دوره 22، شماره 71 ، اسفند 1394، ، صفحه 1-47
چکیده
روند تحولات در جامعه ایرانینشان از پررنگ شدن «نگرانی» در زیست جهان ایرانیان دارد. ما جامعهشناسان به نگرانی درباره مسائل اجتماعی خو گرفتهایم اما اینک این خود نگرانی است که تبدیل به مسئله شده است. مراحل اصلی چرخه زندگی بهویژه پس از نوجوانی در ایران امروز بهگونهای روزافزون نگران زا گردیده است. کنکور، شغل یابی، ازدواج، خرید ...
بیشتر
روند تحولات در جامعه ایرانینشان از پررنگ شدن «نگرانی» در زیست جهان ایرانیان دارد. ما جامعهشناسان به نگرانی درباره مسائل اجتماعی خو گرفتهایم اما اینک این خود نگرانی است که تبدیل به مسئله شده است. مراحل اصلی چرخه زندگی بهویژه پس از نوجوانی در ایران امروز بهگونهای روزافزون نگران زا گردیده است. کنکور، شغل یابی، ازدواج، خرید مسکن، فرزند زایی، تربیت فرزند، سلامتی، بازنشستگی، مرگ و.... در تجربه معاصر ایرانیان با نگرانیهایی زیادی همراه است که امنیت روانی را سلب نموده و اخلاق فردی و اجتماعی را به مخاطره انداخته است. این مقاله با بهرهمندی ازنظریات باربالت، بک، گیدنز و باومن در پی تبیین زمینههای ساختاری ایجاد نگرانی است. روش این مقاله تحلیل ثانویه است و از آمارها و دادههای نهادی موجود استفاده مینماید. به نظر میرسد در ایران «تزلزل نهادی» زندگی را پیشبینیناپذیر و نگرانکننده ساخته است. مقاله با مرور شاخصهایی در نهادهای مهم کشور مانند اقتصاد، خانواده و بوروکراسی نشان میدهد که چگونه این ساختارها زندگی روزمره را پیشبینیناپذیر ساخته و از اینرو سبب ناامنی هستی شناختی گشتهاند. ناامنی هستی شناختی نگرانی را در تجربه زیسته ایرانیان تشدید کرده است. این وضعیت نگران زا را فقدان نهادها و سازمانهای رفاه اجتماعی کارآمد تشدید کرده است.
معصومه قاراخانی
چکیده
قاراخانی* تاریخ دریافت: 17/7/92 تاریخ پذیرش: 20/11/92 چکیدهنهاد آموزش عالی ضمن تامین زمینه دستیابی به آموزش دانشگاهی، بخشی از سیاستهای اجتماعی را با هدف تامین خدمات رفاهی و حمایتی برای گروههای ذینفع از جمله دانشجویان، ...
بیشتر
قاراخانی* تاریخ دریافت: 17/7/92 تاریخ پذیرش: 20/11/92 چکیدهنهاد آموزش عالی ضمن تامین زمینه دستیابی به آموزش دانشگاهی، بخشی از سیاستهای اجتماعی را با هدف تامین خدمات رفاهی و حمایتی برای گروههای ذینفع از جمله دانشجویان، مدیران، کارکنان و اعضای هیات علمی دنبال میکند. این پژوهش به بررسی و تحلیل اسناد (قوانین، آییننامهها و مصوبهها) به عنوان درون داد قانونی سیاستهای اجتماعی مرتبط با تامین رفاه اعضای هیات علمی دانشگاههای دولتی ایران طی سالهای 1360 – 1390 ش. میپردازد. با کاربرد روش کیفی و استفاده از تکنیک تحلیل محتوا سیاستهای رفاهی اعضای هیأت علمی، در دوره یاد شده ذیل دو مفهوم «سیاستهای رفاه شغلی» و «سیاستهای ارتقا و امنیت شغلی» بازنمایی و روند و رویه این سیاستها مورد بازشناسی قرار گرفت. صرفنظر از برخی سیاستهای «پیشبینی کننده» مطابق آییننامه استخدامی اعضای هیأت علمی و عمدتاً مرتبط با رفاه شغلی و ارتقای حرفهای، سایر سیاستها و به طور مشخص سیاستهای رفاهی در چارچوب برنامههای ستاد رفاهی و صندوق حمایت از اعضای هیأت علمی، بیشتر خصلتی «واکنشی» دارند. این بدان معنا است که با وجود اعمال برخی سیاستهای رفاهی، همچنان درک جامع و روشنی از مفهوم رفاه برای سیاستگذار و حتی مجریان این سیاستها در ارتباط با اعضای هیأت علمی وجود ندارد. در پرتو چنین برداشت نامنسجمی برخی سیاستهای رفاه اجتماعی از سوی سیاستگذار مغفول مانده، و اجرای سیاستهای نیم بند موجود نیز تحت تاثیر تحولات اقتصادی و سیاسی و نیز رویکرد دولتها به رفاه اعضای هیأت علمی، دستخوش روزمرگی و اعمال سلیقه سیاستگذاران و مجریان میباشد.واژههای کلیدی: سیاست اجتماعی، رفاه اجتماعی، آموزش عالی، اعضای هیات علمی، رفاه شغلی، ارتقا و امنیت شغلی، ستاد رفاهی.
معصومه قاراخانی
چکیده
چکیده سیاست سلامت[1] از ابعاد سیاست اجتماعی[2] است و توسعه آن به عنوان یکی از مسئولیتهای دولتها مطرح میشود. این سیاست که با رفاه فردی و اجتماعی مرتبط است، میتواند تحت تأثیر جهتگیری و رویکرد دولتها قرارگیرد. اما درباره این که در ایران دولتهای گوناگون چه جهتگیری نسبت به سیاست سلامت داشتهاند دریافت دقیقی وجود ندارد. در ...
بیشتر
چکیده سیاست سلامت[1] از ابعاد سیاست اجتماعی[2] است و توسعه آن به عنوان یکی از مسئولیتهای دولتها مطرح میشود. این سیاست که با رفاه فردی و اجتماعی مرتبط است، میتواند تحت تأثیر جهتگیری و رویکرد دولتها قرارگیرد. اما درباره این که در ایران دولتهای گوناگون چه جهتگیری نسبت به سیاست سلامت داشتهاند دریافت دقیقی وجود ندارد. در این پژوهش کوشش مینماییم تا دریابیم تاثیر رویکرد دولتها بر سیاست سلامت در ایران چگونه بوده است؟ به این منظور به مطالعه سیاست سلامت در دو بعد درونداد قانونی و هزینه سلامت[3] دولتهای چهارگانه طی سالهای 1360 تا 1388 ش. در ایران پرداختهایم. نتایج با دو روش کیفی و کمی و کاربرد تکنیک تحلیل محتوای کیفی و تحلیل واریانس نشان داد، سیاست سلامت دربازه زمانی مورد بررسی ضرورتاً متاثر از رویکرد سیاسی این دولتها نیست. در بعد هزینه سلامت نیز، تاثیر رویکرد دولت بر سیاست سلامت مشاهده نمیشود. [1]. Health policy [2]. Social policy [3]. Health expenditure
علی ساعی؛ معصومه قاراخانی؛ فرشاد مومنی
چکیده
چکیده این مقاله به مطالعه سیاست آموزش[1] در ایران میپردازد. سیاست آموزش به عنوان بُعدی از سیاست اجتماعی میتواند تحت تأثیر جهتگیریها و رویکردهای دولتها قرارگیرد. اما درباره این که در ایران دولتهای گوناگون چه جهتگیری نسبت به سیاست آموزش داشتهاند دریافت دقیقی وجود ندارد. در پی همین مسئله، پرسش پژوهش این است که تاثیر رویکرد ...
بیشتر
چکیده این مقاله به مطالعه سیاست آموزش[1] در ایران میپردازد. سیاست آموزش به عنوان بُعدی از سیاست اجتماعی میتواند تحت تأثیر جهتگیریها و رویکردهای دولتها قرارگیرد. اما درباره این که در ایران دولتهای گوناگون چه جهتگیری نسبت به سیاست آموزش داشتهاند دریافت دقیقی وجود ندارد. در پی همین مسئله، پرسش پژوهش این است که تاثیر رویکرد دولتها بر سیاست آموزش در ایران چگونه بوده است؟ برای پاسخ به این پرسش سیاست آموزش در دو بعد درونداد قانونی و هزینه اجتماعی در طول سالهای 1360 تا 1388 ش. و با استفاده از دادههای کمی و کیفی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد، سیاست آموزش در دو بعد درونداد قانونی و هزینه اجتماعی در بازه زمانی مورد بررسی تابعی از رویکرد دولتها نبوده است. این بدان معنی است که سوای اختلافات اندک در برخی دروندادهای قانونی، سیاستهای دولتهای یاد شده در حوزه آموزش استمرار یافته و تکرار شدهاند. همچنین طی سالهای مورد بررسی، اگرچه هزینه اجتماعی در بعد آموزش نوسان اندکی داشته است اما به نظر میرسد این نوسان تحت تاثیر تغییر رویکرد دولتها نبوده است
نادر سالار زاده؛ محمد شیخی
دوره 14، شماره 38.39 ، اسفند 1386، ، صفحه 173-202
چکیده
در این تحقیق، میزان توجه نمایندگان دوره های چهارم و ششم مجلس شورایاسلامی به مقولات مختلف رفاه اجتماعی، مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق اسنادی است و با تکنیک تحلیلی محتوای نطق های پیش از دستور نمایندگان به اجرا در آمده است. اطلاعات مورد نیاز، از طریق مراجعه به مجلس شورای اسلامی و دریافت متن کامل سخنرانی های دو دوره مجلس تهیه شده ...
بیشتر
در این تحقیق، میزان توجه نمایندگان دوره های چهارم و ششم مجلس شورایاسلامی به مقولات مختلف رفاه اجتماعی، مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق اسنادی است و با تکنیک تحلیلی محتوای نطق های پیش از دستور نمایندگان به اجرا در آمده است. اطلاعات مورد نیاز، از طریق مراجعه به مجلس شورای اسلامی و دریافت متن کامل سخنرانی های دو دوره مجلس تهیه شده است سپس با شماره گذاری نطق های پیش از دستور و تعیین تعداد نطقی های نمونه جامعه آماری به وسیله فرمولکوکران، با استفاده از نرم افزار انتخاب اعداد تصادفی کامپیوتر از میان نطقی های پیش ازدستور هر دوره، ۹۲ مورد برای تحلیل محتوا برگزیده شدند که در عمل، با تکراری شدن تصادفی چند نطق، ۸۷ نطق در دوره چهارم و ۸۷ نطق در دوره ششم، مورد بررسی قرار گرفتند. این تحقیق در پی آن بوده است که از طریق تحلیل محتوای نطق های پیش از دستور نمایندگان، به میزان حساسیت آنها به مقولات مختلف رفاه اجتماعی دست یابد؛ میزان وقوف آنها به نقشپارامترهای مختلف ذکر شده در بخش شاخص های رفاه اجتماعی را دریابد و به پرسشهای اصلی تحقیق پاسخ دهد: نمایندگان مجلس شورای اسلامی در دودوره سازندگی و اصلاحات (یعنی دوره های چهارم و ششم) تا چه اندازه به شاخص های رفاه اجتماعی توجه داشتهاند ؟ آیا در میزان توجه نمایندگان دو دوره به شاخص های رفاه اجتماعی، تفاوت معنی داری وجود دارد؟ کدام یک از شاخصهای رفاه اجتماعی در دیدگاه نمایندگان هر یک از دو دوره، مورد بی توجهی یا کم توجهی قرار گرفته است؟ آیا تفاوت احتمالی توجه نمایندگان مجلس های دوره چهارم و ششم، به شاخص های رفاه اجتماعی، با گرایش عمده و گروه بندی سیاسی آنها مطابقت دارد؟ فهم و درک علت تغییرات سیاسی سالهای ۷۶ و ۸۴ از دل درک میزان توجه نمایندگان و قانونگذاران آن سال ها به مقولات رفاهی، هدف ناگفته دیگر این تحقیق بوده است. تحلیل محتوای این نطق ها نشان داد که تفاوت معنی داری بین نمایندگان دو دوره در نگاه به مقولات رفاه اجتماعی وجود ندارد. تفاوت موجود در میزان توجه آنها به برخی شاخص ها از جمله میزان تورم موجود در جامعه ، میزان اشتغال، میزان برخورداری از امکانات بهداشت فردی و اجتماعی، میزان دسترسی افراد و گروه های اجتماعی به خدمات زیر بنایی، میزان مهاجرت، ناشی از تغییر در ترکیب سنی جمعیت و موکلین آنها بوده و در نتیجه تغییر در نوع و میزان نیازهای آنها پدید آمده است و تنها تفاوت در میزان توجه به برخوردها و تضادهای فرهنگی، میزان امنیت، نحوه توزیع قدرت و میزان آزادی های فردی را می توان ناشی از وجود تفاوت در گرایش عمده سیاسی و گروه بندی سیاسی دو مجلس دانست. آن چه پیش روی دارید، حاصل تلاشی است در زمینه شناخت وضعیت اندیشه رفاه اجتماعی در بین نمایندگان دو دوره چهارم و ششم مجلس شورای اسلامی و مقایسه میزان توجه آنان به شاخص هایرفاه اجتماعی.
ناصر سالار زاده؛ داوود حسن زاده
دوره 13، شماره 33 ، خرداد 1385، ، صفحه 1-26
چکیده
این تحقیق با هدف شناخت میزان تاثیر سرمایه اجتماعی بر رضایت شغلی معلمان ابتدایی شهر تبریز انجام گرفت. سرمایه اجتماعی و رضایت شغلی معلمان از عاملهای بسیار مهم در امر توسعه و رفاه اجتماعی است. روش مطالعه دراین تحقیق، پیمایشی است واز ابزار پرسشنامه ساخت یافته بهره گرفته شده است. متغیر سرمایه اجتماعی با مقیاس بولنواونیکسو متغیررضایت شغلی ...
بیشتر
این تحقیق با هدف شناخت میزان تاثیر سرمایه اجتماعی بر رضایت شغلی معلمان ابتدایی شهر تبریز انجام گرفت. سرمایه اجتماعی و رضایت شغلی معلمان از عاملهای بسیار مهم در امر توسعه و رفاه اجتماعی است. روش مطالعه دراین تحقیق، پیمایشی است واز ابزار پرسشنامه ساخت یافته بهره گرفته شده است. متغیر سرمایه اجتماعی با مقیاس بولنواونیکسو متغیررضایت شغلی با مقیاس برایت فیلد اندازه گیری شده است. حج منمونه شامل۳۵۰ نفر از معلمان ابتدایی نواحی ۲ و ۴ است که به روشی نمونه گیری خوشهای دو مرحلهای انتخاب شدهاند. متغیر مستقل این تحقیق سرمایهاجتماعی و متغیر وابسته، رضایت شغلی است که نتایج به دست آمده رابطه معنی داری بین آنها نشان می دهد. ازآنجا که این بررسی نخستین پژوهشی بود که تاثیر میزان سرمایه اجتماعی را بررضایت شغلی در ایران مورد مطالعه قرار می داد، امید. است راه را بر بررسی های بنیادی و کاربردی آتی در این زمینه هموار کند تا برنامه ریزی رفاه اجتماعی معلمان بتواند هم موجب افزایش سرمایه اجتماعیگرددوهمازاینسرمایهدرجهتافزایشرضایتمندیبهرهگیرد.