دوره 30 (1402)
دوره 29 (1401)
دوره 28 (1400)
دوره 27 (1399)
دوره 26 (1398)
دوره 25 (1397)
دوره 24 (1396)
دوره 23 (1395)
دوره 22 (1394)
دوره 21 (1393)
دوره 20 (1392)
دوره 19 (1391)
دوره 18 (1390)
دوره 17 (1389)
دوره 16 (1388)
دوره 15 (1387)
دوره 14 (1386)
دوره 13 (1385)
دوره 12 (1384)
دوره 11 (1383)
دوره 10 (1382)
دوره 9 (1381)
دوره 8 (1380)
دوره 7 (1379)
دوره 6 (1377)
دوره 5 (1376)
دوره 4 (1374)
دوره 3 (1373)
دوره 2 (1372)
دوره 1 (1370)
گوشه‌ای از گیاه شناسی دامداران روستای زواردشت الموت قزوین

نصرالله عسگری

دوره 21، شماره 67 ، اسفند 1393، ، صفحه 205-241

https://doi.org/10.22054/qjss.2015.1238

چکیده
  چکیده دامداران روستای زواردشت همه ساله همانند دیگر روستا‌های الموت پس از عید نوروز چوپانان را انتخاب می‌کنند. چوپانان دام‌ها را پس از تحویل، به سمت چراگاهی که معمولاً از روستاهای همجوار برای مدت یک ماهاجاره کرده‌اند به حرکت در می‌آورند، آنگاه بر اساس یک برنامه زمان بندی شده به سمت ارتفاعات روستا کوچ خود را آغاز می‌کنند و در مکان‌های ...  بیشتر

پژوهش دانش بومی: شمشیری دو لبه در عصر تجارت جهانی

اسفندیار عباسی

دوره 18، شماره 53 ، شهریور 1390، ، صفحه 234-279

https://doi.org/10.22054/qjss.2011.6833

چکیده
  ضرورت پژوهش دانش بومی ‌از طریق گردآوری،  مستند سازی، کاربرد و حفاظت از آن در مقاله‌های پرشماری، به قلم  نویسندگان ایرانی وغیرایرانی، پیشتر به چاپ رسیده است. (عمادی و عباسی 1378 ب و 1383الف؛ فرهادی، 1378الف؛ Warren et al. 1989, 1995). دلایلی چون آگاهی روزافزون جوامع به لزوم بهره‌برداری پایدار از منابع، پرهیز از نهاده‌های شیمیایی در کشت و فرآوری ...  بیشتر

گوشه‌ای از انسان‌شناسی دانش‌ها و فن‌آوری‌های سنتی "کار ابزارهای سنتی گلابگیری در قمصر" مرتضی سالمی قمصری* مهندس کاوه فرهادی**

مرتضی سالمی قمصری؛ کاوه فرهادی

دوره 17، شماره 48 ، خرداد 1389، ، صفحه 151-187

https://doi.org/10.22054/qjss.2010.864

چکیده
  دانش بومی به مجموعه باورها، ارزش‌ها، ابزارها، روش‌ها و تجربیات هر قوم گفته می‌شود که در اثر ارتباط آن قوم با  محیط پیرامون و در طول سالیان دراز پدید آمده  و  سینه به سینه  و به شیوه‌های گوناگون از نسلی به نسل دیگر منتقل شده است. در ایران کار تخصصی و ریز مردم نگاری بر روی کارابزارها، شیوۀ ساخت، شیوه و زمینه‌های کاربرد آن‌ها ...  بیشتر

دانش بومی بهداشت خاک و توان بخشی زمین در ایران نقدی بر کتاب کشتکاری و فرهنگ

مرتضی سالمی قمصری

دوره 15، شماره 40 ، فروردین 1387، ، صفحه 117-139

چکیده
  فرایند سریع صنعتی شدن در نیمه دوم قرن بیستم، بیشترین آسیب را به بخش کشاورزی وارد آورد. گفتنی است که در این فرایند، سهم عمده ای از آسیب نصیب کشورهای جهان سوم شد. زیرا روش های بومی، کهن، سازگار با محیط و آزمون پس داده خود را رها کرده و با استفاده از الگوهای وارداتی کاشت، داشت و برداشت بدون هیچ گونه تناسبی با محیط خود – روی آورده بودند ...  بیشتر

تقویت و غنی سازی واژهنامه های علمی و تخصصی با استفاده از دانش و فن آوری های سنتی

حسین بارانی

دوره 13، شماره 34.35 ، آذر 1385، ، صفحه 13-40

چکیده
  زبان، تجلیگاه فرهنگ و اندیشه است. شکلی از زبان که توسط اهل یک فن یا تخصصی بهکار میرود، زبان تخصصی است. زبان فارسی تخصصی در حال حاضر بریده از زبان مردم، و متأثر از زبانهای بیگانه است. فرهنگ ها و واژهنامه های تخصصی نیز منفعل از واژهنامه هایبیگانه تهیه می شود و بسیاری از آنان فاقد معادل های در خور زبان فاخر فارسی اند و از این روگویشوران ...  بیشتر

فن آوری تهیه ی ذغال در شمال ایران پژوهشی در حوزهی دانش بومی

هما حاجی علی محمدی

دوره 13، شماره 34.35 ، آذر 1385، ، صفحه 97-147

چکیده
  دانش بومییا سنتی به عنوان شاخهای از علم مردم شناسی جایگاه ویژهای در مطالعات زیربنایی توسعه ی پایدار دارد. شناخت، احیا و متناسبساختن دانش بومی با نیازهای امروز جوامع انسانی، زمینه های دسترسی صحیح به منابع (آب،جنگل، زمین و...) را فراهم میسازد و به مدد روش های نوین کنترل تولید، انرژی های نهفته در دل طبیعت را به بهترین شکلی در اختیار انسان ...  بیشتر

دانش ها و فن آوری های سنتی مردم جنگل نشین در استفاده از برخی محصولات غیر چوبی قابل رویش در جنگل (مطالعه ی موردی روستای چیتان)

محمد عواطفی همت؛ تقی شامخی

دوره 13، شماره 34.35 ، آذر 1385، ، صفحه 149-179

چکیده
  این مطالعه به بررسی انواع محصولات غیر چوبی جنگل، مورد استفاده یروستایی ان جنگل نشین روستای چیتان ازتوابع بخش کجور استان مازندران پرداخته است، روش پژوهشدراین مطالعه، روش تحقیقی مردم نگاری به همراه اسکان در محلی تحقیقی، مشاهده ی اعمالی مردم درحین کارهای مختلف، مشارکت با آنها و استفاده از مصاحبه های نیمه ساختار یافته و ساختار نیافته ...  بیشتر

اطلس مردم گیاه شناسی ایران

هما حاجی علی محمدی؛ مریم تقوی شیرازی؛ عبدالباسط قربانی

دوره 13، شماره 34.35 ، آذر 1385، ، صفحه 175-198

چکیده
  اطلس مردم گیاه درمانی ایران، از طرح های پژوهشی مصوب گروه مردم شناسی زیست محیطی پژوهشکده مردم شناسی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در سال ۱۳۸۴ بوده است که با در نظر گرفتن زمان ۵ ساله در حال اجرا است. توجه به این که دانش بومی مردم در چگونگی استفاده از گیاهان در درمان توسط درمانگران و مردم محلی بخشی از میراثمعنوی ایران زمین ...  بیشتر

دگرگونی اندیشه در جهان: کاربرد اجتماعی و فرهنگی دانش بومی در توسعه پایدار

اسفندیار عباسی

دوره 8، شماره 15.16 ، اسفند 1380، ، صفحه 100-146

چکیده
  با نگاهی به تاریخچه پژوهش و کاربرد دانش بومی، فعالیت های پژوهشگران را می توان بر حسب موضوع به دو نوع مشخص تقسیم کرد: ۱) پژوهش روشها و ابزار سنتی برای کاربردهای فنی ۲) بازشناسی شناخت شناسی سنتی و ارزشهای فرهنگی و رسوم اجتماعی جوامع بومی برای کاربردهای فرهنگی و اجتماعی. در ابتدا، پژوهشگران دانش بومی بیشتر متوجه فنون و روشهای سنتی برای ...  بیشتر