نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استاد جامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

چکیده:
در این نوشتار به کار و حرکت از دیدگاه عام و فلسفی و رشته‌های گوناگون علوم اجتماعی پرداخته شده است و سپس از دیدگاه زیست‌شناسی و علم اقتصاد کار از غیر کار تفکیک شده و پس از این تعاریف و طبقه‌بندی‌ها مؤلف کوشیده، از یک سو فرهنگ تولیدی و فرهنگ کار امروز ایران را با دیروز آن در ارزش‌گذاری‌ها و حرمت کار و وجدان کاری و مسائل پیوسته با فرهنگ کار و تولید مقایسه کرده و از سوی دیگر فرهنگ ایرانی – اسلامی را با یک فرهنگ تاریخی موازی و تقریباً هموزن و شاخص که در عین آمیختگی‌ها در طول هزاره‌ها با یکدیگر، به دلایل ارتباطات، مبادلات معرفتی، یادگیری، آموزش رسمی و غیررسمی،‌ تجارت، جنگ و مهاجرت‌ها، در تعارض آشکار بوده است مقایسه کند. این مقایسه از اندیشه‌های فلسفه ایران و غرب و در آیین‌ها و ادیان آنها صورت پذیرفته است و سرانجام پس از آن مقایسه‌ها،‌ مقاله با طرح یک پرسش بنیادی که چرا با وجود نگاه ویژه به کار در فرهنگ،‌ تمدن و اندیشه‌های فلسفی و ادیان شرقی،‌ ما مسلمانان و به ویژه ما ایرانیان امروزه از کار و کوشش بازمانده‌ایم و کشورهای غربی با وجود نفرت‌ها و دیدگاه‌های تاریخی خوارکننده کار و نظام‌های برده‌داری – استعماری‌شان، امروز به نسبت ما، چنین اهل کار و کوشش شده‌اند؟
 

عنوان مقاله [English]

حرکت و کار در اندیشه و آیین‌های‌ ایرانی و یونانی‌ (بستگی‌های‌ کار و نظام ‌اجتماعی‌ در فلسفه‌ و ادیان‌ "ایرانی‌ ـ اسلامی"‌ و یونانی‌ و یهودی‌ ـ مسیحیایی)

نویسنده [English]

  • Morteza Farhadi
منابع
- اذکایی، پرویز‌. (1384)، حکیم‌ رازی‌ (حکمت‌ طبیعی‌ و نظام‌ فلسفی‌ محمد بن‌ زکریای‌ رازی‌)، تهران‌: انتشارات‌ طرح‌ نو.
- ارسطو، (1358)، سیاست‌، ترجمه:‌ حمید عنایت‌، تهران: کتابهای‌ جیبی‌.
- اسطوره‌های‌ یونان‌. (1354)، ترجمه: سیما صدیق‌‌، تهران: آذر کتاب‌.
- اقبال‌ لاهوری، محمد. (1357)، سیر فلسفه‌ در ایران‌، ترجمه: ا. ح‌. آریان‌پور، تهران: امیرکبیر.
- امثال‌ و حکم‌ دهخدا، ج‌ 4.
- انجیل‌ مَتی‌.
- ‌ بهرامی، احسان‌. (1369)،  فرهنگ‌ واژه‌های‌ اوستا، به‌ یاری‌ فریدون‌ جنیدی‌، تهران: بنیاد نیشابور، جلد سوم‌.
- ‌ بیرو، آلن. (1366)،  فرهنگ‌ علوم‌ اجتماعی‌، ترجمه: باقر ساروخانی‌، تهران: انتشارات‌ کیهان‌.
-  پلانک، ماکس‌‌. (1347)، علم‌ به‌ کجا می‌رود، ترجمه:‌ احمد آرام‌، تهران: شرکت‌ سهامی‌ انتشار.
- پلیکان، جاروسلاو‌؛ کیتاگاوا، جوزف‌؛ ‌ نصر، حسین. (1380)، «پارادوکس‌ کار در سنت‌ یهودی‌ مسیحی‌»،  اخلاق‌‌ کار در ادیان‌ آسمانی‌ و آئین‌های‌ شرقی‌، ترجمه:‌ احمد موثقی‌، تهران: موسسة‌ کار و تامین‌ اجتماعی‌.
-  پورهمایون‌، علی‌اصغر. (1344)، اقتصاد، تهران: انتشارات‌ دانشگاه‌ تهران‌.
- ‌ توسلی، غلامعباس‌. (1375)، جامعه‌شناسی‌ کار و شغل‌، تهران: انتشارات‌ سمت‌.
-  راوندی، مرتضی‌‌. (1354)، تاریخ‌ اجتماعی‌ ایران‌، جلد اول‌، تهران: انتشارات‌ امیرکبیر.
-  زرین‌ کوب‌، عبدالحسین‌. (1368)، تاریخ‌ مردم‌ ایران‌ (ایران‌ قبل‌ از اسلام‌)، تهران: امیرکبیر.
- ‌ ژیست، شارل؛ ژید، شارل. (1370)، تاریخ‌ عقاید اقتصادی‌، ترجمه: کریم‌ سنجانی‌، تهران: انتشارات ‌دانشگاه‌ تهران: جلد اول‌.
- دلشاد تهرانی، مصطفی‌‌. (1376)، «اخلاق‌‌ کاری‌ در سیرة‌ نبی‌»، نامة‌ پژوهش‌ (ویژه‌ نامة‌ فرهنگ‌ و اخلاق‌‌کار)، ش‌ 5.
- دورانت، ویل‌. (1372)، یونان‌ باستان‌، ترجمه:‌ امیرحسین‌ آریانپور، فتح‌الله‌ مجتبایی‌، هوشنگ‌ پیرنظر، تهران: انتشارات‌ آموزش‌ انقلاب‌ اسلامی‌.
- ‌ سهروردی‌، شیخ‌ شهاب‌الدین. (1377)، حکمت‌الاشراق‌‌، ترجمه:‌ و شرح‌ از: جعفر سجادی‌، تهران: انتشارات‌ دانشگاه‌ تهران‌.
- ‌ فاضلی‌پور، طوبی. (1380)، تاریخ‌ کشاورزی‌ در دوران‌ ساسانیان‌، تهران: انتشارات‌ پژوهنده‌.
- ‌ فرشاد،‌ مهدی. (1376)، تاریخ‌ مهندسی‌ در ایران‌، تهران: انتشارات‌ بلخ‌.
- ‌ فره‌وشی، بهرام‌. (1358)،  فرهنگ‌ زبان‌ پهلوی‌، تهران: انتشارات‌ دانشگاه‌ تهران‌.
- فرهنگ، منوچهر‌. (1371)،  فرهنگ‌ بزرگ‌ علوم‌ اقتصادی‌، جلد دوم‌، تهران: نشر البرز.
- قاسمی‌ تودشکچوبی‌، مجید. (1384)،  فرهنگ‌ لغت‌ پنج‌ زبانه‌، تهران: انتشارات‌ آریانا.
- گرولاخ، ویکتور‌. (1339)، «تحرک‌ در گیاهان‌»، زندگی‌ گیاهی‌، ترجمه:‌ محمد و بهزاد، تهران: نشر پرویز.
- ‌ کاتوزیان، محمدعلی‌. (1358)،  آدام‌ اسمیت‌ و ثروت‌ ملل‌، تهران: انتشارات‌ جیبی‌.
-  گاتاها (سروده‌های‌ زرتشت‌). (1354)، گزارش‌ ابراهیم‌ پورداود، تهران: انتشارات‌ دانشگاه‌ تهران‌.
-  لغت‌ نامه‌ دهخدا، حرف‌ ک‌.
- لنسلین‌ گرین، راجر‌. (1370)،  اساطیر یونان‌، ترجمه:‌ عباس‌ آقاجانی‌، تهران: انتشارات‌ سروش‌.
- ‌ مارکیش، سیمون‌. (1357)،  اساطیر از دیدگاه‌ علمی‌، ترجمه:‌ احمد بیانی‌، تبریز، نشر احیاء، مقدمه ‌مترجم‌.
- ‌ مجتبوی‌ نائینی، مهدی. (1372)، فرهنگ‌ اصطلاحات‌ کار و تامین‌ اجتماعی‌، تهران: موسسة‌ کار و تامین‌ اجتماعی.
- م‌. ایلیخا، ای‌. سگال‌. (1352)، انسان‌ در گذر گاه ‌تاریخ‌، ترجمه: م‌. زمانی‌، تهران.
- مصباح‌ یزدی‌. (1372)،«کار در نظام‌ ارزشی‌ اسلام‌»، مجموعه‌ مقالات‌ نخستین‌ همایش‌ علمی‌ پژوهشی‌ تکامل ‌فرهنگ‌ کار، تهران: وزارت‌ کار و امور اجماعی‌، دفتر نشر و گسترش‌ فرهنگ‌ اسلامی‌.
- هالیدی، دیوید‌؛ رزینک‌، رابرت‌. (1369)،  فیزیک‌،ترجمه: مهدی‌ گلشنی‌، ناصر مقبلی‌، تهران: مرکز نشر دانشگاهی‌.
- ‌ والدوزیمانسکی، مارک‌؛ ویتمن، ریچارد‌. (1370)، حرارت‌ و ترمودینامیک‌، ترجمه: حسین‌ توتون‌چی‌، حسن‌ شریفیان‌ عطار و محمدهای‌ هادی‌ زاده‌، تهران: مرکز نشر دانشگاهی‌.
- وندیداد. (1327)، ترجمه:‌ محمد علی‌ داعی‌الاسلام‌، حیدرآباد، کن‌.
-  یسنا. (1356)، به‌ گزارش‌ پورداود، جلد دوم‌، به‌ کوشش‌ بهرام‌ فره‌وشی‌، تهران: انتشارات‌ دانشگاه‌ تهران‌.
- یشت‌ها. گزارش‌ پورداود، جلد اول‌.