شکوه افیونی؛ عاصمه قاسمی
چکیده
بهنظر میرسد الگوی سنتی مهاجرت که مردان را گزینههای اصلی میدانست و زنان را تابع مردان، تغییر کرده است. ارزشگذاری مثبت تحصیلات و کسب تخصص بهخصوص در کشورهای پیشرفته و دانشگاههای بزرگ باعث میشود که افراد امتیازاتی را برای موقعیت اجتماعی خود کسب کنند. افزایش میزان مهاجرت زنان ایرانی در سالهای اخیر نگارندگان را کنجکاو کرد ...
بیشتر
بهنظر میرسد الگوی سنتی مهاجرت که مردان را گزینههای اصلی میدانست و زنان را تابع مردان، تغییر کرده است. ارزشگذاری مثبت تحصیلات و کسب تخصص بهخصوص در کشورهای پیشرفته و دانشگاههای بزرگ باعث میشود که افراد امتیازاتی را برای موقعیت اجتماعی خود کسب کنند. افزایش میزان مهاجرت زنان ایرانی در سالهای اخیر نگارندگان را کنجکاو کرد تا به دنبال دلیل این افزایش باشند. در مقالهی حاضر بر آن بودهایم تا به این سؤال پاسخ دهیم که: زنان مهاجر ایرانی با مدرک کارشناسی ارشد به بالا ساکن در دو شهر تورنتو و مونترال کانادا چه تجربهای از مهاجرت دارند؟ برای پاسخ به این سؤال، با 11 نفر از زنان ایرانی (گروه سنی 20 - 40) که برای ادامهی تحصیل در مقاطع بالاتر (کارشناسیارشد و دکتری) کشور کانادا را انتخاب کرده بودند مصاحبه شد. در این پژوهش که با رویکرد تفسیرگرایی اجتماعی انجام پذیرفته، در مرحلهی تحلیل اطلاعات بهدست آمده، از روش کلایزی استفاده شده است. از تحلیل اطلاعات بهدستآمده میتوان مدعی شد که به نظر میرسد تجربهی زنان از مهاجرت در زندگی روزمره با تحول روبرو شده است. همچنین شرایط زیست اجتماعیشان با تغییری ملموس روبرو شده است.
غلامرضا ذاکرصالحی
چکیده
هدف این مقاله کشف و تجمیع دیدگاه خبرگان ایرانی درزمینه تعامل علوم انسانی-اجتماعی با جامعه است. مقاله با مرور ایدههایی چون علم بومی، علوم انسانی بومی و سپس ایده علم و جامعه آغاز میشود و درادامه دیدگاههای پژوهشگران خارجی را دراین زمینه میکاود. روش مطالعه، تحلیل محتوای مصاحبه باخبرگان ازنوع تحلیل مضمون است که ازطریق کدگذاری باز، ...
بیشتر
هدف این مقاله کشف و تجمیع دیدگاه خبرگان ایرانی درزمینه تعامل علوم انسانی-اجتماعی با جامعه است. مقاله با مرور ایدههایی چون علم بومی، علوم انسانی بومی و سپس ایده علم و جامعه آغاز میشود و درادامه دیدگاههای پژوهشگران خارجی را دراین زمینه میکاود. روش مطالعه، تحلیل محتوای مصاحبه باخبرگان ازنوع تحلیل مضمون است که ازطریق کدگذاری باز، محوری وانتخابی صورت گرفته است. سپس نتائج بااستفاده ازنرمافزار MAXQDA تحلیل و شبکه مضامین استخراج و ترسیم شد. یافتههای اسنادی مبتنی برادبیات موجود در داخل کشور حداقل پنج پروژه را درارتباط با علوم انسانی بازنمایی میکند: 1-اسلامی سازی علوم انسانی:2-بومیسازی علوم انسانی 3-کاربردی سازی: 4-توانمندسازی، مؤثر سازی و سرمایهگذاری روی علوم انسانی 5-تجاریسازی و فناوری سازی علوم انسانی. در بخش تحلیل مضمون مقولهها و کدهای انتخابی عبارتنداز: رویکرد، تعریف و تلقی خبرگان از جامعه، تجربه پاراآکادمی، نقش و کارکرد علوم انسانی-اجتماعی، منزلت علوم انسانی-اجتماعی، شرایط زمینهای برای تعامل، نهادها و ساختارها، ارتباط کنشگران، ترویج و همگانی سازی، ارتباطات و شبکهسازی، درگیر سازی مردم، خدمات مشاورهای. در پایان پیشنهاد شد ضمن تکمیل زیرساختهای مدیریتی و اصلاحات آموزشی، ترکیبی از راهبردهای ترویج علم، ارتباطات علم، مشاوره علم به دولتمردان و درگیرسازی مردم درعلم دنبال شود.
مطالعات زنان
سمیه سادات شفیعی؛ سیده زهرا حسینی فر
چکیده
با توجه به کمبود منابع تاریخی در حوزه زنان و جنسیت، مطبوعات زنان متونی بسیار ارزشمند و آیینهای از وضعیت عمومی، احوالات، دغدغهها و مطالبات آنان در مقاطع زمانی در تاریخ معاصر ایران به شمار میروند. بهمنظور بررسی جایگاه اجتماعی، انتظارات اجباری و ایجابی نقش و نیز صفات نقشی زنان- بهعنوان مقولههایی جامعهشناختی در مطبوعات زنان ...
بیشتر
با توجه به کمبود منابع تاریخی در حوزه زنان و جنسیت، مطبوعات زنان متونی بسیار ارزشمند و آیینهای از وضعیت عمومی، احوالات، دغدغهها و مطالبات آنان در مقاطع زمانی در تاریخ معاصر ایران به شمار میروند. بهمنظور بررسی جایگاه اجتماعی، انتظارات اجباری و ایجابی نقش و نیز صفات نقشی زنان- بهعنوان مقولههایی جامعهشناختی در مطبوعات زنان در دوران مدرن شدن ایران- پژوهش حاضر به مطالعه ماهنامه مشهور و باسابقه زبان زنان در مقطع زمانی 1324-1321، مصادف با آغاز دوره پهلوی دوم پرداخته است. هرچند فراوانی برخی متغیرها به روش کمّی احصا شده، اما روش اصلی پژوهش، تحلیل محتوای کیفی بوده است. نتایج نشان میدهد باوجود گرایشهای تجددخواهانه اصحاب نشریه، پایگاه اجتماعی زن، تنها در عرصه خصوصی تعریف شده است. مادری، همسری و دوشیزگی هر یک با انتظارات اجباری و صفات نقشی معین مورد تأکید نشریه بوده و درعینحال مادری و همسری بهعنوان نقشهای اصلی زنان ترجیح داده شدهاند. بهعلاوه در آن مقطع، عهدهداری نقشهای سهگانه مذبور ایجاب میکرد تا با توجه به شرایط اجتماعی سیاسی کشور، زنان انتظاراتی چون فراگیری سواد و کسب مهارت در راستای وطنپرستی و بهمنظور تربیت مردان لایق و حافظ وطن را برآورند.
معصومه قاراخانی
دوره 16، شماره 45 ، شهریور 1388، ، صفحه 159-178
چکیده
یکی از موضوعات مورد توجه در جامعه شناسی سیاسی تطبیقی، پژوهش تجربی درباره خشونت سیاسی و تبیین رابطه بین متغیرهای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی با وقایعی است که تحت این عنوان مطرح هستند. این پژوهش در چارچوب رهیافت نوسازی، با اتخاذ رویکرد تطبیقی و کاربرد تحلیل همبستگی کنونیکال به بررسی رابطه میان نوسازی و خشونت سیاسی در کشورهای اسلامی ...
بیشتر
یکی از موضوعات مورد توجه در جامعه شناسی سیاسی تطبیقی، پژوهش تجربی درباره خشونت سیاسی و تبیین رابطه بین متغیرهای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی با وقایعی است که تحت این عنوان مطرح هستند. این پژوهش در چارچوب رهیافت نوسازی، با اتخاذ رویکرد تطبیقی و کاربرد تحلیل همبستگی کنونیکال به بررسی رابطه میان نوسازی و خشونت سیاسی در کشورهای اسلامی می پردازد. برای سنجش نوسازی، از شاخص کیفیت زندگی و برای سنجش خشونت سیاسی، ار داده های ثانویه مربوط به خشونت سیاسی استفاده شده است. نتایج حاصل از تحلیل همبستگی کنونیکال دو مجموعه متغیر خشونت سیاسی و نوسازی نشان می دهد که اولاً، بین نوسازی و خشونت سیاسی در کشورهای اسلامی، رابطه معناداری وجود دارد و ثانیا، متغیرهای فرهنگی و اقتصادی، بیشترین همبستگی را با خشونت سیاسی در این کشورها دارند.
جامعه شناسی
صدیقه رمضانی؛ ابوتراب طالبی؛ باقر طالبی دارابی
چکیده
جامعهی ایرانی از دههی هفتاد به بعد نظارهگر ظهور معنویتگرایی جدید و رشد گرایش به آن است که در ابتدا منحصر به گروههای حاشیهای و ناراضی بود، ولی به سرعت در میان اقشار مختلف گسترش یافت. پژوهش حاضر علل و زمینههای این گرایش را در میان شهروندان تهرانی با کمک عوامل ذکرشده در رویکردهای نظری مختلف بررسی میکند. در این راستا نخست ...
بیشتر
جامعهی ایرانی از دههی هفتاد به بعد نظارهگر ظهور معنویتگرایی جدید و رشد گرایش به آن است که در ابتدا منحصر به گروههای حاشیهای و ناراضی بود، ولی به سرعت در میان اقشار مختلف گسترش یافت. پژوهش حاضر علل و زمینههای این گرایش را در میان شهروندان تهرانی با کمک عوامل ذکرشده در رویکردهای نظری مختلف بررسی میکند. در این راستا نخست 23 مصاحبه نیمه ساختار یافته با معنویتگرایان جدید صورت پذیرفت و سپس با کمک یافتههای حاصل از تحلیل مصاحبهها، پرسشنامهای طراحیشده و در میان 600 نفر از شهروندان تهرانی توزیع گردید. نمونهگیری در بخش کیفی بهصورت هدفمند و در بخش کمی بهصورت تصادفی از میان بلوکهای شهر تهران صورت گرفت. در تحلیل مصاحبه از روش تحلیل مضمونی بهره گرفته شد و تحلیل دادههای کمی نیز با کمک نرمافزار spss و آزمونهای مختلفی چون همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی انجام شد. نتایج حاصل حاکی از رابطهی معنادار پنج عامل با گرایش به معنویتگرایی جدید بود که به ترتیب تنش اخلاقی، عاطفهگرایی، دسترسی به معنویتگرایی جدید و تجربهی رنج قویترین تا ضعیفترین رابطهی مثبت (مستقیم) و محرومیت رابطهی منفی (معکوس) را نشان دادند.
سید محسن سعیدی مدنی
دوره 16، شماره 46 ، آذر 1388، ، صفحه 161-186
چکیده
هاتف از این مقاله، مقایسه نظام طبقاتی کاست در ریگ ودا و شاهنامه فردوسی است که دو ساختار اجتماعی که در دو جامعه هند - و ایران را به وجود آورده است. اگر چه آریایی هایی که به هند مهاجرت کرد نام مردمانی صحرانشینی بودند؛ ولی تصور این که بین آنها هیچ گونه طبقات اجتماعی وجود نداشت، مشکلی به نظر میرسید ؛ چون سروده های ریگ ودا به طور مشخص و مختصر ...
بیشتر
هاتف از این مقاله، مقایسه نظام طبقاتی کاست در ریگ ودا و شاهنامه فردوسی است که دو ساختار اجتماعی که در دو جامعه هند - و ایران را به وجود آورده است. اگر چه آریایی هایی که به هند مهاجرت کرد نام مردمانی صحرانشینی بودند؛ ولی تصور این که بین آنها هیچ گونه طبقات اجتماعی وجود نداشت، مشکلی به نظر میرسید ؛ چون سروده های ریگ ودا به طور مشخص و مختصر به سه طبقه مختلف اشاره دارد. این طبقات در ریگ ودا با عنوان های برهمنی (روحانیان)، راجانیه (پادشاهان و اشراف)، وایزیه ( وایسیاها، کشاورزان و صنعتگران) که اساس توسعه طبقات بالاتر را تشکیل می دادند از آن ها نام برده شده است. همچنین شاهنامه فردوسی این تقسیم بندی را با نامهای کارتوریان (روحانیان)، نیساریان (ارتشیان)، پسودی (کشاورزان و گله پرور) و اهتو خوشسی (صنعتکاران) بیان کرده است. تقسیمات کاست ریگ ودایی توانست خط موازی بسیار نزدیکی را با نظام طبقاتی ایران تشکیل دهد. البته توجیه های فراوانی وجود دارد، که نشان می دهد. هر دو نظام، منشا مشترکی داشته اند و ثابت می شود که مهاجرت آریایی ما به هند، مهاجرتی تدریجی از ایران به هند بوده است.
جامعه شناسی
سهیلا علیرضانژاد؛ نیکزاد زنگنه
چکیده
این مقاله در پی بررسی تأثیر دسترسی زنان به پول در مناسبات قدرت در خانوادههای فرودست است. پرسش این است که مناسبات قدرت در روابط همسران در این خانوادهها بر مبنای دسترسی به پول چگونه صورتبندی میشود؟ پژوهش با استفاده از روش مردمنگاری نهادی و ارزیابی مشارکتی روستایی و با تکنیکهای مشاهده، مصاحبه، بحثهای گروهی و رسم نمودار فعالیت ...
بیشتر
این مقاله در پی بررسی تأثیر دسترسی زنان به پول در مناسبات قدرت در خانوادههای فرودست است. پرسش این است که مناسبات قدرت در روابط همسران در این خانوادهها بر مبنای دسترسی به پول چگونه صورتبندی میشود؟ پژوهش با استفاده از روش مردمنگاری نهادی و ارزیابی مشارکتی روستایی و با تکنیکهای مشاهده، مصاحبه، بحثهای گروهی و رسم نمودار فعالیت روزانه در اجتماعات محلی زنان تکیه شهدا و دستان سبز در شهر تهران انجامشده است. بر پایه یافتهها پول و قدرت در خانواده، مفاهیمی عمیقاً جنسیتی هستند. پولتوجیبی، پول خرجی، پول دیدنی، پول نادیدنی، پسانداز، ارثیه و هدایای والدین، صندوق قرضالحسنه خانگی و مهریه، پولهای در دسترس زنان یا منابع آن هستند. عاملیت اقتصادی زنان در اجتماعات مورد مطالعه در کسب پول نادیدنی و مدیریت پول مردانه تعریف میشود. قدرت زنانه با همنوایی با مرد شکل میگیرد و از نوع اقتدار اجرایی و در حوزه مسائل کماهمیتتر است. کنترل نحوه هزینهکرد درآمد زن، امتناع از دادن پول و منع دسترسی زن یا فرزندان به تأمین نیازهای پایهای از مصادیق خشونت اقتصادی است که زنان مورد مطالعه تجربه کردهاند؛ در مقابل، طی مدارای همدلانه همسران با وجود تفاوت در میزان دسترسی به پول، میتوانند مناسبات قدرت را بهطور مسالمتآمیز تنظیم کنند.
رقیه ولایتی؛ داود ابراهیم پور؛ محمدباقر علیزاده اقدم؛ محمد عباس زاده
چکیده
پژوهش باهدف «بررسی گرایش دانشجویان به دروغگویی» میباشد. روش پژوهش، پیمایش و جامعه آماری، دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی تبریز در سال 1398 با حجم نمونه 375 نفر به روش طبقهای بهدست آمد. شیوه گردآوری با استفاده از پرسشنامه میباشد. برای محاسبهی ضریب قابلیت اعتماد ابزار اندازهگیری از روش آلفای کرونباخ و برای اطمینان از اعتبار ...
بیشتر
پژوهش باهدف «بررسی گرایش دانشجویان به دروغگویی» میباشد. روش پژوهش، پیمایش و جامعه آماری، دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی تبریز در سال 1398 با حجم نمونه 375 نفر به روش طبقهای بهدست آمد. شیوه گردآوری با استفاده از پرسشنامه میباشد. برای محاسبهی ضریب قابلیت اعتماد ابزار اندازهگیری از روش آلفای کرونباخ و برای اطمینان از اعتبار صوری و محتوایی پرسشنامه از قضاوت اساتید در زمینهی موضوع استفاده شده است. مبانی پژوهش «نظریه برگر و لاکمن، هابرماس، بوردیو، ساترلند و..» میباشد. برای تحلیل دادهها از spss18 و Amos استفاده شده است. بر اساس نتایج پژوهش بین «هراس اجتماعی، ساختار قدرت در خانواده، بیگانگی اجتماعی، فقر فرهنگی، محرومیت نسبی» رابطه مستقیم و بین «سرمایه اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، کنش ارتباطی» رابطه معکوس با گرایش به دروغگویی به دست آمد. بر اساس نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیری، عوامل «اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی» به میزان 37 درصد گرایش به دروغگویی را تبیین میکنند و 63 درصد از واریانس توسط متغیرهای خارج از پژوهش قابل تبیین است.
محمود جمعه پور
دوره 8، شماره 15.16 ، اسفند 1380، ، صفحه 168-198
چکیده
این پدیده گاه به عنوان مکمل بخش رسمی و گاه در مقابل آن ظاهر می شود و در جوامع با سطح توسعه مختلف می تواند نقش های متفاوتی بازی کند. این مقاله خلاصه ای است از تحقیق انجام گرفته پیرامون بخش غیررسمی در اقتصاد شهری که در مورد بخش کوچکی از آن یعنی مشاغل غیررسمی غیر پنهان در یکی از گرهگاه های تهران در سال ۱۳۷۹ به عنوان نمونه صورت گرفته است. نتایج ...
بیشتر
این پدیده گاه به عنوان مکمل بخش رسمی و گاه در مقابل آن ظاهر می شود و در جوامع با سطح توسعه مختلف می تواند نقش های متفاوتی بازی کند. این مقاله خلاصه ای است از تحقیق انجام گرفته پیرامون بخش غیررسمی در اقتصاد شهری که در مورد بخش کوچکی از آن یعنی مشاغل غیررسمی غیر پنهان در یکی از گرهگاه های تهران در سال ۱۳۷۹ به عنوان نمونه صورت گرفته است. نتایج بدست آمده از تحقیق نشان می دهد که موضوع از تنوع و گستردگی بسیار زیادی برخوردار است و اهمیت آن در اقتصاد شهری و حتی اقتصاد تا حدی است که نمی توان آن را نادیده گرفت. بنابراین هرگونه برنامه ریزی در مورد سکونتگاه های شهری و مناطق مختلف سرزمین باید با شناخت کافی نسبت به بخش غیر رسمی و نقش و جایگاه آن صورت گیرد.
مجید موحد؛ محسن آرامش پور
چکیده
بدن انسان بهطور عام و جذابیت جسمانی بهطور خاص یکی از موضوعاتی که در دنیای امروز تحت تأثیر رسانههای ارتباطی جدید، رشد فرهنگ مصرفی و شکلگیری گفتمانهای مدرن و پستمدرن اهمیت زیادی پیدا کرده است و از عوامل اصلی تشکیلدهنده روابط بین افراد به شمار میرود. تحقیق با پژوهش کیفی و راهبرد نظریه زمینهای انجام شده است. دادهها ...
بیشتر
بدن انسان بهطور عام و جذابیت جسمانی بهطور خاص یکی از موضوعاتی که در دنیای امروز تحت تأثیر رسانههای ارتباطی جدید، رشد فرهنگ مصرفی و شکلگیری گفتمانهای مدرن و پستمدرن اهمیت زیادی پیدا کرده است و از عوامل اصلی تشکیلدهنده روابط بین افراد به شمار میرود. تحقیق با پژوهش کیفی و راهبرد نظریه زمینهای انجام شده است. دادهها با استفاده از نمونهگیری هدفمند و معیار اشباع نظری از طریق مصاحبه عمیق با 15 نفر از مردان 15 تا 35 ساله باشگاههای بدنسازی مناطق مختلف شهر شیراز که حداقل 6 ماه سابقه عضویت در باشگاه را داشتند، بهدستآمده و بر اساس کدگذاری کوربین و اشتراوس تجزیهوتحلیل شدهاند. نتیجه تحلیل دادهها، دستیابی به بیست مقوله محوری و یک مقوله هسته بوده است. برخی از مقولات عبارتاند از: اقبال عمومی در جامعه نسبت به مدیریت نمایشی بدن، کسب نفوذ اجتماعی در بین دوستان و اطرافیان، مصرف بهمثابه نمایش در بستر خانواده و جامعه، شرایط و وضعت منزلتی فرد، حس خوب نسبت بهتناسب اندام، مقایسه اجتماعی خود با دیگران، پایداری در روابط اجتماعی و تمایز خود و مقبولیت بیشتر در نزد دیگران. مقوله هسته نیز عبارت است از مدیریت و خودنمایی بدن بهمثابه استراتژیی برای تمایز اجتماعی.
معصومه معارف وند
چکیده
نظریه رشد شناختی ویگوتسکی که به نظریه اجتماعی- فرهنگی رشد شهرت دارد، یکی از نظریههای سازنده گرایی است که بر تأثیر قابل توجه کنش متقابل میان یادگیرنده و محیط اجتماعی اش در رشد شناختی تأکید مینماید. از سوی دیگر روش یادگیرنده محوری که نظریه ویگوتسکی زیربنای تئوری آن را تشکیل میدهد، مهمترین نوع آموزش مبتنی بر نظریههای سازنده گرایی ...
بیشتر
نظریه رشد شناختی ویگوتسکی که به نظریه اجتماعی- فرهنگی رشد شهرت دارد، یکی از نظریههای سازنده گرایی است که بر تأثیر قابل توجه کنش متقابل میان یادگیرنده و محیط اجتماعی اش در رشد شناختی تأکید مینماید. از سوی دیگر روش یادگیرنده محوری که نظریه ویگوتسکی زیربنای تئوری آن را تشکیل میدهد، مهمترین نوع آموزش مبتنی بر نظریههای سازنده گرایی شناخته میشود. در این مقاله پس از مرور نظریه سازنده گرایی و روش آموزشی یادگیرنده محور، روش کنونی انجام کارورزی مددکاری اجتماعی در ایران به صورت اجمالی مرور شده است. سپس مدلی برای آموزش دانشجویان مددکاری اجتماعی در محیط کارورزی با تأکید بر جنبههای کاربردی نظریه ویگوتسکی و روش یادگیرنده محور ارائه شده است. در این مدل چگونگی بکارگیری یادگیری مبتنی بر مسئله، خودسامان گری، شاگردی شناختی و سنجش تکوینی- عملکردی در کارورزی مددکاری اجتماعی تبیین شده است. مدل پیشنهادی با مبنا قرار دادن الگوی عمومیآموزشی گیج و برلاینر (1988) فرایند آموزش- یادگیری مددکاران اجتماعی را تشریح میکند. سنجش آغازین(تعیین ویژگیهای ورودی یادگیرندگان و گزینش و تدوین هدفهای آموزشی)، تعیین روشها و فنون آموزشی، انتخاب منابع و مواد آموزشی، تعیین فعالیتها و تکالیف یادگیری و تعیین روشها و فنون سنجش و ارزشیابی مهمترین مواردی هستند که در مدل به آنها پرداخته شده است.
ابوالفضل ذوالفقاری
چکیده
تا کنون نوعشناسیهای بسیاری در مورد گرایشات اسلامی صورت گرفته است بخش عمدهای از این نوعشناسیها مربوط به نویسندگان غربی است که سعی نمودهاند اندیشههای اسلامی را به جناح بندیهای چپ و راست غربی ربط دهند و لذا موفق به تفکیک درست گرایشات اسلامی از نگرشهای غربی نشدهاند. آنها از برچسبها و عناوینی استفاده کردهاند که با نگرش ...
بیشتر
تا کنون نوعشناسیهای بسیاری در مورد گرایشات اسلامی صورت گرفته است بخش عمدهای از این نوعشناسیها مربوط به نویسندگان غربی است که سعی نمودهاند اندیشههای اسلامی را به جناح بندیهای چپ و راست غربی ربط دهند و لذا موفق به تفکیک درست گرایشات اسلامی از نگرشهای غربی نشدهاند. آنها از برچسبها و عناوینی استفاده کردهاند که با نگرش اسلامی بیگانه است. در حالیکه دو نویسندة مسلمان یعنی عبداله سعید و طارق رمضان از شیوهای متفاوت برای بیان انواع دینداریهای اسلامی استفاده نموده و سعی کردهاند تا با اصلاح نواقص نوعشناسیهای غربی، تعریف صحیحی از نگرشهای اسلامی ارائه دهند. این مقاله ضمن بیان نوعشناسی این دو نویسنده تلاش دارد با مقایسه آنها و ارائه مثالها ، مصادیق و دلائل لازم، آنها را در معرض نقد قرار دهد. روش این مقاله مقایسهای تطبیقی است بدین شکل که براساس معیارها و ویژگیهای یک نوع شناسی موفق و سودمند، نوع شناسیهای عبدالله سعید و طارق رمضان، با آن مقایسه و با تطابق معیارها و ویژگیهای نوعشناسی آنها با معیارها و ویژگیهای یک نوعشناسی مطلوب، خطاها و کاستیها و تعمیمها و کلینگریهای اشتباه موجود در آنها نشان داده خواهد شد. عدم تطبیق مصادیق اغلب گونهشناسیها با واقعیتهای موجود در کشورهای اسلامی مخاطب را سردرگم میکند و این در حالیست که سعید و رمضان در گونهشناسی خود این جناحبندیها را رها کرده و یا بهطور قابل قبولی از دینداری اسلامی تفکیک کردهآند.
جامعه شناسی
مریم نهاوندی؛ مریم مقدم اصیل
چکیده
شناخت و مقایسه فرهنگ کار در ایران از منظرهای گوناگون هدف اصلی این مقاله میباشد. مهم ترین سوال در این بررسی یافتن عواملی است که منجر به روند نزولی فرهنگ کار در ایران شده است. با استفاده از آمارهای جهانی[1] (wvs) به تاثیر عوامل فردی و خانوادگی، جمعیتی، مذهبی، شغلی و سرمایه اجتماعی بر فرهنگ کار در کشورهای ایران، ژاپن، چین، مالزی و ترکیه ...
بیشتر
شناخت و مقایسه فرهنگ کار در ایران از منظرهای گوناگون هدف اصلی این مقاله میباشد. مهم ترین سوال در این بررسی یافتن عواملی است که منجر به روند نزولی فرهنگ کار در ایران شده است. با استفاده از آمارهای جهانی[1] (wvs) به تاثیر عوامل فردی و خانوادگی، جمعیتی، مذهبی، شغلی و سرمایه اجتماعی بر فرهنگ کار در کشورهای ایران، ژاپن، چین، مالزی و ترکیه پرداختهایم. جمعیت نمونه از هر کشور شامل جمعیت شهری، روستایی، زن و مرد به روش نمونهگیری احتمالی، انتخاب شده است. عوامل اثرگذار بر متغیر وابسته با روشهای مختلف مورد آزمون قرار گرفته است. عبارتند از: تحلیل عاملی متغیر وابسته، بررسی تاثیر زیرشاخصهای متغیرهای مستقل با استفاده از رگرسیون خطی و لجستیک، اندازهگیری ارتباط متغیرهای مستقل پنجگانه (عوامل جمعیتی، مذهبی، فردی، سرمایه اجتماعی و نوع شغل) با فرهنگ کار و تحلیل مسیر بین متغیرها. در میان متغیرهای تاثیرگذار بر فرهنگ کار خلاقیت بیشترین تاثیر را در همه کشورها داشته است. نتایج آزمونها نشان میدهد فرهنگ کار در ایران در مقایسه با چهار کشور دیگر بطور چشمگیری پایین میباشد.
داور زارعیان
دوره 12، شماره 28.29 ، خرداد 1384، ، صفحه 173-211
چکیده
تحولات دهه پایانی سده بیستم میلادی در تاریخ علم و صنعت بی سابقه بود. زیرا دست آوردهای انقلاب صنعتی و انقلاب الکترونیک با تحولات فناوری اطلاعات به هم آمیخت و فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) را پی ریخت. ICT محصولی بود که دست آوردها و پیامدهای آن در ذهن طیف عظیم پدید آوردندگان آن نمی گنجید. براثر ICT نه فقط زندگی مادی و مجسم دگرگون شد، بلکه عرصه ...
بیشتر
تحولات دهه پایانی سده بیستم میلادی در تاریخ علم و صنعت بی سابقه بود. زیرا دست آوردهای انقلاب صنعتی و انقلاب الکترونیک با تحولات فناوری اطلاعات به هم آمیخت و فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) را پی ریخت. ICT محصولی بود که دست آوردها و پیامدهای آن در ذهن طیف عظیم پدید آوردندگان آن نمی گنجید. براثر ICT نه فقط زندگی مادی و مجسم دگرگون شد، بلکه عرصه تفکر و پندار دچار تحول گسترده و عمیقی گردید. در واقع، انسان ها از چنبره تنگ بی اطلاعی به پهنه گسترده انفجار اطلاعات روان شدند. روش های زندگی، اقتصاد، آموزش و حاکمیت ملی کشورها تغییر یافت و ICT در همه شئون مورد استفاده قرار گرفت. این نوشته طرحی اجمالی از مطالعه گسترده ای است که هدف آن ارائه پیشنهادی برای الگوی توسعه ارتباطات دور در ایران است. در این مطالعه، چشم اندازها، راهبردها، سیاست ها و برنامه اجرایی توسعه ارتباطات دور تبیین می شود. بررسی تجربه ها و رونالد های جهانی در عرصه ICT، مثل خصوصی سازی، رقابت پذیری، توسعه خدمات سیار، جهانی شدن و رویکردهای سایر ملل به این مقوله، به ویژه آن چه در شورهای در حال توسعه در قبالICT رخ داده است، در این مقاله ارایه می شود. مهمترین بخش این نوشته، معرفی کاربردهای ICT در توسعه است که براساس آن، توسعه ارتباطات دور را ضروری نشان می دهد. و در نهایت با توجه به تجربیات سایر ملی و سازمان ملل، پیشنهادی برای توسعه ICT ملی ارایه می شود.
نادر سالار زاده؛ محمد شیخی
دوره 14، شماره 38.39 ، اسفند 1386، ، صفحه 173-202
چکیده
در این تحقیق، میزان توجه نمایندگان دوره های چهارم و ششم مجلس شورایاسلامی به مقولات مختلف رفاه اجتماعی، مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق اسنادی است و با تکنیک تحلیلی محتوای نطق های پیش از دستور نمایندگان به اجرا در آمده است. اطلاعات مورد نیاز، از طریق مراجعه به مجلس شورای اسلامی و دریافت متن کامل سخنرانی های دو دوره مجلس تهیه شده ...
بیشتر
در این تحقیق، میزان توجه نمایندگان دوره های چهارم و ششم مجلس شورایاسلامی به مقولات مختلف رفاه اجتماعی، مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق اسنادی است و با تکنیک تحلیلی محتوای نطق های پیش از دستور نمایندگان به اجرا در آمده است. اطلاعات مورد نیاز، از طریق مراجعه به مجلس شورای اسلامی و دریافت متن کامل سخنرانی های دو دوره مجلس تهیه شده است سپس با شماره گذاری نطق های پیش از دستور و تعیین تعداد نطقی های نمونه جامعه آماری به وسیله فرمولکوکران، با استفاده از نرم افزار انتخاب اعداد تصادفی کامپیوتر از میان نطقی های پیش ازدستور هر دوره، ۹۲ مورد برای تحلیل محتوا برگزیده شدند که در عمل، با تکراری شدن تصادفی چند نطق، ۸۷ نطق در دوره چهارم و ۸۷ نطق در دوره ششم، مورد بررسی قرار گرفتند. این تحقیق در پی آن بوده است که از طریق تحلیل محتوای نطق های پیش از دستور نمایندگان، به میزان حساسیت آنها به مقولات مختلف رفاه اجتماعی دست یابد؛ میزان وقوف آنها به نقشپارامترهای مختلف ذکر شده در بخش شاخص های رفاه اجتماعی را دریابد و به پرسشهای اصلی تحقیق پاسخ دهد: نمایندگان مجلس شورای اسلامی در دودوره سازندگی و اصلاحات (یعنی دوره های چهارم و ششم) تا چه اندازه به شاخص های رفاه اجتماعی توجه داشتهاند ؟ آیا در میزان توجه نمایندگان دو دوره به شاخص های رفاه اجتماعی، تفاوت معنی داری وجود دارد؟ کدام یک از شاخصهای رفاه اجتماعی در دیدگاه نمایندگان هر یک از دو دوره، مورد بی توجهی یا کم توجهی قرار گرفته است؟ آیا تفاوت احتمالی توجه نمایندگان مجلس های دوره چهارم و ششم، به شاخص های رفاه اجتماعی، با گرایش عمده و گروه بندی سیاسی آنها مطابقت دارد؟ فهم و درک علت تغییرات سیاسی سالهای ۷۶ و ۸۴ از دل درک میزان توجه نمایندگان و قانونگذاران آن سال ها به مقولات رفاهی، هدف ناگفته دیگر این تحقیق بوده است. تحلیل محتوای این نطق ها نشان داد که تفاوت معنی داری بین نمایندگان دو دوره در نگاه به مقولات رفاه اجتماعی وجود ندارد. تفاوت موجود در میزان توجه آنها به برخی شاخص ها از جمله میزان تورم موجود در جامعه ، میزان اشتغال، میزان برخورداری از امکانات بهداشت فردی و اجتماعی، میزان دسترسی افراد و گروه های اجتماعی به خدمات زیر بنایی، میزان مهاجرت، ناشی از تغییر در ترکیب سنی جمعیت و موکلین آنها بوده و در نتیجه تغییر در نوع و میزان نیازهای آنها پدید آمده است و تنها تفاوت در میزان توجه به برخوردها و تضادهای فرهنگی، میزان امنیت، نحوه توزیع قدرت و میزان آزادی های فردی را می توان ناشی از وجود تفاوت در گرایش عمده سیاسی و گروه بندی سیاسی دو مجلس دانست. آن چه پیش روی دارید، حاصل تلاشی است در زمینه شناخت وضعیت اندیشه رفاه اجتماعی در بین نمایندگان دو دوره چهارم و ششم مجلس شورای اسلامی و مقایسه میزان توجه آنان به شاخص هایرفاه اجتماعی.
مصطفی باقریان؛ غلامرضا خوش فر
چکیده
مشارکت سیاسی به عنوان یکی از انواع مشارکت، از شاخصهای توسعه اجتماعی و سیاسی در کشورها بهشمار میرود. یکی از گروه های عمده جامعه که شرکت آنان در روند اداره جامعه و توسعه سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ضروری به نظر می رسد، دانشجویان می باشند. مشارکت سیاسی دانشجویان که بزرگترین گروه جمعیتی در کشورهای در حال توسعه و مسئولان اداره جامعه ...
بیشتر
مشارکت سیاسی به عنوان یکی از انواع مشارکت، از شاخصهای توسعه اجتماعی و سیاسی در کشورها بهشمار میرود. یکی از گروه های عمده جامعه که شرکت آنان در روند اداره جامعه و توسعه سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ضروری به نظر می رسد، دانشجویان می باشند. مشارکت سیاسی دانشجویان که بزرگترین گروه جمعیتی در کشورهای در حال توسعه و مسئولان اداره جامعه در آینده محسوب می شوند، اهمیت خاصی برای ثبات سیاسی و پویایی جامعه دارد. هدف از نگارش این مقاله بررسی رابطه میان دینداری و مشارکت سیاسی دانشجویان در دانشگاه مازندران مشهد می باشد. روش تحقیق پژوهش در جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده ها، روش پیمایشی است. این مطالعه بر روی 249 نفر از دانشجوی دانشگاه مازندران صورت گرفته و برای جمع آوری اطلاعات، از پرسشنامه استفاده شده که اعتبار آن، به روش صوری، و پایایی آن، به کمک آماره آلفایکرونباخسنجیدهشدهاستودادههاازطریقنرمافزار SPSS16 وlisrelتحت محیط ویندوز تجزیه و تحلیل شدند. با تقسیم دینداری به چهار متغیر (رفتارهای دینی ، باورهای دینی ،بعد پیامدی ، بعد تجربی )، به همراه در نظر گرفتن پنج وجه از مشارکت سیاسی مشاهده می شود که همبستگی های معناداری میان ابعاد دینداری و میزان مشارکت سیاسی پاسخگویان وجود دارد. کلمات کلیدی : دینداری ، دانشجویان ، مشارکت سیاسی، دانشگاه مازندران
احمد غیاثوند؛ زینب حاجیلو
چکیده
در سه تا چهار دهه اخیر، دختران در فضای اجتماعی و فرهنگی جامعه ایران، فرصتهای انتخاب و محدودیتهای متفاوتی را برای شروع زندگی تجربه نمودهاند. هدف این مطالعه فهم تجربه تجرد زیستی دختران، زمینهها و چالشهایی آنهاست تا بتوان از طریق روش نظریه مبنایی دراینباره نظریهپردازی کرد. مشارکتکنندگان این پژوهش دختران 30 سال و بالاتر ...
بیشتر
در سه تا چهار دهه اخیر، دختران در فضای اجتماعی و فرهنگی جامعه ایران، فرصتهای انتخاب و محدودیتهای متفاوتی را برای شروع زندگی تجربه نمودهاند. هدف این مطالعه فهم تجربه تجرد زیستی دختران، زمینهها و چالشهایی آنهاست تا بتوان از طریق روش نظریه مبنایی دراینباره نظریهپردازی کرد. مشارکتکنندگان این پژوهش دختران 30 سال و بالاتر شهر تهران در سال 1397 بوده که بر اساس منطق نمونهگیری هدفمند و نظری با 22 نفر مصاحبه فردی و با دو دسته از افراد مصاحبه متمرکز بهعملآمده است. طبق فرایندهای کدگذاری، مقوله اصلی «پانتومیم دختران در ایستار ازدواج» بهعنوان پدیده مرکزی استخراج گردید و نیز فرایند تصمیمگیری دختران در معرض فرصتهای ازدواج، در چهار صحنه، ایستار بازگو نکردن ازدواج، ایستار بازی ندادن، بازی نکردن دختران برای ازدواج، ایستار بازماندن از ازدواج سنخ بندی شدهاند. در فرایند و فهم چنین تجربهای شرایط علی، زمینهای و ساختاری مختلفی دخیل بود که به نوبه خود به راهبردهایی با مضمون «تجربه جدایی و انفکاک» توسط دختران بدان دامن میزند. چنین پدیدهای، چالشهایی را در قالب تداوم نفس اجتماعی با پیگیری پیشرفت حرفهای، ستایش پرهیزگاری، رها کردن کاکتوس زندگی، وحشت سالمندی به همراه دارد.
فیروز راد؛ نیر رستمی
چکیده
گرایش به رفتارهای نابهنجار از سوی دانشآموزان، ازجمله مشکلات عمدهای است که زمینهساز بسیاری از آسیبهای اجتماعی بعدی به شمار میرود. انجام چنین رفتارهایی، همچون دیگر مسائل اجتماعی تحت تأثیر عوامل متعددی رخ میدهد که ضعف پیوند اجتماعی(پیوند با مدرسه و خانواده) یکی از همین عوامل مهم محسوب میگردد. مسلماً دانشآموزان و نوجوانان ...
بیشتر
گرایش به رفتارهای نابهنجار از سوی دانشآموزان، ازجمله مشکلات عمدهای است که زمینهساز بسیاری از آسیبهای اجتماعی بعدی به شمار میرود. انجام چنین رفتارهایی، همچون دیگر مسائل اجتماعی تحت تأثیر عوامل متعددی رخ میدهد که ضعف پیوند اجتماعی(پیوند با مدرسه و خانواده) یکی از همین عوامل مهم محسوب میگردد. مسلماً دانشآموزان و نوجوانان به عنوان سرمایههای آتی کشور در توسعه اجتماعی و فرهنگی آن نقش مهمی دارند، لذا گرایش آنان به انجام رفتارهای نابهنجار، منجر به افت تحصیلی، ترک تحصیل و دور شدنشان از شاخصهای توسعه انسانی میگردد. از اینرو پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه پیوند اجتماعی و گرایش به رفتارهای نابهنجار دانشآموزان شهر اهر و با استفاده از روش پیمایش انجام گرفته است. مدل تحلیلی پژوهش، بااستناد به تئوریهای پیوند اجتماعی هیرشی و پیوند افتراقی ساترلند ترسیم گردیده است. جامعۀ آماری تحقیق، متشکل از کلیه دانشآموزان دختر مقطع متوسطه شهر اهر است که در سالتحصیلی 94- 1393 مشغول به تحصیل هستند. با بکارگیری پرسشنامه محققساخته، اطلاعات مورد نیاز از 295 نفر از دانشآموزان که به روش نمونهگیری طبقهای متناسب با حجم انتخاب شدهاند، جمعآوری گردیده است. نتایج تحلیلهای دو متغیره نشاندهندۀ وجود همبستگی معکوس با شدت بالا بین متغیر پیوند اجتماعی و مؤلفههای آن (وابستگی، تعهد و اعتقاد) و متغیر گرایش به رفتارهای نابهنجار دانشآموزان است. براساس تحلیلهای چند متغیره هم این متغیرها توانایی تبیین متغیر ملاک را دارا میباشند. همچنین متغیرهای تصور منفی از خود و معاشرت با همسالان ناهنجار که به عنوان متغیرهای میانی در نظر گرفته شده بودند، هم در تحلیلهای دومتغیره و هم چند متغیره رابطه آماری معنیداری را با متغیر گرایش به رفتارهای نابهنجار نشان دادهاند. طبق یافتهها، حدود 48 درصد از تغییرات متغیر گرایش به رفتارهای نابهنجار دانشآموزان توسط عناصر تشکیلدهنده متغیر پیوند اجتماعی و متغیرهای میانی قابل پیشبینی است.
نظام بهرامی کمیل
چکیده
بسیاری از اندیشمندان به ویژه جامعهشناسان اعتقاد دارند که تضاد «سنت» و «مدرنیته» یکی از مهمترین چالشهای روبروی جامعه ما است. به عبارت دیگر، در کنار مسائلی مانند بیاعتمادی، اعتیاد، شکاف نسلی، سکس و عدم مسئولیتپذیری؛ جدال بین سنت و مدرنیته به معضلی اساسی و هزینهبر تبدیل شده است که در یکصد سال گذشته دامنگیر جامعه ...
بیشتر
بسیاری از اندیشمندان به ویژه جامعهشناسان اعتقاد دارند که تضاد «سنت» و «مدرنیته» یکی از مهمترین چالشهای روبروی جامعه ما است. به عبارت دیگر، در کنار مسائلی مانند بیاعتمادی، اعتیاد، شکاف نسلی، سکس و عدم مسئولیتپذیری؛ جدال بین سنت و مدرنیته به معضلی اساسی و هزینهبر تبدیل شده است که در یکصد سال گذشته دامنگیر جامعه بوده است. در مورد رویارویی سنت و مدرنیته، سه دیدگاه کلی وجود دارد: 1. مبنا قرار دادن سنت و اعتقاد به بازخوانی آن 2. مبنا قرار دادن مدرنیته و پذیرش مؤلفههای اساسی آن 3. تلفیق سنت و مدرنیته و ابداع مدرنیتة مشروط یا همان مدرنیتة بومی. در کشور ما، گروه اول به «مرتجع» و گروه دوم به «غربزده» مشهور شدهاند؛ پس افرادی که میخواهند از این دو برچسب در امان باشند و ثابت کنند دیدگاهی فراتر از آنها دارند؛ از تلفیق سنت و مدرنیته سخن میگویند. جلال آلاحمد یکی از پیروان این دیدگاه است که باور دارد؛ با تکیه بر فرهنگ و سنت بومی میتوان برخی از جنبههای مدرنیته را از غرب «اقتباس» و برخی مؤلفههای دیگر را با تکیه بر پتانسیل داخلی «تأسیس» کرد. به عبارت دیگر او اعتقاد دارد؛ میتوان ابعاد مادی و تکنولوژیکی غرب را صاحب شد، بدون این که نیازی به تغییر بنیانهای معرفتشناسی شرقی باشد. نویسنده با مطرح کردن مدلی تحلیلی، که در آن بین «کنترل سرشتی» و «کنترل ساختگی» تفکیک قائل شده است؛ به تحلیل منطقی ایدة جلال خواهد پرداخت.
اکرم حمیدیان
چکیده
چندین ماه از شیوع بیماری اپیدمیک کرونا در سطح جهان میگذرد بااینحال در همین مدت کوتاه تأثیرات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و حتی فرهنگی بارزی در همه جوامع درگیر با این بیماری بر جای گذاشته است. در این مقاله سعی شده به روش کیفی و مشاهده مشارکتی تأثیر این بیماری بر مقوله مذهب در کشور ایران مورد تحلیل قرار گیرد. تحلیل روند شیوع بیماری کرونا ...
بیشتر
چندین ماه از شیوع بیماری اپیدمیک کرونا در سطح جهان میگذرد بااینحال در همین مدت کوتاه تأثیرات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و حتی فرهنگی بارزی در همه جوامع درگیر با این بیماری بر جای گذاشته است. در این مقاله سعی شده به روش کیفی و مشاهده مشارکتی تأثیر این بیماری بر مقوله مذهب در کشور ایران مورد تحلیل قرار گیرد. تحلیل روند شیوع بیماری کرونا و مشاهده کنشهای کنشگران اجتماعی، نشان داد این بیماری بر کنشهای اجتماعی- مذهبی کنشگران، مشروعیت سیاسی دولت و تغییرات فرهنگی در حوزه دین تأثیرات نمایانی داشته است. با توجه به پیوستگی شدید دین و سیاست در کشور ایران، میتوان گفت چالش فیزیولوژیکی و پزشکی کووید 19 منجر به چالش سیاسی- مذهبی برای حکومت گردیده است و علیرغم نبود شرایط امنیت وجودی، بر اساس اضطرار حیاتی، تغییرات مشهودی در سیر تغییر از ارزشهای دینی به ارزشهای عرفی در حال شکلگیری است.
علیرضا افشانی
چکیده
اعتماد اجتماعی از عناصر ضروری زندگی اجتماعی و از اجزاء سازنده سرمایه اجتماعی به شمار میآید. به عقیده بسیاری از محققین و صاحبنظران، یکی از عواملی که نقش قابل ملاحظهای در افزایش اعتماد اجتماعی دارد، دین است. هدف تحقیق حاضر بررسی رابطه بین میزان دینداری با ابعاد مختلف اعتماد اجتماعی به عنوان یکی از مؤلفههای اساسی سرمایه اجتماعی ...
بیشتر
اعتماد اجتماعی از عناصر ضروری زندگی اجتماعی و از اجزاء سازنده سرمایه اجتماعی به شمار میآید. به عقیده بسیاری از محققین و صاحبنظران، یکی از عواملی که نقش قابل ملاحظهای در افزایش اعتماد اجتماعی دارد، دین است. هدف تحقیق حاضر بررسی رابطه بین میزان دینداری با ابعاد مختلف اعتماد اجتماعی به عنوان یکی از مؤلفههای اساسی سرمایه اجتماعی است. روش مورد استفاده در این تحقیق پیمایش بوده است. جامعه آماری تحقیق، کلیه افراد 15 ساله و بیشتر شهر نجفآباد بودهاند که 244 نفر از آنها با روش خوشهای چند مرحلهای انتخاب و مورد مصاحبه قرار گرفتند. دادهها با استفاده از ابزار پرسشنامه جمعآوری شده و به کمک نرمافزارهای SPSS و لیزرل مورد تحلیل قرارگرفته است. یافتههای تحقیق بیانگر این است که بین میزان دینداری با ابعاد مختلف میزان اعتماد اجتماعی (به جز اعتماد به محیط)، رابطه مستقیم و معنیداری وجود دارد. به عبارت دیگر با افزایش میزان دینداری، اعتماد نهادی، اعتماد تعمیمیافته و اعتماد بینشخصی افزایش مییابد. در مجموع نیز با افزایش میزان دینداری، میزان اعتماد اجتماعی افزایش پیدا میکند. نتایج این تحقیق همسو با دیدگاه جامعهشناسان بزرگی همچون دورکیم و گیدنز است که معتقدند رابطه مستقیمی بین میزان دینداری و میزان اعتماد اجتماعی وجود دارد.
سیدمحمد مهدی زاده
چکیده
در این مقاله، نحوه انتشار اخبار افغانستان در مطبوعات ایران در چارچوب نظریه برجستهسازی رسانهها و با استفاده از تحلیل محتوای کمّی مورد بررسی قرار گرفته است.
نتایج پژوهش، بیانگر آن است که بین روزنامههای اطّلاعات، کیهان و جمهوری اسلامی از نظر «محتوای اخبار» افغانستان تفاوت معناداری وجود ندارد. در واقع هر سه روزنامه از معیارهای ...
بیشتر
در این مقاله، نحوه انتشار اخبار افغانستان در مطبوعات ایران در چارچوب نظریه برجستهسازی رسانهها و با استفاده از تحلیل محتوای کمّی مورد بررسی قرار گرفته است.
نتایج پژوهش، بیانگر آن است که بین روزنامههای اطّلاعات، کیهان و جمهوری اسلامی از نظر «محتوای اخبار» افغانستان تفاوت معناداری وجود ندارد. در واقع هر سه روزنامه از معیارهای یکسانی برای انتخاب اخبار افغانستان پیروی کردهاند، به طوری که حدود 70 درصد از اخبار افغانستان به «امور نظامی، جنگ و خشونتهای سیاسی» و «روابط خارجی» اختصاص دارد.
مقایسه «سه دهه» مورد بررسی (1358 تا 1388) از نظر «محتوای اخبار» افغانستان نیز نشان میدهد که بین سه دهه مورد بررسی از نظر «اولویت اخبار» افغانستان تفاوت معناداری وجود دارد.
بین اخبار مشترک و غیرمشترک افغانستان و ایران از نظر میزان انتشار «تیتر در صفحه اول» و همچنین از نظر میزان استفاده از «عناصر بصری» (عکس، کادر، رنگ، چاپ نگاتیو، ترام، کاریکاتور) برای برجستهسازی اخبار افغانستان، نسبت به سایر اخبار روزنامه تفاوت معناداری وجود ندارد.
اهمیت و اولویت اخبار مشترک بین افغانستان و ایران در مقایسه با اخبار غیرمشترک آنها متفاوت از یکدیگر است.
اصحاب حبیب زاده
چکیده
سرمایه اجتماعی منبعی است که در راستای دستیابی به اهداف، در اختیار سازمانها و اشخاص قرار دارد. بنابراین روابط عمومی ، نقشی مهم و گاهی اوقات ضروری در تشکیل سرمایه اجتماعی و مصرف آن ایفا میکند. این پژوهش در پی یافتن پاسخ این مساله که چگونه فعالیتهای روابط عمومی به تولید سرمایه اجتماعی به طور اعم و سرمایه اجتماعی سازمانی به طور ...
بیشتر
سرمایه اجتماعی منبعی است که در راستای دستیابی به اهداف، در اختیار سازمانها و اشخاص قرار دارد. بنابراین روابط عمومی ، نقشی مهم و گاهی اوقات ضروری در تشکیل سرمایه اجتماعی و مصرف آن ایفا میکند. این پژوهش در پی یافتن پاسخ این مساله که چگونه فعالیتهای روابط عمومی به تولید سرمایه اجتماعی به طور اعم و سرمایه اجتماعی سازمانی به طور اخص منجر میشود صورت گرفته است. هدف اصلی این پژوهش شناسایی و تبیین نقش روابط عمومی و مؤلفههای آن در تولید و باز تولید سرمایه اجتماعی سازمانی در واحدهای تولیدی (مورد مطالعه دو شرکت خودروساز ایرانی) و ارائه مدل مناسب میباشد.
این پژوهش از نظر نوع کاربردی و از نظر روش تحقیق پیمایشی از نوع توصیفی – تحلیلی است. جامعه آماری آن را مراجعه کنندگان به صنعت خودرو سازی (دو شرکت خودروساز ایرانی) تهران بزرگ در شش ماه اول سال 1389 تشکیل میدهندکه برروی330 نفر با استفاده از روش نمونه گیری خوشهای دو مرحلهای، تصادفی ساده و سیستماتیک اجرا شده است. ابزار پژوهش مصاحبه و پرسشنامه محقق ساخته بوده که روایی و پایایی آن در مرحله مقدماتی مورد بررسی و تایید قرار گرفته.
نتیجه اینپژوهشنشانداد که از بین مؤلفههای تعریف شده برای روابط عمومی، مؤلفههای مدیریت روابط و توسعه مناسبات و اطلاعی و آموزش همگانی در تولید و باز تولید سرمایه اجتماعی سازمانی صنعت خودروسازی نقش مؤثری دارند درحالی که مؤلفههای اقناعی، حل مسئله و مشاورهای نقشی در تولید و باز تولید سرمایه اجتماعی سازمانی در صنعت خودروسازی ایفا نمیکنند.
عسل عصری ملکی؛ محمود عزیزی؛ کاظم شهبازی
چکیده
مقالهی پیش رو بهمنظور تحلیل جامعهشناختی سه گونه از نمایشهای شادیآور زنانه در دوران حکومت قاجار انجام شد. گونههای مذکور شامل: نمایشهای انتقادی و سنتی، نمایشهای انتقادی-اجتماعی (مردان هوسران) و نمایشهای اجتماعی (نبودن امنیت اقتصادی) بود. دو یا سه مورد از نمایشهای هر گروه، معرفی و ارزیابی شدند. یکی از طرق واکاوی ...
بیشتر
مقالهی پیش رو بهمنظور تحلیل جامعهشناختی سه گونه از نمایشهای شادیآور زنانه در دوران حکومت قاجار انجام شد. گونههای مذکور شامل: نمایشهای انتقادی و سنتی، نمایشهای انتقادی-اجتماعی (مردان هوسران) و نمایشهای اجتماعی (نبودن امنیت اقتصادی) بود. دو یا سه مورد از نمایشهای هر گروه، معرفی و ارزیابی شدند. یکی از طرق واکاوی نمایشهای شادیآور زنانه بهرهگیری از مفاهیم جامعهشناسی بود، ازاینرو بهمنظور بازنمایی جایگاه اجتماعی زنان در جامعهای مردمحور با بهرهگیری از مفهوم سلطهی مردانهی پیر بوردیو به تحلیل موضوع حاضر پرداخته شد.مقالهی حاضر از نوع مقالات توصیفی-تحلیلی است و اطلاعات ضروری تحقیق با استفاده از شیوهی کتابخانهای گردآوری شد. با استناد بر اطلاعات بهدستآمده، زنان بهمنظور رهایی از زیر بار فشارهایی که از سوی جامعه بر آنان تحمیل میشد، به راههای گوناگونی متوسل شدند؛ یکی از این راهها اجرای نمایشهایی با محوریت زنان، به جهت بازنمایی مسائل و معضلات آنها بود؛ نمایش عقدههای فروخوردهای که در اثر تعصبات جامعهای مردسالار، به وجود آمده بودند. نتیجه حاکی از آن بود که واکاوی نمایشهای زنانه، یکی از راههای مؤثر در ریشهیابی تأثیرات چیرگی مردان بر زنان است.
مهدخت بروجردی علوی؛ محسن حبیبی
چکیده
این تحقیق به بررسی چگونگی بازتاب انتخابات دومین دوره ریاست جمهوری افغانستان در چهار روزنامه مطرح این کشور (انیس، هشت صبح، باختر و ماندگار) با هدف بررسی و شناخت و مقایسه نحوه پوشش اخبار و مطالب انتخاباتی پرداخته است. این تحقیق دو ماه منتهی به کارزار انتخاباتی دومین دوره انتخابات ریاست جمهوری افغانستان (از 26 خرداد تا 26 مرداد) را با تکیه ...
بیشتر
این تحقیق به بررسی چگونگی بازتاب انتخابات دومین دوره ریاست جمهوری افغانستان در چهار روزنامه مطرح این کشور (انیس، هشت صبح، باختر و ماندگار) با هدف بررسی و شناخت و مقایسه نحوه پوشش اخبار و مطالب انتخاباتی پرداخته است. این تحقیق دو ماه منتهی به کارزار انتخاباتی دومین دوره انتخابات ریاست جمهوری افغانستان (از 26 خرداد تا 26 مرداد) را با تکیه بر نظریه اعتماد سیاسی و با استفاده از روش تحلیل محتوا مورد بررسی قرار داده است. حامد کرزی و عبدالله عبدالله، دو رقیب عمده این کارزار انتخاباتی بودند. روزنامههای انیس و باختر، طرفدار کرزی و روزنامههای هشت صبح و ماندگار، حامی عبدالله هستند. از دو ماه مورد بررسی، یک ماه به شیوه نمونهگیری طبقهبندی شده انتخاب شد که حاصل آن، 513 مطلب انتخاباتی بود که مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بنابر یافتههای این پژوهش، حامد کرزی، سهم بیشتری از مطالب انتخاباتی را به خود اختصاص داده است. در ارائه اخبار و مطالب انتخاباتی، سبک غالب، «خبر» و بیشترین برخورد با کاندیداها «احترام آمیز» بوده است؛ به طوری که رفتارهای محترمانه، بیش از چهار برابر رفتارهای غیر محترمانه بوده است. از نظر نوع حمایت، حمایت «مستقیم» از کاندیداها بیشتر به چشم میخورد. از نظر نوع مطلب نیز روزنامهنگاران افغان به مطالب «فرایند مدار» بیش از مطالب رویداد مدار پرداختهاند. بر اساس دادههای به دست آمده، کاندیداهای دومین دوره ریاست جمهوری افغانستان، به شعارهای «دموکراسی» و «توجه به آرای مردم» در برنامههایشان بیشتر توجه کردهاند و بر «مشارکت مردم» بیش از سایر محورهای انتخاباتی تأکید داشتهاند. در مجموع، با توجه به آنچه از دادهها برمیآید، روزنامههای افغانستان، ضمن حمایت از کاندیدای مورد نظر خود، با حفظ چارچوبهای اصول حرفهای روزنامهنگاری، نحوه بازتاب مطالب انتخاباتی را به نمایش تمرین دموکراسی تبدیل کرده و با وجود انتقاد و حمایت مستقیم از کاندیداها، پایبندی خود را به موازین اخلاقی حرفه روزنامه نگاری نشان دادهاند.