TY - JOUR ID - 15034 TI - مسائل اجتماعی مرزنشینان: دیگری‌سازی، بازنمایی رسانه‌ای و امنیتی‌سازی فضا JO - فصلنامه علوم اجتماعی JA - QJSS LA - fa SN - 1735-1162 AU - یوسفی خواه, سارا AU - قاسمی, روح الله AD - دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 28 IS - 95 SP - 141 EP - 182 KW - مرز KW - مسائل اجتماعی KW - دیگری KW - رسانه و امنیتی‌سازی فضا DO - 10.22054/qjss.2022.68321.2542 N2 - هدفِ مقاله بررسی این موضوع است که در چه گفتمانی مسائل اجتماعی مرزنشینان، پرابلمتیک نمی‌شود. در بخش مبانی، نظریه­ی شرق­شناسی (داخلی) را به‌منظور تببین پرابلماتیک نشدن مسائل اجتماعی انتخاب کرده­ایم. طبق این نظریه، رویکرد کلی مرکز، دیگری­سازی در مناطق پیرامونی (مرزی) است و با ایجاد دوگانه­ها (زبانی، قومیتی و دینی)، دست به امنیتی­سازی فضا و اجرای سیاست همسان­سازی می­زند. روش کلی تحقیق روش تاریخی-اسنادی است. بررسی بازنمایی رسانه­ای نشان می­دهد که از 781 مورد جستجو (از 1379 تا 1400)، بیشترین اخبار در مورد حوزه­ی اقتصادی با 456 خبر (58%)، پس‌ازآن حوزه­ی امنیتی با 283 خبر (36%) و سپس حوزه­ی اجتماعی و فرهنگی مرزنشینان تنها با 28 خبر (3.5%) قرار دارد که خود نشانی از مسئله نبودن مسائل اجتماعی مرزنشینان است. طبق یافته­های تحقیق بزرگ­ترین مسائل اجتماعی مناطق مرزی: مهاجرت­های گسترده، وجود فقر چندبعدی، نرخ بی­سوادی بالا، وضعیت آموزشی و وضعیت بهداشتی-درمانی نامناسب است. مسئله اصلی در سیاست­های فعلی، در درجه­ی اول رویکرد دیگری­سازی است و در سطح پایین­تر تأکید بر عوامل و راهکارهای اقتصادی است. راهکارهای اقتصادی نیز به دلیل ضعف قوانین و نقص اجرایی، به موفقیت نرسیده­اند. پیشنهاد این پژوهش اتخاذ رویکرد تکثرگرا و توجه هم‌زمان به توانمندی­های درونی مناطق، روستاها و شهرهای مرزنشین چون توجه به اقتصاد کشاورزی، گسترش خدمات رفاهی (آموزشی و بهداشتی)، گسترش قابلیت­های فردی مردم و توجه به توسعه اجتماعی این مناطق است. UR - https://qjss.atu.ac.ir/article_15034.html L1 - https://qjss.atu.ac.ir/article_15034_45f8f31a5307f61477190d7af0c01706.pdf ER -