جامعه شبکه‌ای» از دوره‌های پیش از خود متمایز می‌شود. در دو دهه اخیر، همراه با توسعه و تکامل بسیار سریع ارتباطات رایانهای و گسترش روزافزون دسترسی مردم جوامع گوناگون به اینترنت، شبکههای رایانهای و تلفن‌های همراه، کوشش‌های نظری بسیاری صرف یافتن الگوهای مناسب برای مطالعه فضای مجازی و ابعاد و تأثیرات سیاسی و اجتماعی آن شده است. در جریان این تلاشها مفهوم حوزه عمومی در چارچوب نظریات یورگن هابرماس جایگاه برجستهای یافته است. هدف اصلی این پژوهش آن است که روشن نماید آیا از دیدگاه کارشناسان علوم ارتباطات و علوم سیاسی در دانشگاه‌های ایران حوزه عمومی‌در فضای مجازی تشکیل شده است؟ و آیا وبلاگ‌ها و شبکههای اجتماعی را می‌توان به عنوان مصادیق حوزه عمومی‌مجازی در نظر گرفت.
برای انجام این پژوهش از روش پیمایش استفاده شده است. بدین ترتیب که ابتدا با استفاده از نظرات اساتید علوم ارتباطات در قالب توزیع پرسشنامه، مولفه‌های 24 گانه برای سنجش نظر پاسخگویان درباره شاخص‌ها و متغیرهای حوزه عمومی مجازی مشخص شد. در مرحله بعد مولفه‌های 24 گانه به همراه پرسش‌های دیگری که ما را در تحلیل یافته‌ها یاری می‌رساند در قالب پرسشنامه‌ای تنظیم و میان پاسخگویان توزیع و اطلاعات لازم جمع آوری شد.
یافتههای پژوهش نشان میدهد که از دیدگاه کارشناسان علوم ارتباطات و علوم سیاسی دانشگاه‌های کشور سه متغیر مستقل حوزه عمومی در فضای مجازی شکل گرفته است و وبلاگ‌ها و شبکههای اجتماعی از مصادیق حوزه عمومی در فضای مجازی هستند. همچنین یافتههای پژوهش نشان دهنده آن است که نظریه حوزه عمومی قابل بکارگیری در حوزه مجازی است اما ویژگی‌های فضای مجازی و ارتباطات با واسطه رایانهای، حوزه عمومی را فضایی متکثر و چند پاره ساخته است که با مدل سنتی حوزه عمومی متفاوت است.
نورالدین رضوی زاده
دوره 12، شماره 31 ، آذر 1384، ، صفحه 111-114
چکیده
این مقاله برگرفته از تحقیقی پیمایشی در مورد بررسی تاثیر رسانهها بر تمایلروستاییان در تغییر سبک زندگی است. برای این منظور هم میزان استفاده از رسانههای مختلف در بین روستاییان مورد بررسی و سنجش قرار گرفت و هم تمایلات آنها در سبک زندگی (مصرف مادی) که متغیر وابسته تحقیق محسوب می شود. اطلاعات این تحقیق از طریق تکمیل۴۶۶ پرسشنامه در ۶۴ روستا ...
بیشتر
این مقاله برگرفته از تحقیقی پیمایشی در مورد بررسی تاثیر رسانهها بر تمایلروستاییان در تغییر سبک زندگی است. برای این منظور هم میزان استفاده از رسانههای مختلف در بین روستاییان مورد بررسی و سنجش قرار گرفت و هم تمایلات آنها در سبک زندگی (مصرف مادی) که متغیر وابسته تحقیق محسوب می شود. اطلاعات این تحقیق از طریق تکمیل۴۶۶ پرسشنامه در ۶۴ روستا در استان های اصفهان، آذربایجان غربی، خوزستان و گلستان جمع آوری شد. تدوین چارچوب نظری تحقیق با استفاده از نظریه کاشتجرجگرینرصورت گرفت. در بخش یافته ها برای سنجش تاثیر استفاده از رسانه ها بر تمایل به تغییر سبک زندگی، از آزمون آماری رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر استفاده شد. یافته های تحقیق نشان می دهد استفاده از تلویزیون، ویدئو و تماشای تلویزیون های خارجی بر نگرش روستاییان به زندگی شهری و تمایل به تغییر سبک زندگی یا تمایلات آنها در مصرف مادی تأثیرگذار است.
محمد سعید کذایی؛ خاطره خطیبی
دوره 13، شماره 33 ، خرداد 1385، ، صفحه 111-153
چکیده
حضور در فضائی مجازی و استفاده از آن، خصوصاً در کلان شهرهای در حال گذار جهان سومی ما، چه با انگیزه های حرفهای باشد. چه با انگیزه های فراغتی، چه مداوم و پیوسته باشد و چه حاشیهای و مقطعی، بنا به ویژگی ها، خصوصیات، امکانات وکارکردهای خاص این فضا، تاثیرات عمیقی بر جنبههای متفاوت هویت و به تبع آن، برسبک زندگی کاربران ایرانی، خصوصا جوانان ...
بیشتر
حضور در فضائی مجازی و استفاده از آن، خصوصاً در کلان شهرهای در حال گذار جهان سومی ما، چه با انگیزه های حرفهای باشد. چه با انگیزه های فراغتی، چه مداوم و پیوسته باشد و چه حاشیهای و مقطعی، بنا به ویژگی ها، خصوصیات، امکانات وکارکردهای خاص این فضا، تاثیرات عمیقی بر جنبههای متفاوت هویت و به تبع آن، برسبک زندگی کاربران ایرانی، خصوصا جوانان که بزرگترین طیف مخاطبان و فعالان این فضا هستند، خواهد گذاشت. در حقیقت، کاربران ایرانی با توجه به ساختارهای عینی و ذهنی موجود در جهان واقعی نشان و بنا به نوع و میزان استفاده شان از اینترنت، طیف گستردهای از تاثیرات و تغییرات را به طور تدریجی پذیرا می شوند. در مقاله حاضر به طور مشخص ما در پی بررسی و مطالعه برخی از تاثیرات اجتماعی حضور در فضای مجازی و استفاده از اینترنت به مثابه یکی از تکنولوژی های جدید ارتباطی بر هویت کاربران ایرانی، خصوصا کاربران جوان هستیم. یافته های حاصل از پیمایش در بین ۳۰۵ نفر از کاربران ایرانی حاکی از آن است که حضور در فضای مجازی و استفاده از اینترنت باعث شکلگیری و تقویت هویت مدرن در بین کاربران ایرانی، خصوصا کاربران جوان می شود. به همان سان ، میزان دست یابی به هویت مدرن در فضای مجازی نیز خود، تابعی از میزان مصرف، نوع مصرف و نحوه ارائه و مدیریت خود کاربرایرانی درفضای مجازی است.
محمود شهابی
چکیده
فناوری که ابتدا برای برآوردن نیازهای انسان به وجود آمد، به مرور در ترکیب با دیگر برساخته‌های فرهنگی و اجتماعی کارکردهای نوینی یافت. اتومبیل به عنوان بخشی از گفتمان فناوری که امروزه در تمام جوامع مشهود است، پس از ورود به ایران، الگوهای جدیدی در نحوه انطباق و مصرف پیدا کرد و به یکی از پرطرفدارترین ابعاد فرهنگ عامه و حوزه علاقمندی ...
بیشتر
فناوری که ابتدا برای برآوردن نیازهای انسان به وجود آمد، به مرور در ترکیب با دیگر برساخته‌های فرهنگی و اجتماعی کارکردهای نوینی یافت. اتومبیل به عنوان بخشی از گفتمان فناوری که امروزه در تمام جوامع مشهود است، پس از ورود به ایران، الگوهای جدیدی در نحوه انطباق و مصرف پیدا کرد و به یکی از پرطرفدارترین ابعاد فرهنگ عامه و حوزه علاقمندی جوانان تبدیل شد. این پژوهش در پی آن است که با توصیفی اکتشافی و تحلیلی از معانی ذاتی و برساخته اتومبیل، دریابد که استفاده از خودروی شخصی در بین جوانان شهر تهران چه دلالتها، کارکردها و کژکارکردهایی را با خود همراه میسازد. بنا به ماهیت موضوع و عدم نظریات پیشینی در این زمینه و دست یافتن به لایههای عمیق‌تر ذهنی، برای این تحقیق از میان روش‌های کیفی، نظریه مبنایی انتخاب شد. پس از بررسی نظریات مرتبط با فرهنگ اتومبیل، «انگیزهها، معانی و کارکردهای متنوع استفاده از اتومبیل» و شرایط علّی، زمینهای، مداخلهگر، استراتژیهای کنش و پیامدهای مؤثر بر آن شناسایی شد. با وجود تلقی اتومبیل به مثابه یک تکنولوژی خنثی، دادههای این پژوهش بر معنای فرهنگی و اجتماعی اتومبیل تأکید دارد.
محسن کرمانی نصرابادی؛ ابوالفضل دلاوری
چکیده
چکیده با اوج گرفتن مباحثات و مجادلات ناشی از چرخش پسامدرن و رواج رهیافت‌های پساساختارگرایی و پسامارکسیم در ادبیات علوم اجتماعی، مفاهیم ایدئولوژی، هژمونی، گفتمان، سوژه، قدرت و مقاومت به پرکاربردترین و مناقشه‌برانگیزترین مفاهیم در حوزه مطالعات سیاسی و اجتماعی بدل شدند. دستاورد این منازعات فکری شکلگیری طیف وسیعی از نظریات و تفاسیر ...
بیشتر
چکیده با اوج گرفتن مباحثات و مجادلات ناشی از چرخش پسامدرن و رواج رهیافت‌های پساساختارگرایی و پسامارکسیم در ادبیات علوم اجتماعی، مفاهیم ایدئولوژی، هژمونی، گفتمان، سوژه، قدرت و مقاومت به پرکاربردترین و مناقشه‌برانگیزترین مفاهیم در حوزه مطالعات سیاسی و اجتماعی بدل شدند. دستاورد این منازعات فکری شکلگیری طیف وسیعی از نظریات و تفاسیر در مورد این مفاهیم بود. به فراخور، در سال‌های اخیر نیز گرایش و علاقه فراوانی در فضای فکری جامعه ما به ویژه در قالب رواج نظریه و روش تحلیل گفتمان ایجاد گردیده است. لیکن، در مواردی مشاهده می‌شود که این مفاهیم بدون توجه به مبانی و آگاهی از تشابهات و تمایزات نظری و مفهومی میان آنها استعمال می‌شود. بر همین اساس، در این مقاله تلاش گردیده است با اخذ رویکردی تحلیلی و انتقادی تشابهات و تمایزات این مفاهیم در میان دیدگاه مهمترین نظریه‌پردازن این حوزه همچون مارکس، آلتوسر، گرامشی، فوکو و لاکلائو و موفه مورد مطالعه و تبیین قرار گیرد. نتایج حاصل از این مطالعه بیانگر این نکته است که هر یک از مفاهیم فوق در نظریه‌های مختلف معنای متفاوتی می‌یابند؛ لذا محققان باید پیش از کاربست هر یک از مفاهیم فوق با مشخص نمودن نوع رویکرد نظری مورد نظر خود مفاهیم را در معنای مناسب به کار گیرند. چرا که مفهوم سنتی ایدئولوژی و هژمونی دارای بار ارزشی بوده و مبتنی بر وجود حقیقت استعلایی است. در حالی که تحلیل‌گران گفتمان منکر وجود حقیقت‌اند و معتقدند که این گفتمان‌ها هستند که به تعریف حقیقت می‌پردازند. مفاهیم کلیدی: گفتمان، ایدئولوژی، هژمونی، سوژه، قدرت، حقیقت
محمد علی خلیلی اردکانی؛ بهاره آروین؛ فرزاد توسلی فرشه
چکیده
اعتماد اجتماعی یکی از جنبه های مهم روابط انسانی، است که زمینه را برای ایجاد ارتباط و همکاری میان اعضای جامعه فراهم می کند. از این روی اعتماد اجتماعی همواره از اهمیت زیادی برخوردار بوده است. در جوامع مدرن ایجاد تغییرات گسترده در شیوه ساماندهی اجتماعی، تقسیم کار گسترده، افزایش فاصله زمانی و مکانی روابط، و افزایش عدم تعین در حیات اجتماعی ...
بیشتر
اعتماد اجتماعی یکی از جنبه های مهم روابط انسانی، است که زمینه را برای ایجاد ارتباط و همکاری میان اعضای جامعه فراهم می کند. از این روی اعتماد اجتماعی همواره از اهمیت زیادی برخوردار بوده است. در جوامع مدرن ایجاد تغییرات گسترده در شیوه ساماندهی اجتماعی، تقسیم کار گسترده، افزایش فاصله زمانی و مکانی روابط، و افزایش عدم تعین در حیات اجتماعی موجب شده است که اعتماد اجتماعی به ویژه دو بعد اعتماد تعمیم یافته و نهادی آن بیش از پیش اهمیت و ضرورت پیدا کند. این پژوهش درصدد تبیین جامعه شناختی اعتماد اجتماعی جوانان شهر مشهد است. حجم نمونه 384 نفر محاسبه شده، و نمونه گیری به روش خوشه ای چندمرحله ای انجام گرفته است.در این پژوهش اعتماد اجتماعی در سه بعد بین شخصی، تعمیم یافته و نهادی مورد سنجش قرار گرفته است. یافته های توصیفی پژوهش نشان داد که میزان اعتماد اجتماعی در بین 5/25 درصد از پاسخگویان زیاد، 1/53 درصد متوسط و 4/21 درصد کم می باشد. فرضیات تحقیق مستخرج از مدل نظری، دلالت بر وجود رابطه متغیرهای گستردگی روابط اجتماعی، احساس عدالت، و فردگرایی خودخواهانه با اعتماد اجتماعی دارد. در سطح تجربی، استدلال های نظری تحقیق از طریق روش تحلیل رگرسیون مورد داوری قرار گرفته است. بر مبنای نتایج تبیینی تحقیق، همبستگی معناداری بین هر سه متغیر مستقل و ابعاد اعتماد اجتماعی وجود دارد. با توجه به نتایج بدست آمده از آزمون رگرسیون گام به گام متغیرهای گستردگی روابط اجتماعی و احساس عدالت در مدل نهایی باقی ماندند و متغیر فردگرایی خودخواهانه اگرچه همبستگی معناداری با اعتماد اجتماعی دارد اما به عنوان متغیر پیش بین از مدل نهایی خارج گردید. بر اساس ضریب تعیین تعدیل شده بدست امده در مدل نهایی، می توان گفت که 36 درصد از تغییرات اعتماد اجتماعی توسط دو متغیر احساس عدالت و گستردگی روابط اجتماعی تبیین می شود.
محمود جمعه پور
چکیده
چکیده این مقاله به دنبال آن است تا با یک نگاه دقیق تر و بر اساس روش‌های علمی سطح توسعه و عدم تعادل در استان تهران را مورد بررسی و تحلیل قرار دهد. این تحقیق از نوع کاربردی و روش آن توصیفی تحلیلی است. اتکاء این تحقیق در گردآوری اطلاعات بر روش اسنادی است، پس از گردآوری آمار، اطلاعات و اسناد موجود در ارتباط با موضوع، ابتدا گروهی از متغیرها ...
بیشتر
چکیده این مقاله به دنبال آن است تا با یک نگاه دقیق تر و بر اساس روش‌های علمی سطح توسعه و عدم تعادل در استان تهران را مورد بررسی و تحلیل قرار دهد. این تحقیق از نوع کاربردی و روش آن توصیفی تحلیلی است. اتکاء این تحقیق در گردآوری اطلاعات بر روش اسنادی است، پس از گردآوری آمار، اطلاعات و اسناد موجود در ارتباط با موضوع، ابتدا گروهی از متغیرها انتخاب شده‌اند که بتوانند توصیف گر شرایط موجود اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، رفاهی، تولیدی و زیر بنایی نواحی یا شهرستانها و منعکس کننده سطح توسعه منطقه یا استان باشند. در انتخاب متغییرها در دسترس بودن اطلاعات و وزن و اعتبار متغییرها در تبیین موضوع ملاک عمل قرار گرفته است. سپس با استفاده از مدل‌های آماری برای تحلیل وضعیت نواحی از نظر سطح توسعه و تعادل شاخص سازی شده است. شاخص‌ها و ضرایب بدست آمده به کمک روش‌های آمار استنباطی، از جمله تکنیک تاکسونومی عددی، روش ضریب همبستگی و ضریب اختلاف ویلیامسون مورد تحلیل قرار گرفته و نتایج حاصل از شاخص سازی و استنباط آماری با استفاده ازGIS به نقشه تبدیل و مورد تحلیل فضایی قرار گرفته است. نتایج حاصل از تحلیل آماری و فضایی نشان دهنده گروه‌های گوناگونی از نواحی با سطوح متفاوت توسعه و نابرابری فزاینده است. یافتههای تحقیق نشان میدهد که توسعه در سطح استان نه تنها نامتعادل است، بلکه روند عدم تعادل در جهت نابرابری بیشتر عمل میکند و تنها توجه به شهرهای میانی و کوچک می‌تواند این روند را متوقف سازد و به بهبود برابری و تعادل توسعه در سطح مناطق کمک نماید، که دستیابی به این مهم نیز نیازمند برنامه‌ریزی منطقه‌ای و عمل در چارچوب آن است.
امیر حمزه مهرابی
دوره 12، شماره 32 ، اسفند 1384، ، صفحه 113-137
چکیده
هدف اصلی این پژوهش، ارزیابی تئوری دو عاملی فردریک هرزبرگ در شهر قم استو محقق در پی آن است تا روشن سازد که نتایج حاصل از تحقیقات وی در شهر پنسیلوانیای امریکا، در شهر قم نیز تایید می شود یا خیر؟برای این منظور، تئوری دو عاملی هرزبرگ به عنوان چارچوب نظری تحقیق برگزیده شد. به اقتضای توانایی محقق و محدودیت زمان و منابع مالی، شهر قم به عنوان ...
بیشتر
هدف اصلی این پژوهش، ارزیابی تئوری دو عاملی فردریک هرزبرگ در شهر قم استو محقق در پی آن است تا روشن سازد که نتایج حاصل از تحقیقات وی در شهر پنسیلوانیای امریکا، در شهر قم نیز تایید می شود یا خیر؟برای این منظور، تئوری دو عاملی هرزبرگ به عنوان چارچوب نظری تحقیق برگزیده شد. به اقتضای توانایی محقق و محدودیت زمان و منابع مالی، شهر قم به عنوان زمینه تحقیق در نظر گرفته شد. معلمان مدارس راهنمایی شهر قم به عنوان جامعه آماری وحجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران از بین۲۸۲۴ نفر جامعه آماری، تعداد ۳۴۰ نفر تعیین گردید و به روش تصادفی چند مرحله ای متناسب، نمونه های مورد تحقیق انتخاب شدند. این تحقیق به روش توصیفی ازنوع پیمایشی صورت گرفت و از پرسشنامه به عنوان ابزار اندازه گیری استفاده گردید. روایی این پرسشنامه با بهره گیری از روش محتوایی تأیید گردید وبا استفاده از روش آلفایکرانباخ«پایایی»آن نیز در سطح بالایی تأیید شد. پس از توزیع و جمع آوری پرسشنامه ها با استفاده از برنامه نرمافزاری SPSS، داده ها در دو سطح تحلیلی و توصیفی مورد بررسی قرار گرفت. برای بررسی تأثیر هر یک از عوامل بهداشتی و انگیزشی از آزمون (T) یک متغیره و برای بررسی تفاوت دیدگاه معلمان مرد با زن در مورد این عوامل از آزمون (T) دو متغیره استفاده گردید. به منظور مقایسه دیدگاه های معلمان با «سنین،تحصیلات،مدرسه وسابقه خدمت» مختلف راجع به عواملی ایجاد انگیزش شغلی از آنالیز واریانس (F) استفاده شد. نتایج بررسی ها نشان داد که از دیدگاه معلمان دوره راهنمایی قم، چهار عاملی برانگیزاننده «موفقیت، قدردانی، نفس کار و ارتقا»، همگی در پویایی و ایجاد انگیزش مؤثرند. اما به خلاف نظر هرزبرگ، عواملی مانند «حقوقی و پاداش، روابط و سرپرستی» که از عوامل بهداشتی هستند. درایجاد انگیزش موثرند. ولی متغیر «امنیت شغلی» تأثیری در ایجاد انگیزش ندارد. در حالی که طبق نظر هرزبرگ و فرضیه تحقیق، هیچ یک از عوامل بهداشتی، نبایست د رایجاد انگیزه مؤثر بودند. پس از رتبه بندی عوامل انگیزشی براساس میانگین نظرات پاسخگوی ان درگروه های مختلف، معلو مشد که معلمان مرد عواملی مثال «موفقیت»، «رشد و پیشرفت» و «ماهیت شغل» را در ایجاد انگیزش مؤثرتر میدانند؛ ولی معلمان زن عوامل«قدردانی» ، « ماهیت شغلی» و «روابط غیررسمی» را به ترتیب در اولویت قرار دادهاند.
محمد حسین پناهی؛ آتنا کامل قالیباف
چکیده
در این پژوهش به بررسی راهبرد مشارکت سیاسی در میان کنشگران چهار حوزه معلمی، دانشجویی، زنان و کارگری پرداختیم. سؤال محوری این است که کنشگران چه راهبرد‍هایی را برای دستیابی به مطالباتشان در بستر نظام سیاسی موجود در پیش می‍گیرند. بدین منظور از نظریات دموکراتیک‍سازی و انعطاف‍پذیری اقتدارگرایی سود بردیم. برای جمع‌آوری دادههای ...
بیشتر
در این پژوهش به بررسی راهبرد مشارکت سیاسی در میان کنشگران چهار حوزه معلمی، دانشجویی، زنان و کارگری پرداختیم. سؤال محوری این است که کنشگران چه راهبرد‍هایی را برای دستیابی به مطالباتشان در بستر نظام سیاسی موجود در پیش می‍گیرند. بدین منظور از نظریات دموکراتیک‍سازی و انعطاف‍پذیری اقتدارگرایی سود بردیم. برای جمع‌آوری دادههای تحقیق، از روش کیفی و مصاحبههای نیمه ساختاریافته با 22 نفر از فعالان چهار حوزه منتخب استفاده کردیم و با کمک تحلیل محتوای تماتیک به تجزیه‌وتحلیل مصاحبه‌ها پرداختیم. یافتههای پژوهش نشان می‍دهند کنشگران از چهار راهبرد 1- روابط حسنه یا تعامل با حاکمیت، 2- مقاومت در برابر حاکمیت، 3- بازسازی درونی پس از وقوع سرکوب و 4- ائتلاف استفاده میکنند. کنشگران گاه به‌طور هم‌زمان و ترکیبی چند راهبرد را بکار می‍گیرند و یا در طول زمان، راهبردهای متفاوت را در مقاطع زمانی مختلف تجربه میکنند. نتایج حاکی از آن است که تشکل‍ها ابتدا مذاکره با مسئولان را آزمون میکنند، سپس مسیر اشکال غیررسمی کنشگری را طی میکنند که هزینه‍برند. بالا رفتن هزینه، کنشگران را وادار به پنهان‍کاری فعالیت‍هایشان میکند. درواقع کنشگران در زمانه‍ای که فرصت سیاسی برای فعالیت وجود دارد از آن بهره میبرند و در زمانه‍ی عسرت و انسداد فضای سیاسی میان کنش‍های رسمی و غیررسمی جابه جا میشوند.
علی ساعی؛ معصومه قاراخانی؛ فرشاد مومنی
چکیده
چکیده این مقاله به مطالعه سیاست آموزش[1] در ایران می‌پردازد. سیاست آموزش به عنوان بُعدی از سیاست اجتماعی می‌تواند تحت تأثیر جهت‌گیری‌ها و رویکردهای دولت‌ها قرارگیرد. اما درباره این که در ایران دولت‌های گوناگون چه جهت‌گیری نسبت به سیاست آموزش داشته‌اند دریافت دقیقی وجود ندارد. در پی همین مسئله، پرسش پژوهش این است که تاثیر رویکرد ...
بیشتر
چکیده این مقاله به مطالعه سیاست آموزش[1] در ایران می‌پردازد. سیاست آموزش به عنوان بُعدی از سیاست اجتماعی می‌تواند تحت تأثیر جهت‌گیری‌ها و رویکردهای دولت‌ها قرارگیرد. اما درباره این که در ایران دولت‌های گوناگون چه جهت‌گیری نسبت به سیاست آموزش داشته‌اند دریافت دقیقی وجود ندارد. در پی همین مسئله، پرسش پژوهش این است که تاثیر رویکرد دولت‌ها بر سیاست آموزش در ایران چگونه بوده است؟ برای پاسخ به این پرسش سیاست آموزش در دو بعد درونداد قانونی و هزینه اجتماعی در طول سال‌های 1360 تا 1388 ش. و با استفاده از دادههای کمی و کیفی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد، سیاست آموزش در دو بعد درونداد قانونی و هزینه اجتماعی در بازه زمانی مورد بررسی تابعی از رویکرد دولت‌ها نبوده است. این بدان معنی است که سوای اختلافات اندک در برخی دروندادهای قانونی، سیاستهای دولت‌های یاد شده در حوزه آموزش استمرار یافته و تکرار شده‌اند. همچنین طی سال‌های مورد بررسی، اگرچه هزینه اجتماعی در بعد آموزش نوسان اندکی داشته است اما به نظر می‌رسد این نوسان تحت تاثیر تغییر رویکرد دولت‌ها نبوده است
