نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• مرتضی فرهادی

هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

گیاهشناسی عامیانه، سرشاخهای اهمیت یابنده، از مردم نگاری دانش ها و فن آوری های سنتی به عنوان یک طبقه بندی درون رشته ای در مردم نگاری است. اگر چه از زاویهای دیگر، ترکیب مردم شناسی و گیاهشناسی، امروزه همچنین حوزهای از طبقه بندیهای بیرون رشته ای مردم شناسی، «مردم شناسی گیاه شناختی) (گیاه – مردمشناسی) نیز به شمار میرود، که آن سرشاخه و این حوزه، در دهه های اخیر در جهان مورد توجه روزافزون قرار گرفته است.نوشته ی حاضر با نظریه هایی از دانشمندان و مردم شناسان و حتی رئیسان برخی از سازمان های بینالمللی - که ظاهراً با چنین مسایلی بیگانه و بی توجهند - آغاز و پس از اشاره به اهمیت این سرشاخه در سطح جهانی، به پیشینه ی پژوهشی در این زمینه در ایران پرداخته است. در ایران کار بر روی گیاهان از دیدگاه مردم نگاری و به تبع آن مردم شناسی بسیار تازه است. از سوی دیگر این دانش گیاهشناسی مردمی با شتابی باور نکردنی در حال فراموشی است. مولف خود در فاصله ی چند دهه - در مقایسه ی یادداشت ها و خاطراتش از سه چهار دهه ی پیشی و برابر نهاد آن با سفرها و مصاحبه های اخیر وی در استان مرکزی و به ویژه کمره - شاهد کم گشت و گم گشت بسیار این دانسته ها - همچون بسیاری از زمینه های دیگر - بوده است. لذا مردم نگاران ومردمشناسان را به عنایت به این حوزه ترغیب میکند. فراموشی در همه ی جوانب، از شناسایی و تشخیص افتراقی گیاهان و طبعاً نام های آنها گرفته، تا فواید و شیوههای کاربرد آنها را در بر میگیرد. در این نوشته همچنین به فواید همکاری بین مردم شناسان و گیاهشناسان و زبانشناسان اشاره شده است. پس از کلیات، مقاله با فشردهای از گیاه مردم نگاری گیاهان خودروی کمره که در اصلی حدودشصت صفحه بوده است به پایان میرسد.

کلیدواژه‌ها

• گیاه مردم نگاری
• کمره
• گیاهان خودروی

عنوان مقاله [English]

Ethnography or Examples of Ethnographically of Wild Plants of Kamareh

نویسنده [English]

• morteza farhadi

چکیده [English]

Vulgar botany, a branch of ethnography of traditional sciences and technology, is a sub-division 01 ethnography. A combination of anthropology and botany, considered as enthnobotany or 'anthropology of botany" has been gaining importance in recent decades. This paper starts with theories of scholars and anthropologists, about the importance of this field in international level, and then focuses on the researches conducted in Iran in this area. In Iran studying plants from ethnographical approach, and of course from anthropological approach, is very new. On the other hand, this knowledge increasingly is being elapsed. The author, during his three to four decades of anthropological researches, interviews and memoirs in central province of Iran, has noticed the decline and elapse of such knowledge from the minds and conversations of people. which reveals the urgency of paying special attention to the field. This elapsing is seen in various grounds, from knowledge about plants, differentiating plants, and names of plants, to their uses and methods of their utilization. Moreover, in this paper the usefulness of collaboration among anthropologists, botanists, and linguists is discussed. After discussing some general points, the paper briefly explains ethno botany of wild plants of Kamareh.

کلیدواژه‌ها [English]

• plants
• Kamareh