%0 Journal Article %T بررسی و نقد نظریات پیرامون کشورهای غنی از منابع طبیعی %J فصلنامه علوم اجتماعی %I دانشگاه علامه طباطبائی %Z 1735-1162 %A امیدی, مهدی %D 2021 %\ 11/22/2021 %V 28 %N 94 %P 89-120 %! بررسی و نقد نظریات پیرامون کشورهای غنی از منابع طبیعی %K کشورهای غنی از منابع طبیعی %K دولت رانتی %K نفرین منابع %K تحلیل نهادی %K بیماری هلندی %R 10.22054/qjss.2022.66795.2500 %X این مقاله به بررسی نظریاتی می‌پردازد که از نیمه قرن گذشته درباره کشورهای غنی از منابع طبیعی شکل گرفته‌اند. در این راستا نظریات برآمده از ادبیات توسعه و همچنین گفتمان‌ها و نظریات دولت رانتی، بیماری هلندی و نفرین منابع و نظریات نهادی که تلاش داشته‌اند ساختار سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی این کشورها را بررسی نمایند مورد تحلیل قرار گرفته‌اند و تحولات آن‌ها تا زمانه حاضر بررسی شده است. در اینجا، ضمن اشاره به محورهای اصلی این نظریات و نقد درون و برون گفتمانی آن‌ها، خلأهای نظری و تجربی این نظریه‌ها برجسته شده و تلاش شده است با تأکید بر نقاط قوت و ضعف آن‌ها امکانی برای نقادی و بازسازی این نظریات و گفتمان‌ها فراهم گردد. مسیری که ضمن ارائه مروری انتقادی بر نظریات موجود، می‌تواند راه را برای مطالعات تجربی آینده هموارتر سازد. بر این مبنا بی‌توجهی به ریشه‌های تاریخی شکل‌گیری دولت و اقتصاد در بسیاری از این جریانات پژوهشی و نیز ویژگی خاص پرداخت به مسئله سیاست و دولت در جریانات دیگر و نیز تحلیل نظام‌های اجتماعی این کشورها بر اساس الگوهای استاندارد در اغلب گفتمان‌های مربوطه، در روایتی که در مقاله حاضر ارائه شده است مورد تأکید قرار گرفته‌اند. %U https://qjss.atu.ac.ir/article_14463_9f027a7639fe6849bc46273387becd1f.pdf