نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• ریحانه نادری نژاد ¹
• غلامرضا غفاری ²
• فرشاد مومنی ³

¹ کارشناس ارشد برنامه‌ریزی رفاه اجتماعی دانشگاه تهران. (نویسنده مسئول)

² دانشیار جامعه‌شناسی دانشگاه تهران

³ استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

این مقاله کوشیده است سهم ثروت طبیعی نفت و درآمدهای حاصل از آن را بر کیفیت زندگی مردم ایران در طی سال‌های 1390 – 1350 شمسی به روش تاریخی اسنادی بررسی نماید. در رویکرد نهادگرایی دولت به عنوان نهاد مهم اثرگذار بر فرآیند توسعه مطرح می‌شود. تأثیر این نهاد به عنوان مالک انحصاری درآمد نفت بر اساس رویکرد "ساختاربندی انتخاب" بررسی خواهد شد. برای تأثیر پذیری حوزه اجتماع نیز از مدل کیفیت زندگی به مثابه شاخص توسعه اجتماعی استفاده شده است. این مفهوم با لحاظ کردن ابعاد جامع‌تر، اهمیت تحلیل رشد پایدار و برابر در طیف گسترده‌ای از مؤلفه‌ها را برای بهبود کیفیت زندگی به جای رشد کمّی شاخص‌های معیشتی رفاه نشان می‌دهد. مشخصه سیاست‌های اجتماعی دولت ایران طی  سال‌های1390-1350، به رغم تغییر رژیم و دولت‌ها، شامل شتابزدگی و عدم فرصت برای اصلاحات نهادی، بی‌توجهی به بستر بومی، تک سویه بودن، و بی‌توجهی به پایداری است. این مسئله نشان از حک شدن مسائلی در ساختارهای ایران دارد که به طور پیوسته مشکلات را در همه حوزها از جمله حوزه رفاه و کیفیت زندگی باز تولید می‌کند.

کلیدواژه‌ها

• توسعه پایدار
• کیفیت زندگی
• ساختاربندی انتخاب
• اصلاحات نهادی

موضوعات

• جامعه شناسی

عنوان مقاله [English]

Oil,quality of life and development in Iran

نویسندگان [English]

• Reihaneh Naderi Nejad ¹
• Gholamreza Ghaffary ²
• Farshad Momeni ³

¹ Master of Social Welfare Planning

² Associate Professor of Sociology, University of Tehran

³ Associate Professor of Economy, Allameh Tabataba’i University

چکیده [English]

ABSTRACT

This study is considered the effect of Iran Oil revenues on people life quality during years 1971-2007 based on documented historical. It also examines the effect of government on development process by using oil development theories. Approach "structurative of choice" has been selected as a chosen framework. This approach in a general framework of institutionalized has taken attention in to culture, history and society aspects. Life quality model as an index for social development has been used for effect of society. Four mean components of this model include: safety, make power, correlation and social mixture. This concept contains Two elements of stability and equality. After explanation of economical and political conditions of governments [oil revenues status], indexes quantitative analysis of life quality and their proportion to prosperity and oil stagnancy in development process has been examined. Findings show that Four features have been created in Iran policies after and before revolution. Hurry and lack of opportunity for fundamental reforms, inattention to native structure, unilateralism and inattention to stability. This shows some issues in Iran structures is hidden that reproduces problems in all fields like welfare and life quality field. This effect on life quality and people welfare has been reflexd as follows: some indexes of these fields particularly in civil and physical affairs has benefited from oil revenues. But some indexes has damaged except for slump periods in time of prosperity. While civil and political rights are considered in life quality structure, there are no positive changes in indexes.

کلیدواژه‌ها [English]

• Substantial development
• Quality of life
• choice structuring
• institutional reforms