محمدتقی کرمی؛ شیما علی آبادی
چکیده
حیا در جامعه ایرانی همواره از ارزشهای فرهنگی محسوب شده و اگرچه کاربرد عام دارد ولی از گذشته بخش مهمی از زنانگی آرمانی جامعه ایرانی را تشکیل داده است. علاوه بر فرهنگ، در گفتمان دینی رسمی نیز بر حیا تأکید میشود و پیوند وثیقی نیز با حجاب و برخی رفتارهای زن دارد. چنین رویکردی موجب شده است با کمترشدن تمایل زنان به الگوهای مطلوب رسمی حجاب ...
بیشتر
حیا در جامعه ایرانی همواره از ارزشهای فرهنگی محسوب شده و اگرچه کاربرد عام دارد ولی از گذشته بخش مهمی از زنانگی آرمانی جامعه ایرانی را تشکیل داده است. علاوه بر فرهنگ، در گفتمان دینی رسمی نیز بر حیا تأکید میشود و پیوند وثیقی نیز با حجاب و برخی رفتارهای زن دارد. چنین رویکردی موجب شده است با کمترشدن تمایل زنان به الگوهای مطلوب رسمی حجاب در سالهای اخیر، این ذهنیت ایجاد شود که حیا از جامعه رخت بسته است؛ اما در جامعه امروز حیا صفتی مهم و زنده است و شاید بتوان از تغییر معنای آن نزد زنان صحبت کرد. در این پژوهش به دنبال کشف معنای حیا در نزد زنان ایرانی و درک و تصور ایشان از این مقوله، با اتخاذ رویکرد پدیدارشناختی و استفاده از روش تحلیل مضمونی، ضمن مصاحبه عمیق نیمهساختیافته با 20 نفر از زنان 18 تا 35 سال به ارائه صورتبندی از معانی حیا نزد زنان ایرانی پرداخته شد. سه مقوله اصلی «سیاست رهاییبخش- سیاست زندگی»، «بازاندیشی مقید و همدلانه» و «ساخت رسمی تجسدیافته»، مقولاتی بودند که استخراج شدند و گویای سه دسته مواجهه زنان ایرانی با مقوله حیاست که توانسته فضای بینالاذهانی زنان در نسبت با این مفهوم را شکل دهد.
رابعه علی؛ سعیده امینی؛ احمد غیاثوند
چکیده
در این پژوهش کوشیدهایم تا با استفاده از آراء اندیشمندانی چون ویلیام دیویس، سارا احمد و سام بینکلی در باب گسترش درک و تلقی جدیدی از خوشبختی و به روش تحلیل گفتمان فرکلاف، ویژگیهای گفتمان خوشبختی در ایران را بررسی نماییم. ازاینرو، شمارههای مختلف نشریهی موفقیت در سیسال گذشته را در سه سطحِ توصیف، تفسیر و تبیین مورد بررسی ...
بیشتر
در این پژوهش کوشیدهایم تا با استفاده از آراء اندیشمندانی چون ویلیام دیویس، سارا احمد و سام بینکلی در باب گسترش درک و تلقی جدیدی از خوشبختی و به روش تحلیل گفتمان فرکلاف، ویژگیهای گفتمان خوشبختی در ایران را بررسی نماییم. ازاینرو، شمارههای مختلف نشریهی موفقیت در سیسال گذشته را در سه سطحِ توصیف، تفسیر و تبیین مورد بررسی قرار دادیم. در سطح توصیف، دریافتیم که واژگان و مفاهیم پرکاربردی مانند «خوشبختی»، «موفقیت»، «استرس»، «آرامش» و مانند آن در دوستهی مثبت/ منفی بهکار میروند. همچنین از استعارههایی چون «راز»، «گام»، «راه» و مانند آن در این متون که ساختی یکطرفه و موعظهگون دارند، استفاده میشود. در سطح تفسیر، به این نتیجه رسیدیم که انسان در این گفتمان به ذهن و انرژی، فروکاسته شده و نسبت میان او و جهان از خلال ترکیب منحصربهفردی از گفتمانهای علمی مانند روانشناسی و فیزیک همراه با رویکردی شبه دینی – عرفانی توضیح داده میشود. در سطح تبیین نیز، گسترش اقتصاد مبتنی بر بازار و رشد طبقهی متوسط از یک سو و عالم-گیرشدنِ مدرنیته و به تبع آن پیداییِ «خود» در معنای مدرن آن و «نظامهای تخصصی» را بهعنوان علل اصلی رواج این گفتمان در ایران یافتیم.
حمید عبدالهی؛ حانیه مددی؛ سجاد مرادی
چکیده
حمید عباداللهی چنذانق* حانیه مددی** سجاد مرادی*** تاریخ ...
بیشتر
حمید عباداللهی چنذانق* حانیه مددی** سجاد مرادی*** تاریخ دریافت: 11/7/91 تاریخ پذیرش: 20/10/92 چکیدهدر جامعه امروز ایران، مسئله هویت از اهمیت و پیچیدگی خاصی برخوردار بوده و مناقشات متعددی پیرامون آن صورت گرفته است. اما این مناقشات در خصوص هویت زنان وجوه بارزتری دارند؛ چرا که از یک طرف تغییرات ساختاری و فرهنگی رخ داده مانند افزایش فرصتهای تحصیلی و شغلی موجب بروز اشکال جدید هویتیابی برای زنان شده است و از طرف دیگر، وجود کلیشههای جنسیتی، زنان را در این زمینه با چالشهای بسیاری مواجه میسازد. هویتیابی فرآیند پیچیدهای است و از عوامل متعددی تاثیر میپذیرد که ساختار خانواده یکی از مهم ترینِ آنهاست. بنابراین، در این تحقیق به بررسی تاثیر ساختار قدرت در خانواده بر هویت بازاندیشانه زنان پرداختهایم. در بخش نظری از دیدگاههای گیدنز در باب هویت و بازاندیشی و نیز منتقدان فمینیست و بوردیوگرای وی و همچنین از مباحث کاستلز در خصوص پدرسالاری استفاده شده است. تحقیق به روش پیمایش و با ابزار پرسشنامه در میان دختران دانشجوی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی صورت گرفته است که تعداد کل آنها در زمان تحقیق 1600 نفر بوده است. نمونهگیری به شیوه سهمیهای متناسب صورت گرفته و حجم نمونه 340 نفر بوده است. نتایج تحقیق نشان میدهد که پاسخگویان در برابر کلیشههای جنسیتی مقاومت زیادی نشان داده و مدیریت بدن نیز اهمیت بالایی برای آنها دارد. بیشترین نسبت الگوی تصمیمگیری و نیز الگوی تقسیم کار در میان خانوادههای پاسخگویان از نوع پدرسالارانه بوده است. بعلاوه، نتایج تحقیق گویای وجود رابطهای معنی دار میان ساختار قدرت در خانواده و میزان هویت بازاندیشانه زنان است؛ به نحوی که میزان هویت بازاندیشانه زنانی که الگوی تصمیمگیری در خانواده آنها از نوع پدرسالارانه است بیشتر از سایر زنان میباشد. در بعد الگوی تقسیم کار خانوادگی نیز بیشترین میزان هویت بازاندیشانه متعلق به زنانی است که الگوی مشارکتی تقسیم کار در خانواده آنها وجود دارد.واژههای کلیدی: هویت، بازاندیشی، هویت بازاندیشانه، کلیشههای جنسیتی، ساختار قدرت در خانواده، پدرسالاری.
محمد سعید کذایی؛ خاطره خطیبی
دوره 13، شماره 33 ، خرداد 1385، ، صفحه 111-153
چکیده
حضور در فضائی مجازی و استفاده از آن، خصوصاً در کلان شهرهای در حال گذار جهان سومی ما، چه با انگیزه های حرفهای باشد. چه با انگیزه های فراغتی، چه مداوم و پیوسته باشد و چه حاشیهای و مقطعی، بنا به ویژگی ها، خصوصیات، امکانات وکارکردهای خاص این فضا، تاثیرات عمیقی بر جنبههای متفاوت هویت و به تبع آن، برسبک زندگی کاربران ایرانی، خصوصا جوانان ...
بیشتر
حضور در فضائی مجازی و استفاده از آن، خصوصاً در کلان شهرهای در حال گذار جهان سومی ما، چه با انگیزه های حرفهای باشد. چه با انگیزه های فراغتی، چه مداوم و پیوسته باشد و چه حاشیهای و مقطعی، بنا به ویژگی ها، خصوصیات، امکانات وکارکردهای خاص این فضا، تاثیرات عمیقی بر جنبههای متفاوت هویت و به تبع آن، برسبک زندگی کاربران ایرانی، خصوصا جوانان که بزرگترین طیف مخاطبان و فعالان این فضا هستند، خواهد گذاشت. در حقیقت، کاربران ایرانی با توجه به ساختارهای عینی و ذهنی موجود در جهان واقعی نشان و بنا به نوع و میزان استفاده شان از اینترنت، طیف گستردهای از تاثیرات و تغییرات را به طور تدریجی پذیرا می شوند. در مقاله حاضر به طور مشخص ما در پی بررسی و مطالعه برخی از تاثیرات اجتماعی حضور در فضای مجازی و استفاده از اینترنت به مثابه یکی از تکنولوژی های جدید ارتباطی بر هویت کاربران ایرانی، خصوصا کاربران جوان هستیم. یافته های حاصل از پیمایش در بین ۳۰۵ نفر از کاربران ایرانی حاکی از آن است که حضور در فضای مجازی و استفاده از اینترنت باعث شکلگیری و تقویت هویت مدرن در بین کاربران ایرانی، خصوصا کاربران جوان می شود. به همان سان ، میزان دست یابی به هویت مدرن در فضای مجازی نیز خود، تابعی از میزان مصرف، نوع مصرف و نحوه ارائه و مدیریت خود کاربرایرانی درفضای مجازی است.